Foto: Arşiv

Eskiden bir evde ölüm gerçekleştiğinde akrabalar, eş dost, komşular o eve yemekler yapar getirilerdi.

Acısıyla meşgul komşuların çoluk çocuğu aç kalmasın, ölüm derdinin içinde bir de yemekle uğraşmasın diye yapılırdı bu.

Şimdi öyle mi?

Taziye evleri diye “iyi” bir gelenekle birlikte peyda olan yemek geleneği zamanla oluştu.

Rahmetli Sait Şanlı’nın ön ayak olduğu taziye evlerinde amaç daha rahat fiziki bir ortamda insanların taziye ziyaretlerinde konuklarını daha iyi ağırlamasını amaçlıyordu.

Kısa bir zaman diliminde yerine oturdu.

Diyarbakır’dan çevre il ve ilçelere yaygınlaştı demek yanlış olmaz sanırım.

Ancak bugün geldiği pozisyon itibariyle özünden koparıldı.

…

Birçok platformda bu yemek geleneğinin yanlış olduğu dile getirildi ve bir süreliğine de olsa yasaklandı.

Sebebi de durumu iyi olanların bir gövde gösterisine dönüşmesi, dar gelirliler içinde ciddi bir küflet oluşturmasıydı.

Geçtiğimiz günlerde Din-Bir Sen Şube Başkanı Mevlüt Yıldız, bunun dini boyutuna da değindi ve kesin bir ifadeyle “haramdır” dedi.

Yıldız, “Bu yemeğin verilmemesi gerekir ya da yakınları tarafından desteklenmesi gerekiyor. Yıllar önce valilik tarafından Diyarbakır’da bir komisyon kurduk. Fıkhi ve insani boyutunu insanlara anlattık, her taziye evlerine yemek verilmemesi levhalarını astık. Halen de o levhalar asılıdır ama maalesef insanlarımız huyundan vazgeçmiyor. Öyle fakir ve fukara var ki borç edip ödeyemiyor. Zengin olanlar verdiği zaman fakirler vermese çok sıkıntılı bir durum oluşuyor. Bu tür yerlerde imamlarımıza da iş düşüyor.” Dedi.

Nereden baksan tutarsızlık!

Acısıyla beraber bir de maddi boyutunun derdine düşmek; üstelik bunu gösterişe dönüştüren insanların altında ezilmemek pahasına.

En iyi geleneklerimizden biri şüphesiz “Acıyı paylaşmak.”

Eğer devam edecekse bile bunun bir el birliğiyle yapılması daha olumlu.

Yanılmıyorsam Siirt’te rastladığım uygulama da mantıklı. Taziye sahipleri  ve orada sürekli duranlara (akraba, eş dost, komşu vs)  sadece yemek veriliyordu.

Bu daha mantıklı. Üstelik bunu taziye sahiplerinin rızası ile el birliğiyle yapıyorlardı.

Çare çok, geliştirile bilinir alternatifler var.

Taziye evi geleneğini başlatan her ne kadar Diyarbakır olsa da yemek konusunda çevreden örnekler alınabilir.