Artan vergiler, hazineyi rahatlatma çabaları vesair sebeplerden tüm alanlara etki eden zam furyasına denk düşen ahvale hitap eden; yaşadığımız günler için ders olacak bir rivayete rastladım. Sadece bir rivayet…

Bakın lütfen.

Rivayete göre Şam valisi Esat paşa sıfırı tüketir ve hazine boşalır. Büyük sıkıntıya düşer.

Danışmanları çare olarak Şam’daki dokumacılardan fazladan vergi almasını tavsiye eder. Bu tavsiye üzerine Esat paşa danışmanlarına, “Böyle bir vergi koyarsak ne kadar gelir elde ederiz?” diye sorar.

"Fazladan elli veya atmış kese altın elde ederiz" derler

Bunun üzerine Esat Paşa, "Bu insanlar zaten zar zor ayakta duruyor. Bu vergiyi nasıl ödeyecekler?" diye sorar.

"Evlerindeki altınları ve mücevherleri satarlar Paşam” diye cevap verirler.

Esat Paşa “ Ben bu meblağı daha güzel bir yöntemle elde etsem nasıl olur?” diye sorar.

Danışmanları sessizliğe bürünür.

Ertesi gün Paşa müftüye bir davet göndererek gece gizlice buluşalım der. Müftü gece paşanın yanına gelir.

Paşa "Müftü Efendi! Bize ulaşan bilgilere göre özel hayatında şeriata aykırı davranıyor ve evinde gizlice içki içiyormuşsun. Bu durumu İstanbul’a bildirmem gerek. Ancak önceden seni haberdar edeyim dedim" der.

Bunu duyan müftü paşaya yalvarmaya başlar.

İstanbul’a haber vermemesi için paşaya 1000 mecidiye vermeyi teklif eder. Paşa kabul etmez. Müftü iki katını teklif eder. Paşa yine kabul etmez. Sonunda 6 bin mecidiyede anlaşırlar.

Sonraki gün Esat Paşa Kadı efendiyi davet eder.

"Kadı efendi! Rüşvet aldığın ve makamını şahsi menfaatin için kullandığına dair güvenilir kaynaklardan elimize bilgi ulaştı" der.

Bu sefer Kadı paşaya yalvarmaya başlar ve "Aman efendim beni görevimden almayın, insanlara rezil olurum” der.

Müftü Esat paşa ile pazarlığa başlar. Kadı ile de 6 bin mecidiyede anlaşırlar. Sonra sırasıyla defterdar, karakol komutanı, esnaf ağası ve büyük zenginleri tek tek davet eder.

Bu operasyonun sonunda Esat paşa tam 200 kese mecidiye altını toplar.

Arkasından danışmanlarını çağırır ve "Şam halkına vergi koyduğumu falan duydunuz mu?" diye sorar. "Hayır, paşam duymadık" derler. "Bakın hiçbir vergi koymamama rağmen 50 yerine 200 kese mecidiye altını topladım" der.

"Bunu nasıl yaptınız Paşam?" diye sorduklarında

“Kuzuların derilerini yüzmektense koçların yünlerini kırkmak daha iyidir” der.