Büyük yıkımın ardından yeniden inşa edilen tarihi Suriçi’nde Yenikapı Caddesi’nde yapılan dükkanlar yarın yapılacak açık artırmayla kiraya verilecek.

Bilgiler, ihalenin TOKİ iştirakçisi Emlak Yönetim A.Ş tarafından yapılacağı; dükkanlardan 37’sinin yerel gastronomiye ayrıldığı, ihaleye katılım için 30-100 bin TL arasında teminat bedeli, 8 ile 17 bin lira arasında değişen kira bedelleri istendiği yönünde.

Bir nevi yoksuldan alıp zengine verme…

Neden böyle diyoruz?

Birincisi; yıkım sonrası başlatılan çalışmalarda, ihaleye çıkarılan yapılar planlama aşamasında konut alanı olarak planlandı, ancak proje değişikliğiyle bölgen ticari alana çevrildi.

Sonrasında hak sahipleriyle yapılan sözleşmeler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından tek taraflı feshedildi.

Tüm bunlar yapılırken temel eleştiri, amaçlananın bölgenin nüfus, fiziki ve kültürel yapısını değiştirilmesi yönündeydi. Bunda da başarılı olundu; bölgenin toplumsal, kültürel ve sosyolojik yapısı tek bir merkezden alınan kararlarla ve kent dinamikleri hiçe sayılarak tamamen değiştirildi.

Bu sırada kentin iş odaklı sivil toplumu ne yaptı, kimlere sus payı olarak alandaki ihalelerin bir kısmı verildi?

Yine bazı sivil toplum örgütleri, ihaleye kentin sermayedarlarının davet edildiğini, hiçbir sivil toplum örgütünün ihale sürecine gözlemci olarak davet edilmediğine işaret ederek, alanın ticarileştiğini ve ranta açıldığını savunuyor da kent içindeki işbirlikçilerinden bahsetmiyor nedense.

Ya da böyle bir ihaleye, mağdurlar esas alınıp, yerel kollektifler oluşturularak girmek mümkünken bu neden yapmılmadı?

Bundan bölgedeki hak sahipleri bir kenara itilerek ve birileri kollanarak mağdur edildiği yönünde bir kanıya varmak mümkün.

Ancak kuru kuruya bunu söylemek yanlış; zira öncelikle kamunun aydınlatılması için bazı soruların cevaplanması gerekiyor;

- Söz konusu alanda oluşan ranttan önceki hak sahipleri pay alacak mı?

- Hak sahiplerinin ihaleden haberi var mı?

- Bu yapılar kime ihale edildi, nasıl karar verildi?

- Kira bedeli kime verilecek?

- Davet edilenlerin listesi neye göre belirlenmiş, orada yaşayan halktan kimse var mı?

- Halka rağmen, buranın ticari aks yapılmasına neye göre karar verildi?”

Bunun için tam teşekküllü bir hukuki mücadele yapıldı mı?

Baştan sonra eleştiriye açık bir yapılanmayla; önce söz konusu alanlardaki hak sahiplerinin direnci kırılırken, hemen hemen tüm sivil toplum da sadece ve sadece ‘al takke ver külah’ anlayışıyla sözde eleştirerek karşı duruyor gözükerek, yapılanlara göz yumdu.