Birçoğumuza büyüklerimiz tarafından telkin edilen şöyle bir tavsiye vardır: Derdini içine atma; kimseye anlatamazsan al karşına taşı, ağacı vesairi anlat.

İçine atmadan kasıt şöyledir; içine attığın ya da dert ettiğin bir şey bir süre sonra vücudunun başka yerlerinde rahatsız edici ve hatta hastalığa sebep olacak şekilde gelişir ve sonuçları da bazen kötü bir sona sebep olabilir.

Ancak bu söylemin bilimde de karşılığı var desem şaşırmazsınız herhalde.

Bilimsel karşılığı Psikosomatik olan bu kavram, psikolojik kökenli fiziksel hastalıklar için kullanılan bir adlandırma.

Eski Yunanca'da "ruh" anlamına gelen "psyche" ile "beden" anlamına gelen "soma" kelimelerinin birleşmesinden türetilmiştir.

Dert, tasa, keder, sıkıntı gibi psikolojik sorunlar, özellikle içine kapanık insanlarda, bir müddet sonra sadece psikolojik bir sorun veya rahatsızlık olmakla kalmaz, bedene de sirayet etmeye başlar.

Kişi, davranışlarını ve hareketlerini kısmen kontrol edemez hale gelir. Mide ya da karın ağrıları, yorgunluk, halsizlik; egzama, sivilce gibi ciltte ya da sindirim sisteminde veya iç organlarda bozulmalara yol açar.

Ve psikosomatik hastalıkların çocukluk veya ergenlik döneminde görülebilme olasılığının yetişkinlere oranla daha yüksek olduğu da kanıtlanmış.

Çünkü üzüntüsünü, sıkıntısını dışa vuramama ve duygularını içine atan kişinin psikolojik olarak vücudunda sorunlar, arızalar görülmesi şeklinde ortaya çıkar. Çocukluk döneminde yaşanan olumsuz bir olay veya durumların sonradan açığa çıkması şeklinde de başlayabilir.

Psikiyatride tanı kriterlerini içeren başvuru kitabı DSM-IV, Psikosomatik rahatsızlıkları şu şekilde açıklanmış:

En az dört ayrı ağrı olması (baş ağrısı, karın ağrısı, kollarda bacak, sırt ağrısı…)

Sindirim sistemi şikâyeti (bulantı, şişkinlik, gebelik dışında kusma, ishal, yiyeceklerin dokunması…)

Bir cinsel fonksiyon ya da genital sistem belirtisi (adet düzensizliği, erkekte iktidarsızlık, kadında ve erkekte cinsel isteksizlik…)

Bir nörolojik belirti (denge bozukluğu, bölgesel felç veya güç azalması, yutma güçlüğü, çift görme, sağırlık, bilinç yitimi…)

Tıbbi muayene, laboratuar incelemeleri ve görüntüleme yöntemleri sonucunda saptanan bu şikâyetleri açıklayacak organik bir bozukluğun olmaması,

Kişinin alkol, uyuşturucu ya da başka bir madde bağımlısı olmaması,

Psikiyatrik incelemeye olan güvensiz ve şüpheci yaklaşım,

Stres, psikosomatik hastalıkların başlıca etkenlerinden biridir. Stres, vücudun birçok fonksiyonunun bozulmasına ve düzgün işleyememesine sebebiyet verir.

Psikosomatik hastalık ve rahatsızlıklarda, kişinin mutlaka uzman bir doktora görünüp tedaviye başlaması gerekir.