Ufuk Çimen
Ufuk Çimen Yazdı: Pazarın ateşi, tüketicinin nabzı -I
Sürekli bir olağan haline gelen pazarlardaki pahalılık çözüm bekleyen bir muamma.
Bu hafta pazarda alışverişe gidenler özellikle temel tüketim ürünlerindeki artışlar karşılığında yine çaresiz kaldı.
Çare kiloyla alınanlarda gramajı düşürmek…
Her geçen gün alışveriş azalırken, harcanan para azaltmaya rağmen yükseliyor.
Dönemsel olarak bu kadar çok gündeme gelmesine rağmen çözüm bulunmaması ise başlı başına bir muamma.
Pazarcı esnafı fiyatı en yüksek olan sebze, meyvenin en düşük kar marjıyla satış yapılan ürünler olduğunu; enflasyon ve fiyat artışı vatandaşın alım gücünün kendilerine direk yansıdığını ve toptancı halinde fiyatların yüksek olduğunu söylüyor.
Yalnız pazar mı aslında her şey ateş pahası. Elektrikte, doğalgazda sınırları zorlayan zamlar varken; pazardaki artış üzerine tuz biber oluyor.
Ancak, enflasyonu açıklayanlara göre, her şey gayet normal, güllük gülistanlık. Ama gelin görün fiyatlar ateş pahası.
Yalnız ortak bir nokta var; Tüketici de esnaf da fiyatların yüksekliğinden şikayetçi ama kısa vadede çözüm görünmüyor.
2019 yılında belediyeler üzerinden “tanzim mağazalarıyla” çözüm oluşturulmaya çalışılmasına rağmen; bu halkın gazını alma çabasının önüne geçmekten öteye gitmedi.
Özellikle zamlarla insanların alım gücü düşerken; ürünlerdeki fiyat artışlarında müthiş bir dengesizlik var.
Örneğin 25-30 lira sınırındaki peynirdeki fiyat artışı da buna bir örnek.
İşin kötü tarafı söylenmek ve boğazından kısmak dışında bir şey yapamayan insanların çaresizlikle bu durumu kanıksamaları.
Peki, sorunun asıl kaynağı ne/neler?
Uzmanlara göre, Türkiye'de tarım, mazot, elektrik, gübre, yem olarak kullanılan yağlı tohumlar ve mısır gibi ürünlerde dışa bağımlı hale geldi. Kur artışları sonucu ithalat pahalılaşırken, çiftçinin maliyeti katlandı. Diğer yandan yüksek fiyatları düşürebilmek için her seferinde ithalat öne sürülüyor.
Tarım ülkesi olan Türkiye’de zaman zaman bazı ürünlerde alınan ithalat kararı, iç piyasada fiyatların aşırı derecede artmasının önüne geçmek için gerekçe gösteriliyor ancak bu fiyat artışlarını kökten çözecek bir önlem olarak görülmüyor. Örneğin 2019’da enflasyon yüzde 20,3 artarken, gıda enflasyonunda artış yüzde 25,11 oldu. Fiyatı en çok artan ürün yüzde 184 ile kuru soğan olarak açıklandı. Kuru soğanı yüzde 91 ile salça, yüzde 75 ile patates izledi. Geçen yıldan başlayan ayçiçek yağında yaşanan yükseliş buna örnek. Devam Edecek
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.