Çocuğun çevresini tanıması, eline geçen her cismi ağzına götürüp tadına bakması ile başlar. Her ne kadar çocuklar bunu masum bir şekilde yapsa da, bu cisimlerin kazara yutulması ya da soluk borusuna kaçması ciddi problemleri beraberinde getiriyor. Özellikle 1-4 yaşları arasında daha sık rastlanan yabancı cisim yutmalarının (yemek borusuna yabancı cisim kaçması) ve yabancı cisim aspirasyonlarının (soluk borusuna yabancı cisim kaçması), toplum tarafından önemsenmemesi, son yıllarda bu olgularda artışa neden olmuştur.

Amerika’da her yıl ortalama milyonda 120 ye tekabül eden yabancı cisim olguları rapor ediliyor. Ve aynı raporlarda sadece Amerika’da yabancı cisimler nedeniyle 1500 bireyin yaşamını yitirdiğini görmekteyiz.

En Sık Karşılaşılan Yabancı Cisim Yutmaları

Yabancı cisim yutmaları içerisinde ulaşılabilirliği en kolay, en sık rastlanan ve hayati risk açısından en masumu madeni paralardır. Toplu iğne, çengelli iğne, mıknatıs, toka, yüzük, çivi, oyuncaklar, disk piller ise sık görülen diğer yabancı cisim yutmalarıdır.

Disk Piller

Yabancı cisim yutmalarının en tehlikeli olanı disk pillerdir. Anneler-Babalar, çocuğunuzun erişemeyeceği bir yerde saklamanız gereken en önemli cisim DİSK PİLLERDİR!!!!Disk piller yutulduktan sonra 3-4 saat gibi kısa bir süre zarfında bile yemek borusunda geri dönüşümsüz hasar bırakıp uzun yıllar çocuğu hastaneye bağımlı kılabilecek hatta yaşamını yitirmesine sebep olabilecek ehemmiyettedir. Sevgili Anneler ve babalar… böyle bir durumda ilk yapmanız gereken en yakın acil servise vakit kaybetmeden başvurmak!

Mıknatıs

Mıknatıs az da olsa rastlanan yabancı cisim yutmalarındandır. Çocuk tek bir mıknatıs yutmuşsa ve bu mıknatıs yemek borusunu geçip bağırsak varmış ise teorik olarak hayati tehdit oluşturmadığı düşünülür. Ancak çocuk çift mıknatıs yutmuşsa, bağırsaklarda delinmeye sebep olacağından, bu durum biraz daha ciddidir ve disk piller kadar acil olmazsa da yine acile başvurulması gereken durumlar arasındadır.

İğne ve Diğer Kesici Delici Aletler

Kesici Delici aletler yutmaları da yine acile ivedilikle başvurulması gereken durumlar arasındadır. Bu tür yabancı cisimler yemek borusunda veya bağırsakta olmaları durumuna göre ya tedavi edilir ya da hasta sadece gözlemlenir.

Hangi Durumlarda Şüphelenelim?

Anneler-Babalar, nefes darlığı, öksürük krizleri, boğulma hissi veya morarma gibi ani başlayan şikayetleri olduysa çocuğunuzun soluk borusuna yabancı bir cismin kaçmış olabileceği muhtemeldir. Böyle bir durumda ivedilikle acile başvurulmalıdır. Öte yandan yabancı cisim yutmalarında ise öksürük, tükürüğünü yutamama, yutkunurken ağrı olması, göğüs kafesinde dolgunluk hissi, beslenememe gibi şikayetler olur

Teşhis Nasıl Konur

Yabancı cisim yutmaların büyük bir kısmı acilde çekilecek basit bir röntgen ile teşhis edilir. Röntgende yabancı cisim görünmüyor ve hastanın şikayetleri devam ediyorsa tomografi çekilir.

Tedavisi

Yukarıda bahsi geçen yabancı cisimler yemek borusunda duruyorsa endoskopi (kapalı ameliyat) ile mümkünse en kısa zamanda çıkarılması gerekir. Bunların içinde en acil olanı DİSK PİLLERDİR!!! Yabancı cisim mideyi geçmiş ise, yabancı cismin tipine göre ameliyat kararı alınır.

Anneler ve Babalar, günümüzde çok rastlanan yabancı cisim yutmaları ciddi problemlere yol açabiliyor. Yutulması muhtemel küçük cisimleri gelişim dönemindeki çocuklarınızdan uzak tutun! Çocuğunuzun yabancı cisim yutması şüphesi olduğu durumlarda en yakın sağlık merkezine başvurmayı unutmayın!

Gelecek hafta “Sıhhat Hasbihalleri” köşemizde, Cerrahinin Babası: El-Zehravi…

Kalın Sağlıcakla...