5 Haziran'ın önemli olayları

OLAYLAR

1851 - Amerikalı yazar Harriet Beecher Stowe'un kölelik karşıtı romanı Tom Amca'nın Kulübesi (Life Among the Lowly) bir gazetede tefrika edilmeye başlandı.

1923 - Şile'de Rum Değirmenlik Mahallesinde çıkan yangında yaklaşık 550 Rum (çoğu terk edilmiş), 200 İslam hanesi, 100 dükkân, 1 cami, 2 kilise ve bazı resmi binalar yandı.

1924 - Ali Haydar Bey (Yuluğ) Ankara şehreminliğine atandı.

1924 - Silifke'de cumhuriyet aleyhine vaaz verdiği için Hoca Askerî idama mahkûm edildi.

1936 - "Maliye Bakanlığı Kuruluş Kanunu" çıkarıldı.

1941 - Ankara'da I. Coğrafya Kongresi toplandı.

1943 - Sivas Çimento Fabrikası üretime başladı. Fabrikada yılda 90 bin ton çimento üretileceği açıklandı.

1946 - Tek dereceli milletvekili seçim kanunu kabul edildi. Sınıf esasına dayalı parti kurmaya izin vermek amacıyla Cemiyetler Kanunu'nda değişiklikler yapıldı.

1947 - Marshall Planı: Harvard Üniversitesi'nde verdiği bir konuşmada, Amerika Birleşik Devletleri Devlet Bakanı George Marshall, savaş sonrası Avrupa'ya destek için çağrıda bulundu.

1953 - Adapazarı Şeker Fabrikası kuruldu. Fabrikanın bölgede üretilen pancarı işleyerek şeker üreteceği açıklandı.

1956 - Elvis Presley yeni şarkısı "Hound Dog"u televizyonda The Milton Berle Show'da tanıttı, Show sırasında yaptığı kışkırtıcı kalça hareketleri o devirde seyirciler tarafından müstehcen bulundu.

1957 - Gülhane Askerî Tıp Akademisi teşkilatlandırıldı.

1963 - Birleşik Krallık Savaş Bakanı John Profumo karıştığı bir seks skandalı yüzünden görevinden istifa etmek zorunda kaldı. (Profumo Skandalı)

1964 - Hükümetin Kıbrıs'a müdahale kararı üzerine, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Johnson, İnönü'ye, müdahalede ABD yardımına ait silahların kullanılamayacağını belirten ve Türkiye tarihine "Johnson Mektubu" olarak geçen bir mektup gönderdi.

1966 - Ortaca Olayları olarak bilinen olaylar başladı, Muğla'nın Ortaca ilçesinde Alevilere yönelik tecavüz, gasp ve saldırı olayları gerçekleştirildi.

1966 - 52 sandalyelik Kısmi Senato seçimleri yapıldı.

1967 - İsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe "Altı Gün Savaşı" diye geçen çatışmalar başladı. Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi'ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria'yı ve Golan Tepeleri'ni ele geçirdi.

1975 - Süveyş Kanalı, Altı Gün Savaşı'nın ardından, 8 yıl sonra uluslararası deniz trafiğine açıldı.

1976 - ABD'de Idaho eyaletinde bulunan "Teton Barajı" çöktü.

1977 - Ev kullanımına uygun ilk pratik kişisel bilgisayar olan Apple II satışa sunuldu.

1981 - Genel ahlak kurallarını bozduğu gerekçesiyle eşcinsellerin sahneye çıkması başta İstanbul olmak üzere bazı valiliklerce yasaklandı.

1981 - ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yayımladığı haftalık bir tıbbi dergide, Kaliforniya'nın Los Angeles şehrinde 5 kişide, sadece bağışıklık sistemleri zayıflamış hastalarda görülen zatürreenin az rastlanan bir formuna rastlandığı bildirildi. Bu hastalar ilk onaylanmış AIDS vak'aları olarak tarihe geçtiler.

2011 - SBS 7. sınıflar için 3. kez yapıldı.

DOĞUMLAR

1656 - Joseph Pitton de Tournefort, Fransız doğabilimci (ö. 1708)

1799 - Aleksey Lvov, Rus besteci (ö. 1870)

1819 - John Couch Adams, İngiliz astronom (ö. 1892)

1878 - Panço Villa, Meksikalı devrimci (ö. 1923)

1883 - John Maynard Keynes, Britanyalı ekonomist (ö. 1946)

1898 - Federico Garcia Lorca, İspanyol şair (ö. 1936)

1900 - Dennis Gabor, Macar asıllı İngiliz fizikçi, elektrik mühendisi ve mucit (ö. 1979)

1928 - Tony Richardson, İngiliz sinema yönetmeni (ö. 1991)

1931 - Jacques Demy, Fransız sinema yönetmeni (ö. 1990)

1932 - Christy Brown, İrlandalı yazar ve ressam (ö. 1981)

1932 - Yekta Güngör Özden, Türk hukukçu, yazar ve şair

1933 - William Kahan, Kanadalı matematikçi ve bilgisayar bilimcisi

1939 - Joe Clark, Kanada'lı iş adamı ve siyasetçi

1941 - Martha Argerich, Arjantinli konser piyanisti

1946 - Coşkun Göğen (Tecavüzcü Coşkun), Türk oyuncu

1946 - Stefania Sandrelli, bir İtalyan oyuncu

1947 - Laurie Anderson, Amerikalı avangart sanatçısı, besteci, müzisyen ve film yönetmeni

1949 - Ken Follett, tarihsel ve gerilim türü romanlar yazan Galli yazardır

1952 - Nicko McBrain, İngiliz şarkıcı

1954 - Haluk Bilginer, Türk oyuncu ve yönetmen

1956 - Enis Berberoğlu, Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi

1958 - Ahmed Abdallah Mohamed Sambi, Komorlu siyasetçi

1960 - Kerem Alışık, Türk oyuncu

1960 - Leslie Hendrix, Amerikalı oyuncudur

1962 - Astrid, Kral II. Albert ve Kraliçe Paola'nın ikinci çocuğu ve tek kızı, ve şu anki Belçika hükümdarı Kral Philippe'in kardeşi

1964 - Rick Riordan, Amerikalı Frantastik yazarı

1966 - Aydoğan Aydın, Türk asker (ö. 2017)

1967 - Ron Livingston, Amerikalı film ve dizi oyuncusudur

1968 - Şebnem Sönmez, Türk oyuncu

1969 - Çiçek Dilligil, Türk oyuncu

1971 - Susan Lynch, Kuzey İrlandalı oyuncu

1971 - Mark Wahlberg, Amerikalı oyuncu, müzisyen ve televizyon yapımcısı

1978 - Nick Kroll, Amerikalı oyuncu, komedyen, ve seslendirme sanatçısı

1978 - Fernando Meira, Portekizli eski futbolcudur

1979 - David Bisbal, İspanyol şarkıcıdır

1979 - Pete Wentz, Fall Out Boy grubunun basçısı ve söz yazarıdır.

1981 - Serhat Akın, Türk futbolcu

1982 - Achille Emana, Kamerunlu futbolcu

1982 - Zvjezdan Misimovic, Boşnak futbolcu

1984 - Yusuf Güney, Türk şarkıcı

1985 - Jeremy Abbott, Amerikalı buz patenci

1986 - Bárbara de Regil, Meksikalı oyuncu

1987 - Marcus Thornton, Amerikalı profesyonel basketbolcu

1988 - Austin Daye, Amerikalı profesyonel basketbolcudur

1989 - Ed Davis, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudur

1989 - Yiğit Gökoğlan, Türk futbolcudur

1989 - Khaleem Hyland, Trinidad ve Tobago'lu millî futbolcudur

1989 - Leo Schwechlen, Fransız futbolcudur

1990 - Junior Hoilett, Kanadalı millî futbolcudur

1990 - Masato Kudo, Japon futbolcudur

1990 - DJ Mustard, Amerikalı müzik yapımcısı ve DJ

1990 - Matthias Ostrzolek, Polonya asıllı Alman futbolcudur

1990 - Polina Rahimova, Azeri voleybolcudur

1990 - Ben Rienstra, Hollandalı futbolcudur

1991 - Lisa Schmidla, Alman kürekçi

1992 - Joazhiño Arroe, Peru'lu futbolcudur

1992 - Yago Pikachu, Brezilyalı bir futbolcudur

1992 - Emily Seebohm, Avustralyalı yüzücü

1993 - Erdal Akdarı, Türk futbolcudur

1993 - Cándido Ramírez, Meksikalı futbolcudur

1993 - Maria Thorisdottir, Norveçli millî futbolcudur

1995 - Troye Sivan, Güney Afrika doğumlu Avustralyalı oyuncu, şarkıcı, söz yazarı ve eski YouTuber'dır

1996 - Marcão, Brezilyalı stoper

1997 - Henry Onyekuru, Nijeryalı millî futbolcudur

1997 - Kieran Tierney, İskoç futbolcudur

1998 - Fabian Benko, Alman futbolcudur

2000 - Pierre Kalulu, Fransız futbolcudur

ÖLÜMLER

1017 - Sanjo, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 67. imparatorudur (d. 976)

1316 - X. Louis, Fransa kralı (d. 1289)

1615 - Toyotomi Hideyori, Sengoku döneminde yaşamış bir Japon samuray (d. 1593)

1816 - Giovanni Paisiello, İtalyan besteci (d. 1741)

1826 - Carl Maria von Weber, Alman besteci (d. 1786)

1832 - Ka‘ahumanu, Hawai‘ i Krallığı'nda konsort kraliçe (d. 1768) 1897 - Teodor Kasap, Rum kökenli Osmanlı gazeteci, yazar ve çevirmen (d. 1835)

1900 - Stephen Crane, Amerikalı yazar (d. 1871)

1910 - O. Henry, Amerikalı öykü yazarı (d. 1862)

1921 - Georges Feydeau, Fransız oyun yazarı (d. 1862)

1944 - Riccardo Zandonai, İtalyan opera ve klasik batı müziği eserleri bestecisi ve müzik eğitimcisi (d. 1883)

1965 - Wilhelm, bir İsveç ve Norveç prensiydi (d. 1884)

1971 - Cahit Irgat, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1915)

1974 - Hilmi Ziya Ülken, Türk felsefeci ve sosyolog (d. 1901)

1977 - Luis César Amadori, İtalya-Arjantinli bir film yönetmeni ve senaristti (d. 1902)

1977 - Fevzi el-Kavukçu, Arap asker ve politikacı (d. 1890)

1983 - Kurt Tank, Alman havacılık mühendisi (d. 1898)

2004 - Necdet Mahfi Ayral, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1908)

2004 - Ronald Reagan, Amerika Birleşik Devletleri'nin 40. Başkanı (d. 1911)

2004 - Zahir Güvemli, Türk yazar, karikatürist ve eleştirmen (d. 1913)

2005 - Susi Nicoletti, Alman-Avusturyalı oyuncu ve balerindir (d. 1918)

2009 - Rajeev Motwani, Hindistan doğumlu bilgisayar bilimcidir (d. 1962)

2010 - Erdoğan Tokatlı, Türk sinema yönetmeni, yazar ve çevirmen (d. 1939)

2011 - Ludo Martens, Belçikalı tarihçi ve komünist politikacı (d. 1946)

2012 - Ray Bradbury, Amerikalı yazar (d. 1920)

2012 - Caroline John, İngiliz oyuncu (d. 1940)

2015 - Sadun Boro, Türk denizci (d. 1928)

2015 - Tarık Aziz, Iraklı siyasetçi ve eski Irak Dışişleri Bakanı (d. 1936)

2016 - Jerome Bruner, Amerikalı psikolog (d. 1915)

2017 - Kathryn Stripling Byer, Amerikalı kadın şair ve eğitimcidir (d. 1944)

2017 - Andy Cunningham, İngiliz oyuncu, kukla sanatçısı ve yazar (d. 1950)

2017 - Helen Dunmore, İngiliz kadn şair, romancı ve çocuk öyküleri yazarıdır (d. 1952)

2018 - Janis Bojars, Litvan gülle atma sporcusudur (d. 1956)

2018 - Frank Bresee, Amerikalı radyocu ve tarihçi (d. 1929)

2018 - Pierre Carniti, İtalyan siyasetçi ve sendikacı (d. 1936)

2018 - Daša Drndic, Hırvat kadın yazar ve romancı (d. 1946)

2018 - Kate Spade, Amerikalı moda tasarımcısı ve iş kadınıdır (d. 1962)

2019 - Dinyar Contractor, Hint oyuncu, komedyen, yönetmen ve yazar (d. 1941)

2019 - Elio Sgreccia, İtalyan biyolog ve Kardinal (d. 1928)

2020 - Keiko Ito, Japon haiku şairi (d. 1935)

2020 - Carlos Lessa, Brezilyalı ekonomist ve profesör (d. 1936)

TATİLLER VE ÖZEL GÜNLER

Dünya Çevre Günü