İnsanların en korktuğu şey ne olabilir sizce? Boğularak ya da yanarak ölme, savaş, göç, doğal afet, yakınlarını kaybetme…

Hiç biri…

Britanya’nın en yetkin sözlüklerinden Cambridge Dictionary, 2018’in kelimesi olarak ‘nomophobia’yı (telefon bağlantısını kaybetme korkusu) seçmiş.

Yılın kelimelerinin 2017’de ‘popülizm’, 2016’da ‘paronayak’ , 2015’teyse ekonomik krize referansla ‘kemer sıkma’olduğunu hatırlatarak devam edelim.

Her sene yapılan seçimlerde ulusal ve uluslararası gündem göz önünde bulunduruluyor. Cambridge editörleri tarafından seçilen dört kelime katılımcıların oylarıyla belli oluyor.

Bu seneki seçimlerde ‘nomophobia’ya rakip kelimeler arasında ‘cinsiyet ayrımı’ (gendergap), ‘ekolojik tahribat’ (ecocide) ve ‘kürsüsüz bırakma’* (no-platforming) yer aldı.

‘Nomophobia’ kelimesi Türkçe sözlükte ‘telefon bağlantısını kaybetme korkusu’ anlamına geliyor ama tüm bunların ötesinde sözcük telefonu kullanamama fikriden duyulan muazzam endişeyi de kapsıyor. 2008’de Britanya’da ortaya çıkan kelime ‘No mobile phonephobia’ (Cep telefonsuz kalma korkusu) cümlesinin kısaltması olarak kabul görüyor. Söz konusu kelime 2018’in başında Cambridge’inonline sözlüğüne eklenmiş.

Cambridge editörleri, katılımcıların ‘nomophobia’ yönünde oy kullanmasını, dünya çapında çoğu insanın yaşadığı endişeli tecrübelerden sonra buna bir ad vermek istemesine yordu. Sözlüğün editörleri, ‘nomofobi’nin bilimsel bir kelime olmadığını da belirterek klinik derecedeki aşırı korkudan ziyade kaygıyı temsil ettiğini açıkladı.

Şimdi bana elin gavurunun yaptığı araştırma boş diyeceksiniz ama bir bakın etrafınızda çevrenizde böyle insanlar ne kadar var?

Eskiden kitap, gazete okuyan eller, bugün cep telefonunu sadece uyurken elinden bırakabiliyor.

Sohbet yok, tartışma yok, göz teması yok…

Varsa yoksa whatsap, facebook, twitter gibi sosyal medya ağları. İnsanlar artık aldıkları beğenilerle kendilerini tartıp biçiyor.

Yaşam tarzlarının hızla değiştiği ve tüketim alışkanlıklarının ssadec tüketime endekslendiği bomboş bir nesil var önümüzde.

Hem geleneklerinden hem de insanlığından hızla uzaklaşan ve sürekli tüketen bir nesil geliyor arkamızdan.

O yüzden endişeler de değişiyor. Geçtiğimiz gün katıldığım bir yasta insanların telefonla haşır-neşir oluşlarını dehşetle izledim. Kimse neden orada olduğunun bilincinde değil. Genç sayılacak yaşta bir ani ölüm ve şok durumunda olan bir aile ve sözde acıyı paylaşmak için orda olan insanların telefonla haşır-neşir olmalarının üzerine okuduğum bu haber; beni adeta doğrular nitelikteydi.