Diyarbakır'da dil şöleni: Kürtçe eğitim dili olmalı

Diyarbakır'da 21 Şubat Dünya Anadil Günü kapsamında yapılan coşkulu şölende konuşan MED-DER Eşbaşkanı Rifat Ronî, temel taleplerinin anadilde eğitim olduğunu vurguladı.

Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırmaları Derneği (MED-DER) ile Kürt Edebiyatçılar Derneği, 21 Şubat Dünya Anadil Günü kapsamında Diyarbakır'ın Yenişehir ilçesinde bulunan bir düğün salonunda şölen düzenledi. Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, Özgür Kadın Hareketi (TJA), Kürdistan Kominist Partisi (KKP) Başkanı Sinan Çiftyürek, Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri, Barış Anneleri, sivil toplum ve dil örgütü temsilcilerinin yanı sıra çok sayıda kişi şölene katıldı.

Şölenin yapıldığı salona, "Zimanê me hebûna me ye (Dilimiz varlığımızdır)", "Zimanê Kurdî stûna bingehin a neteweyî ye (Kürtçe ulusan temel direğidir)", "Zimanê me rûmeta me ye (Dilimiz onurumuzdur)" ve "Aştiyeke mayînde bi azadiya zimanê Kurdî pêkane (Kalıcı barış Kürtçenin özgürlüğüyle mümkün" pankartları asıldı. Kadınlar ve çocuklar, birbirinden renki yöresel kıyafetleriyle şölene katıldı. Şölende uzun bir süre Kürtçe şarkılar eşliğinde halay çekildi.

Anadilde eğitim talebi

Şölen, konuşmalarla başladı. Kürt halkı için 21 Şubatın önemli bir gün olduğunu söyleyen MED-DER Eşbaşkanı Rıfat Roni, "Her ne kadar gözyaşı ve kan bu coğrafyada olsa da bizler Kürt diline yönelik saldırılara karşı etkinlikler yapma gereği duyduk. Kürt dili ana okuldan üniversiteye kadar resmi eğitim dili olmalıdır. Türkiye'de TRT 6 gibi bir kanalla Kürtçeyi yozlaştırmaya çalışıyorlar. Öte yandan seçmeli dersler gündeme geldi, bu önemlidir. Ancak yeterli değildir. Çünkü çocuklar kendi dillerinde okula başlamalılar ve eğitim almalılar. Eğer seçmeli dersler yabancı uyruklu olan insanlar içinse biz bunu kabul etmiyoruz. Çünkü Kürt halkı bu ülkenin en eski halkları ve sahiplerindendir" dedi.

Kürtçe için katledildiler

Erdoğan'ın 2014 yılında Diyarbakır'da sarf ettiği sözlere değinen Roni, "Birçok kişi Kürtçe konuştuğu için katledildi. Bunu Sakarya'da baba ve oğlunun bıçaklanmasında gördük. Konya'nın Meram ilçesinde Kürt oldukları gerekçesiyle Dedeoğulları'nın ailesinin yakılarak katledilmesinde Kürtlere yönelik tahammülsüzlüğü gördük. Ehmede Xanî, Şirin Elem Huyi, Eli Herîrî Kürt dili için emek harcamış ve bu uğurda yaşamını yitirmiş kişileri anıyorum. Ferzad Kemanger idam edildiği zaman şu sözleri sarf etmişti: 'Benim kalbimi alın bir Kürt çocuğunun kalbinde yaşasın.' Bizler de buradan Efrîn, Serêkaniye, Şengal ve Mexmûr'da kamplarda kalan çocuklara şölenimizi adıyoruz" diye konuştu.

Roni'nin konuşmasının ardından Kürt dili için açılan ve daha sonra kapatılan kurumların tarihçesinin anlatıldığı sinevizyon gösterimi yapıldı.

Aydeniz: Dil ruhtur

Sonrasında konuşan DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, dilin kimlik olduğunu vurguladı. Aydeniz, "Dil ruhtur. Eğer bir milletin ruhu yoksa hiçbir şeyi yoktur. Bu yüzden ruhumuza sahip çıkmalıyız. Bildiğiniz gibi bugün Kürtçenin resmi, eğitim dili olması için çok mücadele edildi. Dil tek bir güne sığdırılmamalıdır. Çünkü dil yaşamdır. İpek Ateş nasıl ki oğluna 'Kamber Ateş nasılsın' diyordu; O süreçte Kürtlere yönelik gerçekleştirilen politikalar bugünde devam etmektedir. Ne olursa olsun bizler bu yok saymayı kabuk etmeyeceğiz, dil mücadelesine devam edeceğiz" şeklinde konuştu.

Dili parçalama girişimleri

Kürtçeye dönük ayrımcı politikalara dikkati çeken Aydeniz, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) yaptığı öğretmen atamalarına değindi. Aydeniz, "Kürtçe öğretmen atamalarının ne kadar eksik olduğunu gördük. Rusça, İngilizce gibi yüzlerce öğretmen atamaları yapılırken Kürtçe icin sadece 3 öğretmen ataması yapıldı. Buradan bile Kürde ve Kürtçeye nasıl yaklaştıklarını görüyoruz. Bu ikiyüzlülüğü kabul etmiyoruz. Anadil yok edilmek isteniyor. Tüm bunlara rağmen Kürtçeyi yok edemedikleri için bugün Kürtçenin lehçeleri ile bir ayrıştırmaya giriştiler. Lehçeleri birbirinden kopararak parçalamaya çalışıyorlar. Ancak diyoruz ki Kürt dili birdir, parçalanmasına izin vermeyeceğiz. Tüm çalışmalarımız dil üzerine olmalıdır. Herkesin dil bayramını kutluyorum" ifadelerini kullandı.

Sahiplenme çağrıları

Kürt Yazarlar Derneği'nden Mehmet Deviren, Arsis Derneği üyesi Hamit Dilbahar, Diyarbakır Barosu Dil Komisyonu Gülşen Demir de yaptıkları konuşmalarla dilin önemine işaret etti.

Son olarak Barış Annesi Kudret Eryılmaz konuştu. Eryılmaz, cezaevlerinde bulunan tutukluların dil bayramını kutlayarak, "Her anne diline sahip çıkmalıdır ve çocuklarına dilini öğretmelidir. Biz bu dil uğruna nice şehit verdik. Şehirlerin anısına sahip çıkacağız" dedi.

Sertifikalar verildi

Konuşmaların ardından Amed Şehir Tiyatrosu'nun hazırladığı skeç ile Kürt şairlerin şiir dinletileriyle program devam etti. Şiir dinletilerinin ardından MED-DER'de eğitim gören kursiyerlere sertifikaları verildi. Şölen, Dicle Kültür Sanat Derneği'nin müzik grubunun sahne almasıyla son buldu. (MA)