Türkiye’de hayat tarzları değişiyor; Bekâr oranı artıyor, nüfusun yarısından fazlası şehirlerde yaşıyor

KONDA’nın Türkiye’de toplumun farklı alanlardaki yönelimlerini ortaya koyan ‘Türkiye 100 Kişi Olsaydı' raporundan dikkat çekici sonuçlar çıktı. Raporda ‘Toplumun 5'te birinin ne evi ne arabası var’, ‘Ateistler yüzde 7’lik oranla daha görünür hale geldi’, ‘Her 100 kişiden 82’si sosyal medya kullanıyor’, ‘10 kişiden 9’unda akıllı telefon var’, ‘Nüfusun yarıdan fazlası metropolde yaşıyor’, ‘İnternetten alışveriş yapanların oranı yüzde 64’e çıktı' gibi veriler yer alıyor.

‘Türkiye 100 Kişi Olsaydı’ raporu, KONDA Barometresi kapsamında 11 yıl boyunca Türkiye genelinde yapılan 125 araştırmaya ve 2008-2018 arasında üç kez tekrarlanan KONDA Hayat Tarzları Araştırması'nın verilerine dayanıyor. En son 2021 araştırmalarına dayanan oranlar 10 yıl öncesiyle de karşılaştırılıyor.

18 yaş üstü nüfusun 2021 yılı itibarıyla 62 milyon 378 bin kişi olarak hesaplandığı, dolayısıyla rapordaki her bir figürün yaklaşık 620 bin kişiye karşılık geldiği görülürken yetişkin nüfusun 10 senede yüzde 14 arttığı belirtiliyor.

18 yaş üstü nüfusun temsil edildiği raporda, cinsiyet dağılımı, eğitim seviyesi, evlilik kararı, göç durumu, hane nüfusu, çalışma durumu, ev-araba sahipliği, dindarlık seviyesi, sosyal medya kullanımı, akıllı telefon sahipliği, pasaport sahipliği, sigara-alkol kullanımı ve hayat tarzına yönelik veriler yer alıyor.

100 kişiden 7'sinin herhangi örgün eğitim almamış

Raporda, ‘Cinsiyet dağılımı' başlığı altında, Türkiye nüfusunda erkek ve kadın oranının yüzde 50 ile her zaman birbirine eşit olarak gözlendiği belirtiliyor. Rapora göre; toplumun genel eğitim seviyesi son 10 yılda görünür biçimde artsa da halen 100 kişiden 7'sinin herhangi örgün eğitim almadığı görülüyor. Her 100 kadından 12'sinin eğitim almadığı ancak kadınların üniversite bitirme konusunda erkeklerle neredeyse aynı seviyede oldukları görülüyor.

Bekârların oranının ise 10 yılda yüzde 20'den yüzde 29'a çıktı

‘Medeni Durum' başlığı altında toplumun üçte ikisinin evli veya evlenmek üzere olduğu, bekârların oranının ise 10 yılda yüzde 20'den yüzde 29'a çıktığı belirtiliyor. Ayrıca karşılıklı karar vererek evlenenlerin halen yarıdan az olması da dikkat çeken sonuçlardan.

Nüfusun yarısından fazlası şehirlerde yaşıyor

Raporda, ülkedeki yetişkin nüfusunun yarıdan fazlasının metropolde yaşadığı, 100 kişiden yalnızca 17'sinin bir metropol alanında büyüdüğü bilgisi yer alıyor. Verilere göre; nüfusun yüzde 31'inin köy, yüzde 23'ünün kasaba/ilçe, yüzde 29'unun şehir, yüzde 17'sinin ise büyükşehirlerde büyüdüğü ortaya çıkıyor.

Türkiye'de kırsal alanlarda ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı git gide azalırken büyükşehirlerin yoğunluğu ise artıyor. Nüfusun yüzde 7'si kırsal alanda, yüzde 40'ı kentte, yüzde 53'ü ise metropolde yaşıyor.

Araştırmaya katılanların yarıya yakını, hayatının bir noktasında bulunduğu yerden göçmüş kişilerden oluşuyor. Toplumun çoğunluğu daha küçülen birimler halinde yaşamaya başlasa da yüzde 66'sı halen 3-5 kişilik hanelerde yaşıyor.

Rapora göre; müstakil evlerde oturanların oranı yarı yarıya azalırken üçte ikisi ise  apartmanlarda oturur hale gelmiş. Halen şehirlerdeki her 100 evin 10'a yakını gecekondu yerleşimi olarak görülüyor. Toplumun yüzde 26'sı müstakil evde, yüzde 8'i sitede, yüzde 61'i apartmanda yaşıyor.

10 yıl önce her 100 yetişkinin 39'u istihdama dahilken 2021'de bu sayının 44'e çıktığı görülüyor. Beyaz yaka olarak çalışanlar ise raporda halen 10 kişi olarak yer alıyor. Çalışmayan yüzde 56'lık kesimin yarısı ev kadınlarından oluşuyor.

Öğrenci oranının ise 10 senede kendi içinde yüzde 60 arttığı görülüyor. Kadınların 56'sı kendini ev kadını olarak tanımlıyor. Her 10 kadının 8'i beyaz yakalıyken, erkeklerde bu sayı 18'e ulaşıyor.

Toplumun 3'te 1'i kirada

Araştırma, toplumun üçte birinin kirada oturduğunu ortaya koyuyor. Aileden kalma ev dahil kendi evlerine sahip olanların sayısı 69 iken kirada yaşayanların sayısı ise 31 olarak görülüyor.

Her 100 hanenin 56'sında araba var. Araba sahipliği 2012'den bu yana 37 haneden 56 haneye yükselmiş. Hem ev hem de araba sahipliği oranı yarıdan az. Toplumun yaklaşık beşte birinin ne ev ne de arabası var. (Haber Merkezi)