Kürdistan Parlamentosu’nda gerginlik

Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) parlamenterleri bugün Kürdistan Parlamentosu’ndaki oturumun yapılmasını engelleme girişimi gerginliğe neden oldu. KDP parlamenterlerinin de gerginliğe dahil olmasıyla kargaşa yaşandı. Yer yer bazı parlamenterler arasında yumruklaşmalar yaşandığı görüldü.

Kürdistan Parlamentosu genel seçimlere hazırlık yapılması amacıyla Kürdistan Bölgesi Bağımsız Yüksek Seçim ve Referandum Komisyonu’nun seçim çalışmalarına başlamasını görüşmek ve oylamak amacıyla bugün toplandı. Ancak Parlamento Başkanı Rewaz Fayiq, bireysel inisiyatifini kullanarak, “Yasaların ulusal birliği sağlamak amacıyla bana verdiği ‘18. maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen mutlak ve koşulsuz yetkilerimi kullanma’ hakkımı kullanıyorum. Oturumu bilinmeyen bir tarihe erteliyorum” diyerek oturumu feshetti.

Parlamento Başkan Yardımcısı Hemin Hewrami bu duruma tepki göstererek Parlamento Başkanının bu kararını onaylamadıklarını söyledi. Hewrami, “Bu bireysel bir karar. Toplantıya devam edilmesinden yana olanlar elini kaldırmalıdır" diyerek oturumun devam etmesi oylamaya sundu. Parlamento oturumun devam etmesi yönünde oy kullandı.

Ardından Hewrami seçim komisyonun çalışmalarına başlamasını oylamaya sundu.58 parlamenter Kürdistan Bölgesi Bağımsız Yüksek Seçim ve Referandum Komisyonu’nun çalışmalarına başlaması lehinde oy verdi.

Bunun üzerine KYB Parlamenterleri Başkanlık Kürsüsünü basarak oylamayı engellemeye çalıştı. Bazı vekiller Parlamento Başkan Yardımcısı Hemin Hewrami ve Başkanlık Sekreteri Muna Kahveci’nin üzerine yürüdü, ellerindeki şişeleri, dosya ve kağıt mendilleri kürsüye fırlattı. Yer yer bazı parlamenterler arasında yumruklaşmalar yaşandı.

Parlamento oturumu yaşanan gerginlik nedeniyle ertelendi.

KYB ile KDP arasında krize neden olan maddelerden bir olan genel seçimlerde KYB, azınlıklara verilen 11 kotanın yarısının Süleymaniye’ye verilmesini talep ediyor. Ayrıca Süleymaniye’ye ayrılan bütçe payının arttırılmasını istiyor. KDP ise Asur, Suryan, Kildan, Ermen ve Türkmenler için ayrılan kotanın Süleymaniye’ye o bölgede azınlıklar yaşamadığı için kota verilmesine karşı çıkıyor. Ayrıca Süleymaniye’nin İran ile olan gümrük kapılarının hükümet hazinesine aktarılmasını istiyor.

KYB bu talepler yerine getirilmedikçe seçimlerin yapılmasına sıcak bakmıyor. KDP ile KYB üst düzey heyetleri son bir kaç gündür bu konuları müzakere ediyordu.

9 Ekim 2022'de Parlamentoda yapılan oylamada 80 oyla, parlamentonun yasama süresi, 2023 yılı sonuna kadar uzatılmıştı.

Parlamento seçimlerinin 1 Ekim 2022’de yapılması gerekiyordu

Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), parlamentonun görev süresinin uzatılmasını talep etmişti.

Parlamento, görev süresinin uzatılmasını, “yasal ve anayasal boşlukların oluşmasını önlemek, ulusal birliği korumak ve Kürdistan Parlamentosu seçimlerine hazırlık” gerekçeleri ile karara bağlamıştı.

Kürdistan Parlamentosu seçimlerinin 1 Ekim 2022’de yapılması gerekiyordu.

Ancak taraflar arasında seçim yasası ve seçim komisyonu başta olmak üzere bir takım anlaşmazlıklar nedeniyle gerçekleştirilememişti.

Söz konusu karar protestolara neden oldu. Kürdistan Bölgesi genel seçimleri KYB’nin itirazları nedeniyle gerçekleştirilemiyor. Parlamento süresi dolduğu ve seçimlerin zamanında yapılmamasını protesto eden için Kürdistan Adalet Topluluğu Partisi (Komel) ve Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) karar ardından Parlamentodan çekilmişti.

Kürdistan Bölgesi Başkanlık Sözcüsü Dilşad Şahab, Başkan Neçirvan Barzani'nin kararıyla parlamento seçimlerinin 18 Kasım’da yapılacağını açıklamıştı. (Rudaw)