EMO: TEİAŞ özelleştirilemez

EMO Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Sorgül Aytek Avşar, TEİAŞ'ın kamu denetiminde olması gereken görev ve sorumlulukları nedeniyle özelleştirilemeyeceğini söyledi

YENİGÜN HABER - Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile elektriğin özelleştirilmesine Elektrik Mühendisleri Odası'ndan (EMO) tepki geldi. EMO ile Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası Diyarbakır şubeleri, Türkiye Elektrik Üretim İletim A.Ş'nin (TEİAŞ) özelleştirilme kapsamına alınmasına ilişkin EMO şubesinde basın toplantısı düzenledi.  Konuya ilişkin açıklamayı yapan EMO Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Sorgül Aytek Avşar, elektrik üretimi ve dağıtımının ardından sıranın elektriğin iletim kısmına getirilmek istendiğini dile getirerek, kamu eliyle yürütülmesi gereken elektrik hizmet alanının tümünün kar amacı güden şirketlerin insafına bırakılmak istendiğini savundu. Elektrikte kısmi özelleştirilmenin yapıldığı zaman özelleştirmelerin halka ve ülkeye daha kaliteli, kesintisiz ve ucuz elektrik olarak döneceği söylendiğini vurgulayan Avşar, "Ancak, elektrik enerjisi üretim alanının özelleştirilmesi; tıpkı araç geçiş garantili köprü-otoyol, hasta garantili şehir hastaneleri, yolcu garantili havaalanı örneklerinde olduğu gibi, ülkenin ihtiyacı olmamasına rağmen, sağlığımızı tehdit eden, doğamızı ve tarihimizi tahrip eden ve alım garantisi verilen termik santrallerin, hidroelektrik santrallerin ortaya çıkmasına neden olmuştur" dedi.

“Yüz binlerce insan susuz”

Özelleştirilen elektrik dağıtım alanıyla birlikte, şirketlerin tüm giderlerini faturalara yansıtılmasını öngören, tamamen şirketlere daha fazla kazandırma amacı taşıyan tebliğ, yönetmelik, yasalar çıkarılmaya başlandığını kaydeden Avşar, "Ayrıca, hijyen ve suyun öneminin ortaya çıktığı bu pandemi döneminde bile, özellikle bölgemizde borcundan dolayı, kentlere su sağlayan tesislerin ve köy-içme suyu şebekelerinin elektriği kesilerek yüz binlerce insan susuz bırakılmıştır" ifadelerini kullandı. Elektrik şirketlerine yüzde 79,5 indirim yapılmasına rağmen elektrik fiyatlarına yüzde 70'i aşan zamlar yapıldığının altını çizen Avşar, "Görüldüğü gibi Türkiye‘de, üretimden dağıtıma kadar elektrik enerjisi, özelleştirme ve serbestleştirme uygulamalarıyla, kamu hizmeti niteliğini yitirmesine ve ticari bir metaya dönüştürülmesine yol açılmıştır. Uygulanan politikalar sonucunda dışa bağımlılık artmış, kamusal denetim kaybolmuş, parçalı yapı sebebiyle ortaya çıkan plansızlık kaynak israfına sebep olmuştur" diye konuştu.

“Görevlerinden dolayı özelleştirilemez”

TEİAŞ'ın kamu denetiminde olması gereken görev ve sorumlulukları itibariyle özelleştirilemeyeceğini ifade eden Avşar, "İletim faaliyeti, üretilen elektriğin dağıtım şebekesine aktarımının sağlanması, şebeke güvenliğinin sağlanması, yük tevzinin yapılması, hatların projelendirilmesi, tesisi, bakımı, kontrolü, işletmesi ve yük dağıtımı gibi önemli görevlerinden dolayı özelleştirilemez. Türkiye'nin en iyi teknik kalifiyeli binlerce personeline sahip olan bu kurumun piyasalaştırılması ve büyük sermayelerin insafına bırakılması teknik personellerinin deneyimlerinin boşa düşürülmesi söz konusu olacaktır" diye kaydetti.  TEİAŞ'in gelişim gösteren 500 şirket arasında 26'ncı sırada olmasına rağmen özelleştirilmek istendiğine işaret eden Avşar, "Hangi planlar doğrultusunda halka arz adı altında özelleştirmeye gidiliyor. TEİAŞ, 2019 yılında 2,1 milyar TL kâr, 2020 yılında 14,9 milyar TL'lik ciroyla ve yaklaşık 5 milyar TL'lik kar elde etmesine rağmen enerji sektöründe kilit noktası rolünde olan bu kurum hangi gerekçeyle özelleştirilmektedir" diye sordu.

Kamusal hizmet olmalı’

TEİAŞ'in özelleştirilmesinin daha önceki özelleştirmelerde olduğu gibi kamu emekçilerini olumsuz etkileyeceğini dikkati çeken Avşar, elektriğin bir insan hakkı olduğuna değinerek, şöyle devam etti:

“Günümüzde elektriğe ulaşmak, artık bir insan hakkıdır, bu sebeple enerjinin temini, tüm aşamalarıyla kamusal hizmet niteliğinde olmalıdır. Elektrik enerjisi, kar/zarar tartışmalarının dışında, kamusal eksenli, verimlilik anlayışı ile bilimsel çerçevede siyasal etkilerden yasalarla korunmuş, şeffaf, katılımcı özerk bir yapıya kavuşturulmalı ve yurttaşların kullanımına sunulmalıdır. TEİAŞ’ın özelleştirilmesinin bir an önce geri çekilmesi, özelleştirme anlayışı yerine, başta elektrik dağıtım bölgeleri olmak üzere elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtım yani alandaki tüm özelleştirmeler iptal edilmeli ve yeniden kamulaştırma hareketi başlatılmalıdır.” (Haber Merkezi)