‘Bölgedeki banka müdürlerine finansal özerklik verilmeli’

Diyarbakır’da görev yapan basın mensuplarıyla bir araya gelen iş insanı Yeşil Ambalaj A.Ş.’nin Genel Müdürü Hasan Yeşil, yatırımcılar bankalardan krediye ulaşmada sıkıntı yaşadığını vurguladı. Doğu ve Güneydoğu’daki banka müdürlüklerine yetki verilmesini gerektiğinin altını çizen Yeşil,  “Buna finansal özerklik de diyebiliriz. Bugün bu bölgede yatırım yapacak kişilerin kredi değerlendirmesi bölgedeki uzmanlar tarafından yapılmalı” dedi

Gülbahar Altaş / Diyarbakırlı iş insanı Yeşil Ambalaj A.Ş.’nin Genel Müdürü Hasan Yeşil, Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti’nde düzenlediği kahvaltılı basın toplantısında gazetecilerle bir araya geldi. Firmanın 2023 hedeflerini anlatan Hasan Yeşil, basın mensuplarının gündeme dair sorularını yanıtladı.  2015 yılında Diyarbakır Organize Sanayi Bölgesinde temellerini atan Yeşil Ambalaj, ilk üretimine 2016 Nisan ayında başladı. Firma, 50 ülkeye ihracatını devam ettirerek ve LMC 6618 5 Renk makinayı parkuruna alarak yatırımlarına devam etmektedir.  Yeşil Ambalaj A.Ş. aralarında Avrupa, Ortadoğu ve ABD’nin olduğu 50 ülkeye oluklu mukavva ihracatı yapan ve Gümrük Müdürlüğü verilerine göre kentte en çok ihracat gerçekleştiren 5 firma arasında yer alıyor. Firması hakkında basın mensuplarını bilgi veren Genel Müdür Hasan Yeşil, iş insanlarının finansa erişimi konusunda Güneydoğu’daki banka müdürlüklerine finansal özerklik verilmesini istedi.

‘İhracat ve istihdamı arttırdık’

Aradan geçen 7 yılda üretim, 250 çalışanla ihracat ve istihdamı artırdıklarını belirten Yeşil, sözlerine şunları ekledi:

“Aralıklarla ihracata dönük yatırımlarımız oldu. Kapasite artışına dönük yatırımlarımız oldu. Şimdi otomasyonla ilgili dijital dönüşümle ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Üretim süreçlerinden sonra iş süreçlerimizi de tamamen dijital ortama taşımak için çalışmalar yapıyoruz. Şirketin böylece bir kurumsal hafızasını da oluşturmuş olacağız. Diyarbakır’dan Ortadoğu'ya, Avrupa'ya ve hatta Amerika'ya ihracat yapan bir oluklu mukavva firmasıyız.” Diyarbakır Gümrük Müdürlüğü verilerine göre, 2022’nin ilk 11 ayında en çok araç çıkışı yapan ve en çok beyanname açan firma olduklarına işaret eden Yeşil; “Çıkış yapan araç sayısı bakımından diyelim ki bugün ilk 11 ayda Diyarbakır gümrüğünden yaklaşık 3000 araç çıkışı yapmış. Bunun 700’ü Yeşil Ambalaja ait, yani yaklaşık yüzde 25’i demektir. Yapılan ihracat tutarı bazında da Yeşil Ambalaj’ın sıralaması değişmekle birlikte ilk beşteyiz. Şartlar ne olursa olsun istihdama da bir sosyal sorumluluk olarak bakıyoruz.”

“Yatırımcılar bankalardan krediye ulaşmada sıkıntı yaşıyor”

Yeşil, yatırımcılar bankalardan krediye ulaşmada sıkıntı yaşadığına işaret ederek, Doğu ve Güneydoğu’daki banka müdürlüklerine yetki verilmesini isteyerek, sözlerine şöyle devam etti:

“Bölgede uzun süredir iş dünyasında çok konuştuğu, üzerinde durduğu bir sorun, hatta finansmana erişimden zorluk yaşayan firmaların sermaye göçü yaptığını, yani firmaların merkezlerini Diyarbakır'dan batıya taşıdıklarını biliyoruz. Bunun iki sebebi var.  Şimdi Güneydoğu Anadolu’da kamu bankalarının bölge müdürlüklerinin limit tahsis yetkisi sınırları. Bir bankanın limit tahsisi etkisi hiç yok. Yani bugün Bölge Müdürlüğü istese de tabiri caizse 100 bin TL bile verme yetkisi yok. Dolayısıyla kredilerin önemli bir kısmı genel müdürlük tahsis birimine gidiyor. Özellikle bazı bankalar, yani hiç limiti olmayan bankanın dışında başka bir kamu bankasının 20 milyon TL tahsis limiti var. Bugünün enflasyonunda 20 milyon TL ile bir yatırım yapılmayacağını az çok tahmin ediyoruz. Tabii bu 20 milyon TL üst limit. Kredi notu A çıkan firmalar için. Yani kredi notu kaç tane firma var deseniz Güneydoğu Bölgesi’nde herhalde 2-3 tane en fazla çıkar. Diğer bir bankanın da 35 milyon TL yatırım kredisi tahsis limiti var. Tabii bu da şu an için yetersiz geliyor. Bu finansmana erişim sorununu nasıl çözebiliriz?  Öncelikle Genel Müdürlük yetkililerinin bir kısmının Güneydoğu Anadolu Bölge Müdürlüklerine devredilmesi lazım. Yani bir nevi merkezdeki yetkinin yerele devredilmesi lazım. Buna finansal özerklik de diyebiliriz. Bugün bu bölgede yatırım yapacak kişilerin kredi değerlendirmesi bölgedeki uzmanlar tarafından yapılmalı. İstanbul'da genel müdürlükteki proje yatırım birimlerinin bizi doğru bir şekilde değerlendirmesi, objektif bir şekilde değerlendirmesi biraz zor.  Çünkü Diyarbakır’ı, Mardin’i, Siirt’i, Şırnak’ı ve Van'ı iyi bilmeniz lazım. Buradaki yatırımlar bazen 200 milyon, 300 milyon TL’lik yatırım kredisi başvuruları oluyor. Bir bankacı bölgeyi değerlendirirken limana uzaklık bir olumsuzluk olarak değerlendirilir. Ham maddeye uzaklık bir olumsuzluk, bölgede yaşanan olaylara olumsuz bakarlar. Hedef pazar ihracatsa en başta bizim şu an Diyarbakır olarak en çok ihracat yaptığımız ülke Irak. Irak'a ihracat yapan ülkeler de yine olumsuz firmalar olarak görünüyor. Bankalar nezdinde olumsuz olarak değerlendiriliyor.  Yani orada bir risk gözüküyor. Dolayısıyla buradaki işveren neredeyse bütün aslında fırsatları olumsuzluk olarak Genel Müdürlük tarafından değerlendiriliyor.  Bunun ancak Diyarbakır'daki, Güneydoğu'daki yereldeki şubeler, bölgeler nezdindeki uzmanlar ve şube bölge yöneticileri tarafından değerlendirilmesi halinde bölgedeki limit tahsisi sorunu çözülür, finansmana erişim sorunu çözülür. Bu bölgedeki yatırımların doğrudan artmasına vesile olur.  Bizim sadece sorunlu işlerde değil, işleri büyütmek için de genel müdürlük yetkililerinin bölgeye verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Finansmana erişimi sözü çözecek tek husus budur. Çünkü bölgeyi yani burada yaşayanlar bilir.”

“Personel maliyet değil, değerdir”

Hasan Yeşil ayrıca, gündemin başlıca konularından biri olan asgari ücretle ilgili de şunları dedi:

“Öncelikle personele maliyet gözüyle bakmıyorum. Bir personele değer gözüyle bakmak gerekir. Tabii bu anlayışa sahip ne kadar işveren var bilmiyoruz çünkü mutsuz bir personelle siz çok mutlu olamazsınız. Sanayinin, iş dünyasının kendi gerçekleri olmakla birlikte ben kesinlikle işverene bir maliyet olacağını düşünmüyorum. Burada makul mantıklı tarafların yapacağı görüşmeler olur.  Ben sadece bu bir niyet değil öngörü olarak hani konuşulanları yazılanları takip ediyoruz. 8 bin 8 bin 250 olabilir diye düşünüyorum. Velev ki 10 bin de olsa biz bizim için burada işte bize maliyet oldu diye üzülmeyiz. Şu an sanayici için kendi sektörüm için söyleyeyim. En büyük en önemli gider enerji maliyetidir. Bizim enerji maliyetlerini çözmemiz lazım. Yeşil Ambalaj olarak zaten 2 megavat bir güneş enerjisi santrali projemiz yatırımımız devam ediyor.”