Diyarbakır’da yüzlerce yıllık gizem çözüldü; Gizli kaçış tüneli bulundu

YENİGÜN HABER – Amida Höyük’te yürütülen temizlik çalışmaları sırasında, Artuklu Sarayı’na açıldığı değerlendirilen tarihi bir tünel ve içinden geçen su kanalı bulundu.

Kazı Başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, höyüğün güneydoğu yönünde bulunan tünelin 2004 yılına kadar askeri birimler tarafından kullanıldığını söyledi. Tünelin içinde yer alan su kaynağının, Beyan-i Menazil-i Sefer-i Irakeyn adlı eserdeki Kara Amid minyatüründe de tasvir edildiği aktarıldı.

ÖzDiyarbakır Gazetesi'nde yer alan habere göre, Yaklaşık 1.85 metre yüksekliğe sahip tünelin genişliği 1.00 ile 1.80 metre arasında değişiyor. Mevcut uzunluğu 21.01 metre olarak ölçülen tünelin, Cumhuriyet Dönemi’nde örülen bir duvarla sarayla olan bağlantısının kesildiği ortaya çıktı.

Roma döneminde yapılmış

Yıldız, tünelin girişinde alınan harç örneğinin Roma Dönemi’ne ait izler taşıdığını ve tünelin büyük olasılıkla bu dönemde ya da daha önce inşa edildiğini belirtti. Tünelin bir kolu İçkale’deki yapılara, diğer kolu ise İçkale Camii çevresine açılıyor.

Hz. Süleyman Camisinin su kaynağı

Tarihi kaynaklara göre, El-Cezeri’nin Artuklu Sarayı’ndaki su otomasyon sistemlerinin beslendiği bu su kaynağı, günümüzde Hz. Süleyman Camii (Nasıriye Camisi) ve Arbedeş Çeşmesi’ne su sağlayan kaynaktır. Sarayda bulunan su sistemine ait kalıntılar da, bu bağlantının tarihsel doğruluğunu destekliyor.

Bilim tarihinde önemli bir yere sahip

Prof. Dr. Yıldız, bu su kaynağının ve tünelin, yalnızca bölgenin mühendislik tarihine değil, aynı zamanda İslam bilim tarihinde önemli bir yere sahip olan El-Cezeri’nin çalışmalarına da ışık tuttuğunu vurguladı.