‘Anadolu basını can çekişiyor’

Gazeteci meslek örgütleri, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’ne ilişkin açıklamalar yaparak basın çalışanlarının yaşamış oldukları zorluklara dikkat çekti. Anadolu basınının can çekiştiğine vurgu yapan meslek örgütleri, “Önlem alınmazsa, işsiz gazeteciler ordusuna yenileri eklenecek, demokrasinin kılcal damarları olan yerel medya, yok olmanın eşiğine gelecektir” dedi

Güneydoğu Yerel Gazeteciler Derneği (GYGD) ile Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti (GGC) “10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü” nedeniyle yazılı açıklama yaptı. GYGD, pandemi, ekonomik kriz ve basın üzerinde yıllardır varlığını eksiltmeyen baskıların yoğun hissedildiği bu günlerde 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nü buruk şekilde kutladıklarına dikkat çekti.

‘Birçok gazeteci arkadaşımız işsiz kaldı’

“Basın sektörü için de birçok açıdan istikrar temin etmeyen süreçte; kamusal bir hizmet yürüten gazeteci meslektaşlarımızı olumsuz yönde etkilemektedir” denilen açıklamada şu ifadeler yer aldıı;

“Özellikle yazılı medyadaki girdilerin önlenemez boyutta artması nedeniyle ne hazindir ki birçok gazete ya kapanmak durumunda kaldı ya da küçülerek yaşamını sürdürme arayışı içerisinde bulunuyor. Acı bir gerçektir ki gelinen süreçte birçok gazeteci arkadaşımız işsiz kaldı. İş bulan olduysa da, asgari ücretin altında çalışabilme zorluğuyla karşı karşıya kaldı.

‘Ciddi tedbirlerin alınması kaçınılmaz olmuştur’

Nitekim artan maliyetler karşısında birçok yayın kuruluşu, personel sayısını düşürmek zorunda kaldığı tartışılmazdır. Gerekli önlemlerin alınmaması halinde bu tablo demokrasinin temsil gücü olan basın camiasını özellikle de yerel basın adına daha kötü günlerin habercisi. Bir an önce basına yönelik ekonomik imkanlar başta olmak üzere huzurlu, güvenli çalışma ortamını geliştirme adına ciddi tedbirlerin alınması kaçınılmaz bir gereklilik olmuştur. Bu minvalde; gazetecilerin sigorta prim bedellerinin teşvik kapsamına alınması, vergi oranlarının aşağılara çekilmesi, girdi maliyetlerinin artmasına neden olan materyallerin devlet tarafından sübvanse edilmesi; yerel yönetimlerin ve sivil toplum kuruluşlarının bu süreçte daha aktif rol alarak gazetelerin mali yapılarına pozitif etki yapması zaruriyet içermektedir.

‘Basın çalışanlarının ekonomik ve sosyal hakları…’

Tüm bu tedbirlerin, çalışanlarının durumunun düzeltilmesine etki edeceği unutulmamalıdır. Bunlarla beraber, basın çalışanlarının ekonomik ve sosyal hakları; mevcut şartlar göz önüne alınarak 212 sayılı basın kanunuyla yeniden revize edilip iyileştirilerek yasal güvence altına alınması, çalışan gazetecilerin en öncelikli beklentisidir. Tüm bu sorunlar içerisinde 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nde tüm basın emekçilerinin daha iyi koşullara kavuşturulması için hep beraber mücadelenin gerekliliği hatırlatır; tüm arkadaşlarımızın gazeteciler gününü kutlarız.”

Gazetecileri yeni bir işsizlik furyası bekliyor

Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti (GGC) ise basın tarihine ‘Dokuz patron olayı’ olarak geçen ve gazetecilerin haklarının ilk kez yasal güvence altına alındığı 10 Ocak 1961 tarihinin önem taşıdığına dikkat çekti.  “61 yıldır var olan ‘10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’ kutlanıyor, ancak 61 yılda geldiğimiz nokta hiç iç açıcı değil” denilen açıklamada şu ifadeler yer aldı;

‘Birçok basın kuruluşu kapanmayla yüz yüze’

“2020 yılında pandemiyle başlayan ve ekonomik krizle devam eden sancılı süreçte, birçok gazete ve televizyon kapanmak durumunda kaldı. Ayakta durabilen basın kuruluşları da küçülmeye gitti. Bunun sonucunda bugün, işsiz kalan 12 bini aşkın basın emekçisi ordusu var. Ekonomik krizin derinleşmesi, artan enflasyon oranı ve döviz kurundaki dalgalanmayla, 2022 yılında başta yerel gazete ve televizyonlar olmak üzere bir çok basın kuruluşu kapanmayla yüz yüze kalacaktır. Önlem alınmazsa, işsiz gazeteciler ordusuna yenileri eklenecek, demokrasinin kılcal damarları olan yerel medya, yok olmanın eşiğine gelecektir. Gazetelerin artan girdi ve personel maliyeti, televizyonların yüksek uydu bedelleri, kaçınılmaz sona doğru en büyük etkenlerdir.

‘Anadolu basını can çekişiyor’

2022 yılının ilk kapanan gazetesi de, haklı endişelerimizi maalesef teyit etmiştir. Diyarbakır’daki 10 yerel gazeteden biri olan Yeniden Günaydın Gazetesi, ülkede yaşanan ekonomik krizden kaynaklı artan girdi maliyetleri nedeniyle baskılı yayın hayatını sonlandırdı ve gazetede çalışan meslektaşlarımız işsiz kaldı. Anadolu basını can çekişirken, gazetecileri de yeni bir işsizlik furyası bekliyor. Çağrımız, hükümet tarafından çok acil bir eylem planının hazırlanarak hayata geçirilmesidir.  Bu kapsamda, Basın İlan Kurumu’ndan yerel gazetelere aktarılacak ilan payı arttırılmalı, ilan bedelleri günün ekonomik koşullarına göre yeniden revize edilerek yükseltilmeli, il ve ilçe belediyelerinin meclis kararları da yerel gazetelerde yayınlanmalı.  Yine bu kapsamda, yerel televizyonların uydu bedelleri düşürülerek RTÜK tarafından kaynak aktarılmalı ve hem yerel gazeteleri hem de yerel televizyonları kapsayacak bir ekonomik destek paketi açıklanmalıdır. Diğer taraftan, çalışan basın emekçilerinin ekonomik ve sosyal haklarının 212 sayılı basın kanunuyla yeniden revize edilip iyileştirilerek yasal güvence altına alınması, çalışan gazetecilerin en öncelikli beklentisidir. 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nü bu sorunlar yumağı içerisinde idrak ederken, çalışan ve işsiz kalan tüm basın emekçilerinin bu anlamlı gününü kutluyoruz. Böyle giderse, ‘10 Ocak’ çalışan değil, işsiz gazeteciler günü olacak.” (Haber Merkezi)