İYİ Parti’den ‘Sur restorasyon’ raporu

İYİ Parti Diyarbakır İl Başkanı Vejdin Ensarioğlu’nun talimatıyla kurulan bir heyet, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından restorasyon çalışmaları yürütülen tarihi surlarda inceleme yaparak bir rapor hazırladı

YENİGÜN HABER - İYİ Parti Diyarbakır İl Başkanlığı tarafından oluşturulan bir heyet, UNESCO Dünya Miraslar Listesinde yer alan tarihi Diyarbakır Surlarında yürütülen restorasyon çalışmalarını inceledi.  Konuyla ilgili İYİ Parti Diyarbakır İl Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Dünyanın en uzun 2. Suru olan Diyarbakır Surlarının 1,2,5,7 ve 8. burçlarında Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından restorasyon çalışması yapıldığı hatırlatıldı.

‘Gerekli özen gösterilmiyor’

Açıklamada,  “Daha önce ilimizde ve çevre illerde yapılan restorasyon çalışmaları göz önüne alındığında kültür varlıkları restore edilirken yeterli özenin gösterilmediği ve bu kültür varlıklarının gerektiği gibi korunamadığı bizlere çok acı tecrübeler yaşatmıştır.  Diyarbakır’ın ve ülkemizin çok değerli kültür varlığı olan Tarihi Diyarbakır Surları’nda yapılan bu restorasyon çalışması esnasında tarihi kültür varlığımıza gerekli hassasiyetin gösterilmediği, surlara kurulan iskelenin surları tahrip edecek şekilde sabitlendiği vb. şikayetler üzerine İl Başkanımız Vejdin Ensarioğlu’nun talimatıyla kurulan İyi Parti Yenişehir İlçe Başkanı Nihat Arif Tekin başkanlığında, İyi Parti Diyarbakır İl Sekreteri Hasan Basri Daban, İyi Parti Diyarbakır İl Başkan Yardımcısı Erdal Belindir, İyi Parti Diyarbakır İl Başkan Yardımcısı Nazım Kaya ve Parti Üyesi Stajyer Av. Emre akdeniz’ den oluşan heyet Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Restorasyon Müdürü Mimar Sermed Azizoğlu Bey, İnşaat Mühendisi Ferit Bey, Şantiye Şefi Büşra Hanım rehberliğinde surlarda incelemede bulunarak yapılan çalışmalar hakkında bilgi almışlardır” denildi.

Bulgular

Açıklamada, heyet tarafından yapılan incelemeler sonucunda elde edilen bulgular şu şekilde sıralandı;

* Restorasyon işinin aslında Kültür Bakanlığı tarafından yapılması gerektiği, Kültür Bakanlığı’nda yeterli bütçe bulunmadığı için Kültür Bakanlığı’nın izni dahilinde Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin restorasyon çalışması yaptığı ve açık ihale yoluyla 11 milyona yakın bir bedelle ihale edildiği anlaşılmıştır.

* Tarihi Diyarbakır Surları UNESCO tarafından korunması gereken kültür varlıkları listesine alınmıştır. Bu sebeple restorasyon çalışması yapılırken çalışmayı yürüten kurum bünyesinde Mimari, Statik, Sanat Tarihi alanlarından akademisyenlerden oluşan bilim komisyonu kurulduğu, bu komisyonun proje üretilirken tavsiye niteliğinde kararlar verdiği, çalışmanın Koruma Bölge Kurulu tarafından denetlendiği, aynı zamanda yüklenici firmanın da Mimari, Statik ve Sanat Tarihi uzmanlarından oluşan danışma kurulu bulunduğu anlaşılmıştır.

Çalışmaların takipçisi olacağız

* İskelenin surlara sabitlenmesi ile ilgili soru üzerine; İskelenin bu kadar yükseklikte olmasının sabitlenmeyi gerektirdiği, tüm restorasyonlarda bu şekilde işlem yapıldığı, sabitlemelerin surlardaki derz boşluğuna yapılarak surlara zarar verilmediği bilgisi alınmıştır.

* Surların dibinde yapılan incelemelerde yıllarca sur diplerinde toprak biriktiği surların gerçek seviyesinin şuanki seviyeden 2-3 metre daha aşağıda olduğu, sur dipleri kazıldığında çeşitli dönemlere ait su kanalları bulunduğu tespit edilmiştir. Yeni ortaya çıkan Anzele den Eski Diyarbakır’a, temiz su isalesinde kullanılan kanalların turizme kazandırılması için çalışmaların takipçisi olacağımızı belirttik.

* Burçların üzerinde yapılan incelemelerde zeminin 3-4 farklı dönemde beton ile kaplandığı bu betonun beton kesme makinasıyla ve balyozlarla kırıldığı, surlardan alınan taşların numaralandırılarak çalışma alanına indirildiği, burada temizlenerek tekrar kendi yerine konulduğu görülmüştür.

* Yapıdaki hatalı işlerin tamamının yapıyı özgün hale getirmek amacıyla da olsa yapılamadığını, statik açıdan artık yetersiz gelen bazı bölümlerin(taşıyıcı kolon vb.) bazı parçalarının restore edilebildiğini, bunun danışma kurullarının görüşleri doğrultusunda olduğu bilgisi alınmıştır.

‘Nasıl kullanılacağı belirlenmeli’

* Restorasyon tekniklerinin yeniden yapım, yenileme, bütünleme, sağlamlaştırma, olduğu şekliyle koruma şeklinde olduğu, 7 numaralı burcun damının yıkıldığı, sağlamlaştırıldıktan sonra olduğu şekilde koruma(konservasyon) yöntemiyle restore edileceği, 8 numaralı burcun yıkılan damının eski özgün haline uygun şekilde bütünleme yöntemiyle restore edileceği bilgisi alınmıştır.

* Yüzeylerde klima, kablo, boru vb. görüntülerin ne olacağı sorusu üzerine; restorasyonda yapılan restorasyonunun belli olması (sırıtması), yapılan restorasyonunun uzmanlar tarafından anlaşılması diğer insanlar tarafından anlaşılmaması şeklinde görüşler olduğu, yapının ayakta durabilmesi için mevcut konfor şartlarında kullanılması gerektiği, bu tür görüntülerin gizlenerek dışarıdan görünmeyeceği bilgisi alınmıştır.

* Restorasyon bittikten sonra en büyük çekincenin bu alanların tekrar eski haline gelmesi olduğu bu sebeple restorasyon bitmeden bu alanların nasıl kullanılacağının belirlenerek, restorasyon alanının 1 gün dahi boş bırakılmaması gerektiği bildirilmiştir.

* Restorasyon sonrasında surların çevresinde polis, zabıta vb. özel güvenlik önlemlerinin alınarak hem kirlenme, hem de asayiş olaylarının önlenmesinin bu alanın turizme yapacağı katkı açısından öneminin bulunduğu anlaşılmıştır.” (Haber Merkezi)