Neden Tahir Elçi cinayetini araştırdılar?

İngiltere merkezli Forensic Architecture isimli araştırma kuruluşunun Tahir Elçi cinayetine ilişkin raporunun üzerinden haftalar geçti. Raporda, cinayet kurşununun üç polisten birinin silahından ateşlendiği tespit ediliyordu. Ancak yetkililerden henüz bir açıklama gelmiş değil... Raporu hazırlayan Forensic Architecture, Tahir Elçi cinayetini neden araştırdıklarını ve kullandıkları yöntemleri Gazete Duvar'dan Hacı Bişkin ve Sinem Erenler’e anlattı.

Foto:Arşiv

DİYARBAKIR YENİGÜN - Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin ölümüne yol açan kurşunun hangi silahtan çıktığı ve kim tarafından ateşlenmiş olabileceğine dair rapor hazırlayan İngiltere merkezli Forensic Architecture kuruluşu, Elçi’nin üç polisten birinin silahından çıkan kurşunla öldürüldüğünü tespit etti. Forensic Architecture Araştırma Koordinatörü Bob Trafford, Gazete Duvar’la söyleşisinde savcılığın bu raporu değerlendirmesini umduklarını belirtti. Trafford, “Neden Elçi cinayetini raporlaştırdınız?” sorusuna da, “Dünya genelinde devlet kaynaklı ve kurumsal şiddeti, insan hakları ihlallerini ve çevresel yıkımı araştırıyoruz” yanıtını verdi.

FİLİSTİN RAPORU DAVA KAZANDIRDI

Elçi cinayetini araştıran kurum, daha önce de birçok konuda rapor hazırladı. Bunlardan biri, Ağustos 2014’te 135 Filistinlinin hayatını kaybettiği ve ‘Kara Cuma’ diye adlandırılan İsrail saldırısı konusunda Uluslararası Af Örgütü ile 2015 yılında ortaklaşa yürütülen projeydi. Kurum aynı zamanda, Batı Şeria’daki tarihi Battir Köyü’nün, İsrail’in inşa ettiği ayrımcı duvara karşı 2015 yılında İsrail Yüksek Mahkemesi’nde açtığı davanın kazanılmasına yardımcı olan dijital mimari modeller ve animasyonlar da hazırladı.

NSU DAVASINI ARAŞTIRDI

Forensic Architecture ayrıca, Almanya’da 2000-2007 yılları arasında sekiz Türkiyeli, bir Yunan ve bir Alman polisi seri cinayetlerle öldüren Neo-Nazi örgütü NSU davasıyla ilgili de önemli araştırmalarda bulundu.

Tahir Elçi’nin öldürülmesiyle ilgili hazırlanan ve cinayetin olay yerinde bulunan üç polisin silahından çıkan kurşunla gerçekleştiğinin tespit edildiği rapor konusunda ise yetkili mercilerden henüz açıklama gelmiş değil.

Forensic Architecture Araştırma Koordinatörü Bob Trafford’un sorularımıza yanıtları şöyle:

Forensic Architecture nasıl bir kuruluş? Tahir Elçi cinayetinden önce dünyanın hangi ülkelerinde ne tür olaylarla ilgili incelemelerde bulundunuz?

Forensic Architecture (FA) Londra’da Goldsmiths Üniversitesi bünyesinde faaliyet yürüten bir araştırma kuruluşudur. Siyasi şiddetten etkilenen topluluklar, insan hakları örgütleri, uluslararası savcılar, çevre için adalet grupları ve medya kuruluşları adına mekansal ve medya araştırmaları yürütüyoruz. Dünya genelinde devlet ve kurumsal şiddet, insan hakları ihlalleri ve çevresel yıkımı araştırıyoruz. Çalışmalarımız genellikle açık kaynaklı araştırma, dijital ve fiziksel modellerin inşası, 3B animasyonlar, sanal gerçeklik ortamları düzenleme ve kartografik platformlardan oluşuyor. Bu ortamda, şiddet olaylarını yeniden oluşturup analiz etmek için fotoğraf, video, ses dosyası ve tanıklıkları buluyor ve analiz ediyoruz. Dijital modellerimizi, şiddet mağduru kişilerle röportaj yapmak, travma hatıralarına erişmek ve keşfetmek için yeni yollar bulmak amacıyla kullanıyoruz. Daha önce nerelerde çalışma yürüttüğümüzü web sitemizde bulabilirsiniz.

‘DEVLET TARAFINDAN YETERİNCE ELE ALINMAMIŞ VAKALAR…’

Diyarbakır Barosu size Tahir Elçi cinayetini incelemeniz için nasıl ulaştı? Siz kabul ederken hangi kriterleri göz önünde bulundurdunuz?

Baro bize ulaştığında, aldığımız her iş talebine uyguladığımız kriterlere göre davayı değerlendirdik. Araştırmalarımızı çeşitli kriterlere göre seçiyoruz: Devlet tarafından yeterince ele alınmamış bir insan hakları vakasını veya çevre sorununu ele alıyoruz. Tekniklerimiz ile yardımcı olabileceğimiz mekansal veya mimari bir boyut olmalı. Ayrıca, bize yeni araştırma teknikleri geliştirmek ve denemek için bir fırsat sunan davaları da ele almayı hedefliyoruz çünkü akademik araştırma fonumuzun yapması gereken de budur. Olayın koşulları göz önüne alındığında Tahir Elçi’nin ölümünü araştırmak için yeni bir şey önerebileceğimizi hemen düşündük. Yani, tartışmalı ve sonuçta ortaya çıkan bir olayın gerçekliğini daha iyi anlamak için mekansal olarak düzenlenmesi ve senkronize edilmesi gereken mevcut video materyali hazırlanabileceğini düşündük.