Mezar yerleri 95 yıldır bilinmiyor!

Dağkapı Meydanı’nda 29 Haziran 1925’te idam edilen Şeyh Said ve arkadaşlarının mezar yerleri halen bilinmiyor. Yaptıkları yüzün üzerinde başvurudan sonuç alamadıklarını belirten torunu Mehmet Kasım Fırat, Şeyh Said ve arkadaşları için yapacakları anmayı pandemiden kaynaklı bu yıl sosyal medya üzerinden gerçekleştireceklerini söyledi

DİYARBAKIR YENİGÜN - Şeyh Said ve 46 arkadaşının İstiklal Mahkemesi’nin haklarında verdiği hükümle 29 Haziran 1925’te Diyarbakır Dağkapı Meydanı’nda idam edilişlerinin üzerinden 95 yıl geçti. Mezopotamya Ajans’ta yer alan habere göre Cumhuriyet tarihinin ilk ayaklanması olarak bilinen Şeyh Said isyanı, 5 Şubat 1925’te başladı. İsyanın Mayıs 1925’te bastırılmasının ardından kurulan İstiklal Mahkemesi, aldığı idam kararlarını 28 Haziran günü açıkladı. Karar hemen ertesi gün Dağkapı Meydanı’nda infaz edildi. İdam edilişlerinin üzerinden 95 yıl geçmesine rağmen Şeyh Said ve arkadaşlarının mezar yeri hala bilinmiyor. Cenazelerin meydanın hemen yanı başındaki eski Orduevi bitişiğindeki alana gömüldüğü yönünde bilgiler olsa da,  ailenin 1979’dan bu yana Şeyh Said ve arkadaşlarının mezar yerlerinin bulunması için hükümet, Meclis ve yargı makamlarına yaptığı tüm çağrı ve başvurular sonuçsuz kaldı.

[caption id="attachment_37870" align="alignnone" width="380"] Mehmet Kasım Fırat[/caption]

Bakanlık 10 yıldır cevap vermiyor

Nitekim ailenin 2010 yılında İçişleri Bakanlığı’na verdiği dilekçeye aradan 10 yıl geçmesine rağmen hala yanıt bile verilmiş değil. Yine Şeyh Said ve arkadaşlarının ailelerinin döneme dair tarihi gerçekliklerin açığa çıkarılması, Türkiye başta olmak üzere sorumluluğu olan bölgesel ve uluslararası güçlerin özür dilemesi, maddi ve manevi hakların tanzim edilmesine dair hakikatlerin araştırmak üzere tarafsız bir heyetin kurulması yönündeki talepleri devlet yetkilileri tarafından bugüne kadar karşılık bulmadı.  Bu amaçla kurulan Şeyh Said Derneği’nin başkanı olan torunu Mehmet Kasım Fırat, Şeyh Said’in ve arkadaşlarının mezarlarının bulunması için verdikleri mücadeleyi anlattı.

‘Kara gün’

29 Haziran’ı “kara gün” olarak nitelendirdiklerini dile getirerek sözlerine başlayan Fırat, bu günün Kürt için ders çıkarma günü olduğunu ifade etti. Şeyh Said’in birikimi ve öncü kişiliği ile Kürtlere yapılan zulme karşı başkaldırdığını söyleyen Fırat, döneme ve isyanın ortaya çıkış nedenlerine dair, “Şeyh Said, halkı ve amaçları doğrultusunda verdiği bir mücadelede yaşamını yitirdi. Cumhuriyetin kuruluşunda başlayan zulüm, Kürt de dahil hiçbir şeyi kabul etmiyordu. Bundan kaynaklı Kürtler de bir isyan dönemi gelişti, cemiyetler kuruldu. Her biri ayrı cemiyetler. Bu cemiyetler resmi tarihe kötü cemiyetler olarak yansıtıldı. Cumhuriyet’in inkar politikasına karşı başlatılan isyanda ilk toplantı Tekman’da alınıyor. Burada Şeyh Said isyanın öncüsü seçiliyor ve birçok insan bu isyanda yer aldı” bilgilerini verdi.

Cenazelerimizden korkuyorlar

“Cumhuriyet döneminde Kürt’ün cenazesinden dahi korkulduğunu” ifade eden Fırat, bunun en büyük kanıtının Şeyh Said ve arkadaşlarının cenazelerini 95 yıldır kaçırılması olduğunu söyledi. Fırat, cenazelerini almak için bugüne dek 100 ün üzerinde başvuru yaptıklarını, ancak sonuçsuz kaldığını kaydetti. Fırat, “Kürtlerin değerlerinden korkmaları, Kürtlerin değerlerine sık sıkıya bağlı olmasından kaynaklı. Bundan kaynaklıdır ki cenazelerimizi vermiyorlar. 100 yıl önce yapılan zulüm bu günden devam ettiriliyor. Çünkü amaçları hep imha ve inkar üzerine kurulu. Cenazelerimizden korkuyorlar” dedi.

Anma sosyal medyada yapılacak

Kurdukları derneklerinin Şeyh Said ve arkadaşlarının cenazelerini bulma arayışında olduğunu kaydeden Fırat, “Bunun yanı sıra onların fikirlerini de insanlarımız ile buluşturmak istiyoruz. Birlik için de çalışmalar yürütüyoruz. Bunun için tüm Kürt yöneticileri ile görüşmeler gerçekleştiriyoruz. Çünkü Kütlerin birliği Şeyh Said ve arkadaşlarını isteğiydi” ifadelerini kullandı.  Fırat, idamlarının yıl dönümünde Şeyh Said ve arkadaşları için yapacakları anmayı pandemiden kaynaklı bu yıl sosyal medya üzerinden gerçekleştirecekleri bilgisini de verdi.