‘Hepatitten aşıyla korunmak mümkün’

Diyarbakır Aile Hekimleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Doktor Kemal Noyan, yılda 1 milyon 34 bin insanın yaşamını yitirdiği hepatit virüsünün önüne geçmenin aşı ile mümkün olduğunu söyledi

Fotolar: Arşiv

DİYARBAKIR YENİGÜN - Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Hapatit Birliği tarafından 2010 yılında ilan edilen "28 Temmuz Dünya Hepatit Günü"ne ve hepatit hastalığının önlenmesine ilişkin Diyarbakır Aile Hekimleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Doktor Kemal Noyan Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirmelerde bulundu. Hapatit hastalığının önlenebilir bir hastalık olduğunu kaydeden Noyan, farklı hapatit virüs tiplerinin bulaşıcı niteliğinden dolayı milyonlarca insanın farkında olmadan etkileyebilecek salgın oluşturduğunu aktardı. Dünyada yılda bir milyon 34 bin kişinin hapatitten dolayı öldüğünü vurgulayan Noyan, "Dünyada viral (bulaşıcı/bulaşa bilen) hepatiti olan 325 milyon insandan 300 milyonu, hepatit B ve hepatit C olduğunu bilmeden yaşıyor. Ülkemizde çoğu henüz tanı almamış 3 milyon 500 bin hepatit B hastası, 400 bin hepatit C hastası olduğu tahmin edilmektedir"  ifadelerini kullandı.

‘Hepatitten aşıyla korunabilir’

Hapatit hastalığının aşıyla önlenebileceğine işaret eden Noyan, "Aşı ile korunmak, tedavi ile hastalıktan kurtulmak mümkün; Dünya Sağlık Örgütü 2016 yılında 194 ülkenin katılımıyla 2016-2021 yılları arasında uygulanacak olan, viral hepatitlere ilişkin stratejiyi 'Global Health Sector Strategy' adı ile duyurmuş ve halk sağlığını tehdit eden viral hepatitlerin 2030 yılına kadar kontrol altına alınması hedeflemiştir. Her yıl dünyada bir milyon 34 bin kişi viral hepatite bağlı nedenlerle ölmektedir. Oysaki viral hepatit yapan etkenler, artık ayrıntılı olarak tanımlanmış olan tanı testleri ile kolaylıkla saptanabilmektedir. Böylelikle viral hepatit olguları kolayca ve güvenilir bir şekilde tanınabilmekte, izlemleri de güncel öneriler doğrultusunda yapılabilmektedir. Ayrıca hepatit A ve hepatit B aşı ile korunulabilen hastalıklardır. Hepatit C ise günümüzde kullanılan ilaçlarla güvenle ve yüzde 100'e yakın bir başarı ile tedavi edilebilmektedir" diye konuştu.

‘Hepatit C'nin aşısı yoktur’

Hepatit virüsleri hakkında bilgi veren Noyan şöyle konuştu: "Hepatit A (HAV), su ve besinlerle, özellikle kötü hijyenik koşullarda kolaylıkla bulaşabilen ve salgınlara yol açabilen bir hastalıktır. Hepatit A kronikleşmez ve aşı ile korunmanın mümkün olan bir hastalıktır. Hepatit B (HBV); enfekte kan ve kan ürünleri, cinsel ilişki ve enfekte anneden yeni doğan bebeğe bulaşma şeklinde kişiden kişiye yayılır.  Hepatit C (HCV) de benzer yollarla bulaşmakla birlikte esas olarak enfekte kan ve kan ürünleri ile doğrudan temas yoluyla yayılır. Ancak enfekte kan ile temas etmiş diğer vücut sıvıları da bulaşma açısından kaynak olabilir. Hepatit B aşı ile korunmanın mümkün olduğu bir hastalık olmasına rağmen hepatit C'nin aşısı yoktur. Hepatit C enfeksiyonundan korunmada en etkili yol virüsün kazanımına yol açan davranışlardan kaçınmaktır. Günümüzde kronik viral hepatitlerin tedavisi bulunmakta, mevcut ilaçlar ile virüsün çoğalması baskılanarak karaciğer hasarı önlenebilmekte ya da yavaşlatılabilmektedir. Kronik hepatit B ve hepatit C hastalığı için etkili tedaviler mevcuttur. 2-3 aylık bir tedavi ile hepatit C hastaları tamamen iyileşmektedir. Hepatit D virüsü (HDV), HBV enfeksiyonu olan kişilerde hastalığa yol açar. HBV’nin yokluğunda enfeksiyon yapamaz. Hepatit E virüsü (HEV), dışkı ile temas yolu ile bulaşır, vahşi ve evcil hayvanlarda bulunur ve akut enfeksiyona yol açar. Erişkinlerde daha sık görülür. Gebelikte geçirildiğinde daha ciddi seyreder. Özellikle gebelerde son 3 aylık dönemde düşük, erken doğum, ciddi karaciğer yetmezliği ile ölüm riskinin artmasına sebep olabilir. Hepatit E virüsünün spesifik bir tedavisi ve aşısı yoktur."

‘Virüsünün önlenmesinde aşı hayati önemde’

Noyan, hepatit virüsüyle mücadelede küresel stratejiler yanında ulusal hatta yerel eylem planlarının da olması gerektiğini belirterek hangi sağlık problemiyle başvurduğuna bakmaksızın risk grubundaki bireylere sağlık hizmeti sunucuları tarafından test yapıldığını söyledi. Anne ve babaların çocuklarına sağlık bakanlığı aşı takvimine uygun bir şekilde aşılarını yaptırmasını öneren Noyan, aşı reddinin tüm toplum sağlığını tehdit eden bir olgu olduğunu belirtti. Noyan farkındalığın önemine dikkat çekerek, "Unutmayalım ki, ölümcül sonuçlar doğurabilecek hepatitten korunmak ve tedavi olmak mümkündür. Size en yakın aile sağlığı merkezine uğrayarak, aile hekiminizin hepatit taramanızı yapmasını sağlamak, hepatit ile mücadelede siz ve sevdikleriniz için en iyi başlangıç olacaktır" diye ekledi. (MA)