“Domates Güvesi ülke dışından bulaştı”

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, bitkilerde verim kaybına neden olan 619 zararlı ile mücadele ettiklerini, bunların en önemlisinin ise ülke dışından gelen "domates güvesi" zararlısı olduğunu açıkladı

DİYARBAKIR - Tarım ve Orman Bakanlığı, CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in, "bitkisel üretimde zararlıların neden olduğu verim kaybıyla" ilgili iki ayrı soru önergesine yanıt verdi. Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in konuyla ilgili birinci soru önergesine, hastalık ve zararlılar nedeniyle domateste verim kaybı olmadığı yönünde yanıt veren Bakan Bekir Pakmedirli, aynı konudaki başka bir önergeye ise bitkilerde verim kaybına neden olan 619 zararlı ile mücadele ettiklerini, bunların en önemlisinin ise ülke dışından gelen "domates güvesi" zararlısı olduğunu açıkladı. Gürer, Tarım ve Orman Bakanlığına yönelttiği soru önergesinde domatesin çok tüketilen bir sebze olduğunu belirterek, "2017 yılında domates ürününde hastalık nedeni ile ürün kaybı nedir, toplam üretimin ne kadarına tekabül etmektedir? Zarar gören üretici sayısı kaçtır, sağlanan destek miktarı ne kadardır?" şeklinde sorular yöneltmişti. Bakan Bekir Pakdemirli imzasıyla verilen yanıtta "2017 yılında domates hastalık ve zararlıları nedeniyle ürün kaybı yaşandığına dair Bakanlığımıza herhangi bir bilgi intikal etmemiştir" açıklamasında bulunulmuştu. Gürer, yine Tarım ve Orman Bakanlığına bitkisel üretimdeki verim kayıplarıyla ilgili başka bir soru önergesi yöneltmişti. Ömer Fethi Gürer önergesinde, "Ülkemizde yetiştirilen kültür bitkilerine ekonomik olarak zarara neden olan zararlı organizma sayısı kaçtır? Ülke dışından geldiği saptanan var mıdır? Tüm ülke genelinde etkili olan sayısı kaçtır? Kullanılan ilaçlara bağışıklık sağlayan var mıdır? Bitkisel üretimden hastalık ve zararlılardan dolayı 2017 ve 2018 yıllarında ortaya çıkan zarar ne kadardır? Salgın halinde etkileri ne olmaktadır. Önlemler sonuç vermekte midir? 2016-2017 ve 2018 yıllarında Bu zararlı organizmalar ile don, dolu, kuraklık vb abiyotik stres koşullarından etkilenen üretici çiftçi ve ürün ton olarak ne kadardır bu bağlamda sağlanan destek ve teşvik tutarı ne kadardır?" şeklindeki sorulara da yanıt istemişti.

“Verilen cevaplarda ciddi tezatlık var”

Gürer’in bitkisel üretimdeki zararlılar ve verim kaybıyla ilgili ikinci soru önergesine verilen yanıt ile birinci yanıt arasında ciddi bir tezatlığın olduğunu savundu. İlk soru önergesine Bakan Pakdemer'in domateste zararlılar nedeniyle verim kaybı olmadığı yönünde açıklama yaptığını belirten Gürer, aynı konuyla ilgili ikinci soru önergesine ise tam tersi bir yanıt verdiğini ileri sürdü. Pakdemirli,  "Bakanlığımız bitki ve bitkisel ürünlerde ekonomik anlamda kalite ve verim kayıplarına neden olabilen mevcut 619 zararlı organizmanın mücadelesi ve yeni zararlı organizmaların ülkemize taşınmasını önleyici zirai karantina ve zirai mücadele çalışmaları titizlikle yürütülmektedir" açıklamasında bulundu. Bakan Pakdemirli ayrıca "Bazı zararlı organizmalardan örneğin Domates Güvesi {Tuta absoluta) ülke dışından bulaşmış olup, Ülkemizde varlığının tespitinden sonra kısa, orta ve uzun vadede oluşturulan eylem planı ile Zirai Mücadele ve Entegre Mücadele Teknik Talimatları doğrultusunda mücadele çalışmaları yürütülmektedir. Söz konusu zararlı ile mücadelede zararlının bağışıklık kazanmaması için Bakanlığımız tarafından ruhsatlandırılan Bitki Koruma Ürünlerinin dönüşümlü olarak kullanılması tavsiye edilmektedir." ifadelerine yer verdi. 2018 yılında olumsuz iklim şartları nedeniyle bazı zararlı organizmaların popülasyonunda artış olduğunu anlatan Bakan Pakdemirli, " Bu zararlı organizmalar ile zamanında ve etkin mücadele yapılması amacıyla Bakanlığımız İl Müdürlüklerince haftalık olarak tuzak sayımları ile zararlının popülasyon takibi yapılarak, mücadelesine yönelik gerekli tedbirler alınmakta ve çiftçi eğitim çalışmaları yürütülmektedir. Hem örtü altında hem de açık alanda bitkisel üretim yapılan alanlarda öncelikle kültürel mücadele, kimyasala alternatif biyolojik ve biyoteknik mücadele, gerektiğinde de kimyasal mücadele ile popülasyonunda artış görülen zararlı organizmalarla entegre mücadele ve zirai mücadele teknik talimatlarına göre mücadele yapılmaktadır” diye konuştu.

“Düzenli kontrol şarttır”

Bakan Pakdemirli, açıklamasında şunları söyledi: "Bitkisel üretimde zararlı organizmalar ile mücadelede zirai ilaç kullanımının azaltılması, kalıntının önlenmesi ve ekosistemin korunması ile sürdürülebilir tarımın sağlanması amacıyla kimyasal mücadeleye alternatif yöntemlerden Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele uygulamaları tarımsal desteklemeler kapsamında yer almaktadır. Örtü altında (domates, biber, patlıcan, hıyar ve kabak) ve açık alanda (domates, turunçgiller, elma, bağ, zeytin, kayısı, nar, şeftali, nektarin, ayva ve armut) biyolojik ve biyoteknik mücadele uygulamaları yapan üreticiler desteklenmektedir. Bu bağlamda 2017 yılında 9.313 üretici, 259.458,181 da desteklenmiş ve destekleme uygulamaları devam etmektedir." Gürer ise Tarım ve Orman Bakanlığı’nın aynı konudaki farklı yanıtlarına tepki gösterdi. Gürer: "Ülkemizde bitkisel üretim  son yıllarda farklı hastalıklarla mücadele etmektedir, Bağ, bahçe, tarla, üretim alanına gittiğimizde üretici bizlere sorunlarını anlatmakta ve bir kısım sorunların yanlış ilaç, gübre, tohum ile bağı olabileceği kaygılarını da iletmektedir. Akdeniz bölgesinde narenciyeye büyük zarar veren Akdeniz sineği, geçen yıl Niğde ilinde dahi ciddi zarar yaratmıştır. Ne yazık ki mücadele yöntemini üreticinin yeterince bilmemesi sorunu yaygınlaştırmıştır. Bazı bölgelerde ilk kez görülen hastalık ve zararlılardan söz edilmektedir. Mevsimsel değişim, küresel ısınma yanında ithal ürün ithal hastalıklarında taşınırlığını yaratmıştır. Tarım Bakanlığının alanda sürekli gözlem yapmasının yanında; üniversitelerin, ziraat mühendislerinin içinde olacağı kontrol takip ve anlık müdahale anlayışı oluşturarak olası zararlılarla mücadele etmesi gerekmektedir. Özellikle ithal ile oluşan sorunların her alanda sürekli ve düzenli kontrolü şarttır." dedi. (İLKHA)