VİDEO HABER - Diyarbakırlılar: Havai fişekler yasaklansın

Gece yarısı ansızın yüksek sesli patlatılan havai fişeklerin, insanlarda özellikle de çocuklarda korku ve paniğe sebep olduğunu belirten Diyarbakırlılar, yetkililerden havai fişeklerin üretiminin yapılmamasını ve satışının yasaklanmasını istedi. Uzmanlar ise havai fişek gibi maddelerin görsellikten başka hiçbir işlevi olmadığını ayrıca bunun yanında doğaya, insanlığa ve tüm canlılara zarar verdiğine dikkat çekti

DİYARBAKIR YENİGÜN - Özellikle düğün, asker uğurlama ve özel günlerde kullanılan havai fişekler, çoğu zaman yaralanmalar, yangın ve ölümlerle sonuçlanıyor. Geçtiğimiz günlerde Sakarya'da havai fişek üretim fabrikasında çıkan ve 7 kişinin hayatını kaybettiği, onlarca kişinin yaralandığı yangının ardından yeniden gözler havai fişeklerin üretimine ve bilinçsizce kullanımına çevrildi. Havai fişeklerin üretiminin ve kullanılmasının yasaklanması gerektiğini belirten Diyarbakırlılar, yetkililerin konuya çözüm bulmalarını talep etti. Havai fişeklerin ve patlayıcıların yasak olması gerektiğini belirten Recep Bayralı, “Bu tür maddeler çocuklarımız ve geleceğimiz için iyi bir şey değil. Havai fişek fabrikasının patlamasıyla 7 vatandaş öldü 108 kişide yaralandı ve mağdur duruma düştüler. Bu tür patlayıcı maddeler boş yere yapılıyor. Çocuğun askere gidiyor diye havai fişek patlatmanın anlamı yok. Bu tür patlayıcı maddelerin mutlaka satımının yasaklanması gerekir” dedi.

“Havaya atılan ve satılan patlayıcı maddelerden zarar görüyoruz”

Havai fişeklerin patlatılmasının ölümlere veya yaralanmalara sebep olduğuna dikkat çeken Mehmet Usta, “Havai fişek fabrikasında çıkan olaydan dolayı ailelerine geçmiş olsun dileklerimi sunuyorum. Devletimiz bir an önce bu zararlı patlayıcı maddeleri kaldırsın ve üretimi sonlandırsın. Havaya atılan ve satılan patlayıcı maddelerden zarar görüyoruz. Öreğin bir düğün olduğu zaman, havai fişek patlatılıyor. O sırada bir çocuk pencereye, balkona çıkabilir ve o esnada gözüne veya kafasına isabet edebilir hatta öleme ihtimalide var. Kız kaçıran, hava roketi, piroteknik ve havai fişek, bunları kaldırsınlar.” ifadelerini kullandı. Geceleri ansızın patlatılan havai fişeklerden dolayı çocuklarının korktuğunu belirten Mehmet Tekin ise, şunları söyledi:

“Patlayıcı madde üreten fabrikaların kapatılmasını istiyoruz. Sakarya’daki patlamada 7 vatandaşımız öldü. Gece geç saatlerde havai fişekler patlatıldığı zaman biz yetişkinler ve çocuklaralar rahatsız olup korkuyoruz. Yetkililerin patlayıcı madde sorununa önlem alması lazım ve patlayıcı madde fabrikalarının kapatılması gerekiyor.”

“Yetkililerin patlayıcı madde üreten tüm fabrikaları kapatması gerek”

Havai fişeklerin patlatılmasına karşı olduğunu söyleyen Yılmaz Pala, patlayıcılar yüzünden insanların rahatsız olduğunu vurguladı.   Pala, “Havai fişeklerin geceleri patlatılması bizi çok rahatsız ediyor. Aniden üst üste patlatılan havai fişekler, yüksek ses oluşturuyor. Ben evimdeyken bu tür patlamaları duyunca acaba Sur olaylarının yeniden başladığı korkusu içerisine düşüyorum. Devlet yetkilileri bu duruma bir el atıp, patlayıcı madde üreten fabrikaların tümünü kapatması lazım. Biz kesinlikle buna karşıyız. İnsanlar çok rahatsız oluyor. Bazen gece geç saatlerde havai fişek patlaması oluyor. Biz o anda çatışma çıktığını zannediyoruz. Havai fişeklerin patlatılmasında en çok etkilenen çocuklardır. Bahçemize atılan maytaplar yüzünden çocuklarım çok korkuyor ve bu durumdan çok rahatsız oluyoruz. Çocuklarımızın psikolojileri bozuldu. Dükkanlarda havai fişeklerin satımının yasak olması lazım ki çocuklar alıp patlatmasınlar” dedi.

“Zaman paniğe, korkuya neden oluyor”

Havai fişeklerin patlamasından dolayı maddi zararların da meydana getirebileceğini belirten Mehmet Ali Aysu, “Havai fişek fabrikalarının kapatılmasını istiyorum. Geceleri patlatıldığında evde bayanlar korkup rahatsız oluyor. İçinde değişik maddeler var. Satılmasını istemiyoruz. Yasaklanmasını istiyoruz. Mahallelerde havai fişek patladığı zaman paniğe, korkuya neden oluyoruz. Düğünlerde atıyorlar. Bazen acemice kullanıldığı zaman, çocuklara isabet ediyor. Dün gece Diyarbakır Kayapınar’da bir evin bahçesine atılmış. Yanlış buluyorum atılmaması lazımdı. Patlayıcı fişekler patladığı zaman çocukların psikolojisini olumsuz etkiliyor.” ifadesini kullandı. Havai fişek gibi yüksek ses çıkaran tehlikeli patlayıcıların insanlarda travma etkisi oluşturabileceğini vurgulayan Ömer Boyacı ise, şunları kaydetti:  “Havai fişek gibi tehlikeli maddelerin, işin ehli olmayan insanların eline verilmemesi gerekiyor. Çünkü ehli olmayan kişiler kötü sonuçların yaşanmasına neden oluyor.  Ayrıca havai fişek gibi ürünlerin satılması yasaklanması lazım. Toplum için vatandaşlar için daha iyi olur. Örneğin; havai fişeklerin dışında bayramlarda çocukların rahatlıkla ulaşabildiği maytap ve boncuklu silahlar kötü sonuçlar oluşturuyor. Havai fişek gibi yüksek ses çıkaran tehlikeli maddeler insanlarda travma etkisi oluşturabilir. Hamile olan bayanlar, panik atak olan insanlar veya küçük çocuklar gibi kişileri olumsuz etkileyebilir. Bu anlamda yetkililerin bu soruna çözüm bulmasını istiyoruz.”

“Havai fişek ve silah aynı şeydir, ikisi de tehlikelidir”

Havai fişeklerin silah özelliğini taşıdığına dikkat çeken Hacı Çapan, “Benim için havai fişek ve silah aynı şeydir, ikisi de tehlikelidir. Asker uğurlamasında bile havai fişek atılıyor. Gece geç saatlerde havai fişek patlatıyorlar hamile ve kalp hastası olan insanlar korkuyor. Havai fişek patlatıldığı zaman insanlar, silah sesinden de ayırt edemiyor. Havai fişek ve benzeri patlayıcıların yasaklanmaları gerekir. En son Sakarya’da fabrikada patlama oldu. İnsanlar öldü yazık değil midir? Havai fişek olmasaydı insanlar ölmezdi. Cumhurbaşkanının bunları yasaklaması lazım.” ifadelerini kullandı. Havai fişeklerin tüm tabiata zarar verdiğinin altını çizen Adem Dalgıç, “Havai fişeklerin patlatılması doğaya, insanlara, hamile kadınlara, kalp hastalarına zarar veriyor. Avrupa’nın birçok ülkesinde, yılbaşı akşamlarında köprülerde havai fişekler patlatılıyor. Kendi ülkemizde Avrupa’ya bakıp örnek alıyor. Şu anda ben Cumhurbaşkanın yerinde olsam, bu havai fişekleri yasaklarım ki Avrupa’da bize bakıp örnek alıp yasaklasınlar. Doğaya, hayvana ve bütün insanlara zararı vardır. Yetkililerin tüm Türkiye’de özelikle Diyarbakır’da havai fişek satışını yasaklamalıdır.  Diyarbakır Valisi ve belediye başkan vekilinden isteğimiz, patlayıcı maddelerin yasaklanmasıdır.” isteğinde bulundu.

​Uzmanlar: Doğaya ve insan sağlığına zararlı

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Mehmet Narin de, havai fişek gibi maddelerin görsellikten başka hiçbir işlevi olmadığını ayrıca bunun yanında doğaya, insanlığa ve tüm canlılara zarar verdiğini belirterek yasaklanması gerektiğini söyledi. Dünyada her yıl havai fişek ve patlayıcılardan dolayı yüzlerce iş kazasının yaşandığını belirten Narin, bu kazaların son örneğinin, kuruluşundan itibaren 3 kez büyük patlamanın meydana geldiği Sakarya'daki fabrikada yaşandığını hatırlattı. Düğün, kına ve nişan gibi organizasyonlarda, 5 dakikalık görsel şov için havai fişekten kaynaklı tehlikeli durumların yaşandığına dikkat çeken Narin, bu tür durumların yaşanmaması için yetkililerin olaya müdahale etmesi gerektiğini söyledi. Öte yandan Avrupa ülkelerinde havai fişek gibi patlayıcı maddelerin satışı, Avrupa içtihatlarına göre düzenlenip kontrollü ve izin belgesi ile yapıldığını vurgulayan Narin, ülkemizde 5 yaşındaki bir çocuğun dahi temin etmesinde herhangi bir kısıtlamanın olmadığını ifade etti. Dünyada her yıl birçok can kaybı ve iş kazası yaşandığını hatırlatan İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Mehmet Narin, “Bilindiği üzere dünyada her zaman binlerce can kaybı ve yüzlerce iş kazası meydana gelmektedir. Yaşanan bu kazaların altında iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirdiğimizde daha çok patlayıcı ve tehlikeli madde unsuru yatmaktadır. Bunun son örneğini Sakarya'daki havai fişek fabrikasında yaşadık. Nitekim bu kaza sonucu birçok can kaybı ve yaralanma yaşandı. Ayrıca çevrede bulunan ev ve iş yerlerinde de ciddi maddi hasar meydana getirdi. Maalesef bu fabrikada üçüncü kez bu patlama hadisesi yaşanıyor.” ifadelerini kullandı.

“Havai fişek faaliyetlerinin tamamen yasaklanması gerekiyor”

Havai fişek gibi tehlikeli maddelerin yasaklanması gerektiğini belirten Narin, “Havai fişek faaliyetlerinin tamamen yasaklanması gerekiyor. Birçok Avrupa ülkesinde bu tarz imalat faaliyetleri durdurulmuş durumdadır. Açık olan istisna yerler de devlet kontrolündedir. Bunun dışında her yıl binlerce ton kimyasal, havai fişeklerle atmosfere salınmaktadır. Diğer canlılar gibi bizler de maddi-manevi olarak bu zararlı atmosferden maalesef etkilenmekteyiz. Şunu da unutmamak gerekir ki özel veya kutlama gibi günlerimizde havaya fırlattığımız havai fişekler bir başkasının taziyesi veya sıkıntılı durumu da olabilir. Ayrıca aynı anda havada bulunan kuş türleri yine sıkıntı çekebilir. Kısacası 5 dakikalık görsel şölen için sayısız kuş türüne ve yavrularına zarar vermekteyiz. Aynı zamanda gece yarısı istirahate çekilen vatandaşları rahatsız etmeye hakkımız yoktur. Devlet yetkililerinden başta merdiven altı diye tabir ettiğimiz havai fişek imalat yerleri olmak üzere fabrika olarak faaliyet yürüten yerlerin denetimini artırmasını istiyoruz. Hatta mümkünse kapanmasına yönelik çalışma yürütmesini talep ediyoruz.” diye belirtti. Avrupa ülkelerinde patlayıcı ve tehlikeli maddelerin temin edilmesinde birtakım düzenlemelerin olduğunu belirten Narin, “Havai fişeklerin alımı ve temin edilmesine yönelik Avrupa içtihatlarına bakıldığında tamamen yasal otoriteler tarafından bir izne bağlıdır. Ancak bizim ülkemizde 5 yaşındaki bir çocuk dahi isterse havai fişeği temin edebiliyor. Kına, düğün veya nişan malzemeleri satan her yerde bunları rahatlıkla bulabilirsiniz. Ülkemizde 18 yaşından küçük bireylere sigara satışı yasaklanırken havai fişek gibi daha tehlikeli bir ürünü herkes rahatlıkla alabiliyor. Bundan dolayı ülkemizde bir sistem açığı bulunmaktadır. Maalesef otorite ve denetim eksikliği mevcuttur. Bu kapsamda ülkemizde havai fişeklerin satışı ve temini yasaklanmalıdır. Ayrıca piyasada var olanlar da toplatılmalıdır” dedi. (İLKHA)