Nakit avansların iptal edilmesi ne anlama geliyor?

14 Mayıs seçimlerinin ardından Merkez Bankası kararıyla kredi kartından nakit avans çekimine sınırlama getiren bankalar, dün gece beklenmedik bir adımla kredili mevduat hesaplarının da (KMH) limitini kısıtlandı. Kamuoyunda 'esnek hesap' ve 'ek hesap' olarak da bilinen bu hesapların limitleri, kullanıcılara haber verilmeden yaklaşık yüzde 80 oranında düşürüldü.

Kısa Dalga yazarı İbrahim Ekinci, piyasadaki durumun bununla sınırlı kalmadığını, onaylanan ve ekspertize gönderilen konut kredilerinin dahi iptal edildiğini, ticari kredilerin tamamen durdurulduğunu; ihtiyaç kredileri faizleri yüzde 50'yi aşarken KKM'de faizin yüzde 50'ye dayandığını yazdı.

Ekinci'nin piyasalardaki kaotik havayı ele aldığı "Nakit avansların iptali ne anlama geliyor?" başlıklı yazısında şü görüşler dile getirildi:

"Seçimler öncesinde “Kemal Kılıçdaroğlu kazanıyor” beklentisiyle oluşan iyimser hava dağıldı. Piyasa “kur patlayabilir” beklentisine girdi. Kredi piyasası tıkandı.

Bankacılık sektöründen kötü haberler geliyor. Birçok banka, “kur patlarsa enflasyon, enflasyon patlarsa faizler artar” tahmini ile kredi vermekten kaçınmaya başladı.

Bazı bankalar kredi kartlarındaki nakit avansları iptal etti. Tüketicinin bir bankanın borcunu diğerinin kredi kartıyla, nakit avans olanağıyla ödeme imkanı kapandı.

Sektörden gelen bilgilere göre, “Onaylanan ve ekspertize gönderilen konut kredileri dahi iptal ediliyor.”

Ticarî krediler tamamen durduruldu. İhtiyaç kredileri faizleri yüzde 50'yi aştı. KKM’de faiz yüzde 50’ye gidiyor.

Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu, son açıklamasında da “TL kredi faizlerinin para politikası faizlerine yakınsamanı sağlanarak firmaların finansmana erişimini desteklenmiş ve firmaların finansman maliyeti kanalıyla parasal aktarımın etkinliği güçlendirilmiştir” diyor ama durum tam tersine…

Hem piyasa faizleri Merkez Bankası politika faizlerinden koptu gidiyor hem de şirketlere “ucuz kredi ver” baskısı, bankaların kaçınması sonucu tamamen tıkanmaya gidiyor. Gelecek partisi Ekonomi Politikalar Başkanı, Bankacı Kerim Rota, “Döviz rezervleri öyle bir seviyeye düştü ki 2. tur öncesi demeden krediye ulaşıma yeni kısıtlamalar geldi. 50 bin liradan yüksek kredi kartı toplam limiti olan bireylerin nakit avans kullanımı tamamen durdu. Kobi kredilerinin aylık %3 üzerinde büyümesi imkansız hale getirildi. Döviz fazlası olan büyük şirketler zaten aylardır krediye ulaşamıyor” dedi.

Piyasada mevduat faizleri yüzde 40’a dayandı. Kur Korumalı Mevduat’ta daha yüksek faizler söz konusu… Faizlerde durum bu iken hükümet şirketlere yüzde 14 – 15’ten kredi vereceksin baskısı yapıyor bankalara. Bankalar bu oranların üstünde kredi verdiklerinde düşük faizli menkul kıymet alımına mecbur tutularak cezalandırılıyor. Buldukları çare, eni iyisi hiç kredi vermemek…

Prof. Dr. Şenol Babuşçu, bankalardaki son durumu şöyle özetliyor:

Bankalar;

-Döviz alıp-satamıyor (MB alış kurunu piyasanın altında, satış kurunu üstünde belirlemesini istiyor çünkü)

-Yurt dışı döviz transfer işlemini kısıtlı yapabiliyor.

-Kredi veremiyor

-Döviz mevduatı toplarsa cezalandırılıyor

Kalan bir KKM.

Bankalar KKM Bürosu'na dönüştürüldü.”

Hükümet iki adım ötesini göremiyor. Can havliyle aldığı her karar başka arızalar çıkarıyor. Kendisini destekleyen iş çevrelerine ucuz kaynak aktarayım derken hem tasarrufçu soygununa hem de bankacılıkta fiyatlama güçlüğü yaratarak, sonuçta piyasanın tamamen tıkanmasına yol açtı.

KUR PATLARSA KORKUSU

İki seçim arasında kur patlamasından kaçınmak isteyen hükümet bankalara her gün talimat üstüne talimat gönderiyor ve temelde bankadaki döviz mevduatlarının bozdurulmasını talep ediyor.

Bu konuda eşikler sık sık güncelleniyor, oranı tutturamayan bankaya menkul kıymet tutma zorunluluğu getiriliyor. Bankalar mudileri arıyorlar. Piyasada kaoitik bir hava var.

Bloomberg HT’nin haberine göre Merkez Bankası rezervlerindeki erime derin ve hızlı. Brüt rezervleri seçimden önceki hafta 9 milyar dolar düşüşle 105,1 milyar dolar seviyesine geriledi. Böylelikle brüt rezervlerde salgın döneminden bu yana en sert düşüş görüldü. 12 Mayıs haftasında brüt döviz rezervleri 7,6 milyar dolar, altın rezervlerinde ise 1,4 milyar dolarlık gerileme oldu. 12 Mayıs haftasında net döviz rezervlerinin de tarihi seviyelere geldiği izlendi. TCMB net rezervleri 6,8 milyar dolardan 2,3 milyar dolara geriledi.

Böylelikle net döviz rezervleri Şubat 2002'den bu yana en düşük seviyeye indi." (HABER MERKEZİ)