Diyarbakır'da çiftçiyi hem kuraklık, hem DEDAŞ vurdu

Metin Bekiroğlu/YENİGÜN HABER – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Diyarbakır’ın Çınar ilçesinde kuraklıktan etkilenen buğday ekili tarlalarda çiftçilerle bir araya gelerek önemli açıklamalarda bulundu.

Bölgede zarar yüzde 100'e ulaştı

Bayraktar, bölgede buğday, arpa ve mercimekte zarar oranlarının kuru alanlarda yüzde 100’e ulaştığını söyledi.

Mart ayında yaptığı uyarıları hatırlatan Bayraktar, “Eğer mart ve nisan ayında yağış olmazsa Güneydoğu’da ciddi kuraklık yaşanır demiştik. Maalesef ne nisan ne mayısta yağış oldu. 1 Ekim’den 16 Mayıs’a kadar tam 7,5 aydır bu bölge yağış almıyor” dedi.

Üretim merkezi alarm veriyor

Bayraktar, Şanlıurfa, Mardin ve Diyarbakır’ın Türkiye'nin tahıl ve bakliyat üretiminde kritik öneme sahip olduğunu hatırlatarak, “Bu üç il, buğday üretiminin yüzde 20’sini, mercimeğin yüzde 90’ını, arpanın ise yüzde 15’ini karşılıyor. Ancak bu yılki kuraklıkla birlikte büyük bir üretim kaybı yaşanıyor. Hem verim hem kalite düştü” dedi.

Hükümetten talepler

Bayraktar, bölgedeki çiftçilerin en önemli taleplerini şu şekilde sıraladı: “Acil nakit desteği verilmesi, Banka ve tarım kredi borçlarının yapılandırılması, TARSİM’in hasar tespitlerinde adil ve hakkaniyetli davranması, Elektrik ve sulama ücretlerinin düşürülmesi, Bağ-Kur primlerinin makul seviyeye çekilmesi”

Bayraktar, “Sosyal güvenlik primleri çok yüksek. Bugün 2021’de 1 milyon olan kayıtlı çiftçi sayısı 413 bine düştü. Gençleri tarımda tutamıyoruz. 18-32 yaş grubunun tarımdaki oranı %5’e kadar geriledi. Sosyal güvenlik primlerinin devlet tarafından karşılanması gerekiyor” diye konuştu.

DEDAŞ desteklere el koyuyor

Üreticilerden TEDAŞ’a ciddi şikayetler aldıklarını belirten Bayraktar, desteklerin TEDAŞ tarafından bloke edilmesini sert sözlerle eleştirdi; “Devlet destek veriyor, üreticiye ‘üret’ diyor. TEDAŞ ise desteklere el koyarak adeta ‘üretme’ diyor. Böyle çelişki olmaz. Binlerce üretici icralık durumda.”

Sulama yatırımları ve su fakirliği uyarısı

Silvan Barajı gibi büyük projelere rağmen sulama altyapısının yetersiz olduğunu vurgulayan Bayraktar, sulama randımanının yüzde 52'de kaldığını ve 2 milyon hektarlık alanın hâlâ sulanamadığını söyledi.

Bayraktar, “Elektrik üretimi için barajlar hızla devreye giriyor ama sulama projeleri yıllarca bekliyor. 2030’dan sonra Türkiye su fakiri olacak. Şu anda kişi başı su miktarı 1300 m³, bu miktar 1000 m³’ün altına düşecek” diye konuştu.

Bayraktar, açıklamasının sonunda kuraklıktan zarar gören tüm çiftçilere geçmiş olsun dileklerini ileterek, çiftçinin desteklenmemesi halinde gıda güvenliğinin ciddi risk altına gireceğini vurguladı. Bayraktar, “Bugün sofralarımızda eksik yoksa, bu çiftçinin fedakârlığı sayesindedir. Ama yarın çiftçiyi ihmal edersek, soframızda üç öğün eksik olur” ifadelerini kullandı.