Diyarbakır Lice’de karakol bahçesinde ‘Toplu Mezar’ iddiası

Metin Bekiroğlu/YENİGÜN HABER – 1992 yılında Diyarbakır’ın Bismil ilçesinden PKK’ye katılan Avreş Koda adlı Mikdat Erkek’in ailesi, yıllardan beridir çocuklarının cenazesinin peşinde.

Aile çocuklarının izine ilk ve tek olarak M. Siraç Bilgin’in yazdığı ve Şehnaz Altun’un (Sakine) anılarının yer aldığı ‘Yapraklar Açana Dek Satranç’ adlı kitap da rastladı.

Kitap, Nisan 1996 yılında Diyarbakır’ın Lice ve Kulp ilçeleri ile Bingöl’ün Genç ilçesi arasında kalan kırsal dağlık alanda başlayan ve 20 günden fazla süren askeri operasyonda PKK’lilerin yaşadıkları anlatılıyor.

Erkek ailesi bu tarihten itibaren yaşamını yitiren çocuklarının akıbetini ve cenazesine ulaşmak için her tarafta yıllarca aradılar. Aile yıllar süren aramalarında bir sonuç alamadı.

Ailenin Mikdat Erkek’in ölümüyle ilgili referans aldıkları kitabın ilgili bölümünde şu bilgiler yer alıyor:

1996 yılının Nisan ayında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından havadan ve karadan başlatılan ve yaklaşık 40 bin asker, polis ve köy korucusunun katıldığı Atmaca adlı operasyonda çıkan çatışmada Bismil ilçesi nüfusuna kayıtlı Avreş Kod adlı Mikdat Erkek ve Şanlıurfa’nın Hilvan ilçesi nüfusuna kayıtlı Sultan kod adlı PKK’li ile birlikte yaşamlarını yitirenlerin cesetlerinin askerlerin eline geçmemeleri için Bingöl’ün Genç ilçesine bağlı Şatos köyünün yanında akmakta olan Şatos Deresi’ne bırakıldıkıldı.

5 PKK’linin cesetlerini köylüler buldu

Operasyonlarda şiddetli çatışmaların yaşandığı günlerde Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Üçdamlar köyü sakinleri, köyün hemen yanından akmakta olan Sarum Çayı’nın kenarında suların sürüklediği ikisi kadın beş PKK’liye ait cesedin kıyıya vurduğunu anlatıyor.

Köylüler durumu Üçdamlar köyünde bulunan Üçdamlar Jandarma Karakol Komutanlığına bildiririler. Jandarmalar tarafından yapılan arazi taramalarında PKK’lilere ait beş ceset Sarum Çayı’ndan alınarak Üçdamlar Köyü Jandarma Karakol Komutanlığı’na getirilir.

Cesetler topluca karakolun Bahçesine gömüldüler

İsimlerini vermek istemeyen görgü tanıkları cesetlerin “askerlerin getirdikleri iş makinası vasıtasıyla Jandarma Karakolunun içinde bulunan ve askerlerce Kademe ve garaj olarak kullanılan alanın içinde açılan bir çukura PKK’lilerin topluca gömüldüklerini’ iddia ediyor.

Eşkaller birebir uyuyor

2010 yılında Karakolun yerine Üçdamlar Şehit Binbaşı Ercan Kurt Ortaokulu inşa edilmiş.

Yaşamını yitiren kadın PKK’lilerden Hilvanlı Sultan’ı Sarum Çayı kenarından gören Üçdamlar (Bawerd) köylülerinden A.A. adlı kişinin beyanları ile ‘Yapraklar Açana Dek Satranç’ adlı kitapta anlatılan Hilvanlı Sultan’ın eşkallerinin tıpatıp birbirine benzediğini” söyledi.

Anne Nefise Erkek: Oğlumun bir mezarı olsun

Aradan geçen 29 yılın ardından Yapraklar Açana Dek “Satranç” adlı kitaptan ve Üçdamlar (Bawerd) köylülerinin anlatım ve tanıklıklarıyla yola çıkan Mikdat Erkek’in annesi Nefise Erkek, “Oğlumun (Darahênê) Genç ilçesinde yaşamını yitirmiş. Cenazesinin nerede olduğunu bilmiyoruz. Hep aradık ama bir ize ulaşamadık. Dünya gözüyle oğlunun kemiklerini bulup bir mezarının olmasını istiyorum” dedi.

Kurumlardan yardım talebi

Diğer aile mensupları ise, ‘Yapraklar Açana Dek Satranç’ adlı kitapta yer alan bilgiler ve bölge halkının beyanlarının dikkate alınarak, söz konusu yerde kazı çalışması yapılmasını talep ederek, “Bu kadar yıl sonra ziyaret edebileceğimiz bir mezarımız olmasını istiyoruz. İlgili kurumlar bu konuda bize yardımcı olsun” ifadelerini kullandı.

Yapraklar Açana Dek “Satranç” kitabındaki anlatımlarda aynı bölge ve aynı günde yaşanan çatışma ve bombardımanlarda hayatını kaybedenlerin isimleri/kod isimleri şu şekilde:

Hilvan nüfusuna kayıtlı Sultan kod adlı Fidan Altun, Diyarbakır nüfusuna kayıtlı Hebun kod adlı Péxas Hebo, Hazro ilçesi nüfusuna kayıtlı Çiya kod adlı (isim yok), Bismil Nüfusuna kayıtlı Cemşid kod (isim yok), Neval kod adlı (isim yok), Kindar kod adlı (isim yok), ve Rojda kod adlı (isim yok).