‘Hedef kent nüfusunun yüzde 10’una istihdam’

Kentte görev yapan gazetecilerle bir araya gelen DTSO Yönetim Kurulu Üyeleri, kent ekonomisinin gelişimi için 2023 yılına ilişkin hedeflerini anlattı.  DTSO Başkanı Mehmet Kaya, Diyarbakır’ın genç nüfusuna atıfta bulunarak, “Hedefimiz OSB’lerde istihdamı nüfusa oranla yüzde 10’lara çıkarmaktır. OSB’lerdeki istihdamı kent nüfusunun yüzde 5’ine ulaştırmaktır. Böylelikle buradaki insanlarımızın zor koşulların olduğu diğer illere çalışmak için gitmelerini biraz da olsun önlemiş oluruz. Kadını önceleyen, gençleri tamamen sürecin içine katan bir ekiple önümüzdeki 4 yılı Diyarbakır için ne tür çalışmalar yapabiliriz üzerinden yürütmek istiyoruz” dedi. 

Gülbahar Altaş / Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, TSO Meclis Başkanı Nevin İl ve yönetim kurulu üyeleri basın mensupları ile bir araya geldi.  Başkan Kaya, toplantıda seçim sonrası, 2022 yılının değerlendirmesi ve 4 yıllık çalışma planını anlattı.  Odanın 140’ncı yıl dönümü olduğunu hatırlatan Kaya, odanın Cumhuriyet öncesi ve sonrasının önemine değindi.  Kaya, Türkiye'nin birçok ilinde yaptıkları temaslarda farklı kuruluş temsilcileriyle sohbetlerinde Diyarbakır basın mensuplarının, muhabirlerinin seviyesinin yüksek olduklarına dair söylemlere tanık olmakla birlikte iş çevresinin de sesi olduğuna işaret etti. DTSO seçimlerine dair Başkan Kaya şunları söyledi:

“Türkiye’deki diğer oda seçimlerde yaşananları görerek söylüyorum, gerçekten birçok ilde, kentin gündemini çok olumsuz bir şekilde tutarak hem odaların hem kentin yıpranmasına sebep olan seçimler oldu. Diyarbakır'ın bu konuda da sizlerin de sağduyulu davranışı ve rakip adaylarımızın da sağduyulu davranışıyla çok seviyeli bir seçim geçirdi. Bu seçimle yeni bir yapı oluşturarak, yeni genç hedefi olan, kadını önceleyen, gençleri tamamen sürecin içine katan bir ekiple önümüzdeki 4 yılı Diyarbakır için ne yapabiliriz? Ne tür çalışmalar yapabiliriz?  Üzerinden yürütmek istiyoruz.”

“İhracatımızın neredeyse yüzde 60’ına yakını güney komşularımızla”

Diyarbakır 2022 yılı ihracat rakamlarına değinen Kaya, “Tam istediğimiz rakam olmasa bile yüzde 27’lik bir artışla iyi sayılabilecek bir rakam da bitirdik tabii biz. Bizim ihracatımızın neredeyse yüzde 60’ına yakını güney komşularımıza olduğu için maalesef güney komşularımızda da halen ticaretin önünde çatışmalı bir süreç. Türkiye- Irak ve Irak Kürdistan Bölgesi arasında halen istenilen diyalogların oluşmaması tabii ki en çok bizim ihracatımızı engelliyor. Burada de en çok Diyarbakır etkileniyor. Çünkü Diyarbakır aynı zamanda sadece il bazında yaptığı ihracatlar değil, ürettiği değerlerin diğer iller üzerinden yapıldı. Bugün TİM tarafından açıklanan rakamların çok çok üstünde bir rakam var ama işte ihracatta yaşanan kapıda yaşanan zorluklar, ister istemez bölgeye dağılmasına sebep oluyor. Özellikle sanayi fikirli şirket sayılarına baktığımızda bunun net olarak ortaya koyabiliyoruz. Çünkü ihracatı, lojistik firmaları veya ihracatçı şirketler üzerinden yapan firmaların da önemli bir kısmını Diyarbakır üzerinden ihrac ettiklerini görebiliyoruz. Bu biraz da hükümetin ihracattaki kolaylaştırma çalışmasının kentimize olan negatif yansımasıdır” dedi.

DTSO’nun 140. Yıl kutlama etkinlikleri düzenlenecek

DTSO’nun 2023 yılında 140. Yıl dönümü olduğu bilgisini veren Kaya, “Türkiye'de ilk kurulan odalardan bir tanesiyiz. Bununla ilgili çalışma başlattık. Diyarbakır'da hep anlattığımız sürekli ifade edilen Cumhuriyet öncesi ve Cumhuriyet döneminde Diyarbakır'ın, Türkiye'nin, bölgenin sayılı ticaret merkezleri olduğunun bir göstergesidir. Bu aynı zamanda 140 yıl önce Diyarbakır'da Ticaret ve Sanayi Odası varken bugün gördüğünüz birçok ilin henüz odası yoktur. Bu yıl içerisinde özellikle 140.Yıl münasebetiyle birçok çalışmamız olacak. 140 yılda Diyarbakır ticaretinde nereden nereye geldiğimizi ile ilgili önemli panellerimiz, belki medya buluşmalarımız gibi çalışmalar yapacağız. Bu konuda bazı bilimsel yayınlar da hayata geçirmeye çalışacağız” diye konuştu.

“Hedef istihdam sayısını kent nüfusunun yüzde 10’a çıkarmak”

“2018’de seçilmemizle birlikte temel hedefimize koyduğumuz sanayi altyapısının güçlendirilmesi çalışmasını daha da hızlandıracağız. Her ne kadar son dönemlerde, Organize Sanayi Bölgelerinin yapımında hayata geçirilmesinde önemli bir mesafe kat etsek bile henüz yeterli değil. Burada iki tane temel nüansı göz önüne almamız lazım. Birincisi; Türkiye'de organize sanayi bölgelerinin dağılımına baktığımızda iller bazında Diyarbakır şu an 23’üncü sırada. Toprak büyüklüğünde biz 11- 12. sıradayız. Yani henüz yeterli değil. Tabii sadece toprak büyüklüğü değil aynı zamanda organize sanayi bölgesindeki istihdam sayısının nüfusa oranı da önemli. Bizim en önemli hedefimiz öncelikle organize sanayi bölgesindeki istihdam sayısını kent nüfusunun yüzde 5’ine bir an önce getirmek. Temel hedefimiz yüzde 10’dur. Kalıcı istihdamla ilgili kent önemli bir süreci atlatmış olur.” Kaya, tekstil organize sanayi bölgesinde ilavesini de bu yıl bitireceklerini ve 80’e yakın firmaya da yer tahsis edeceklerini belirten Kaya, servis ve altyapıyla fabrikaları birlikte hayata geçireceklerini söyledi.

“İşçi çıkarmalar yaşanıyor”

Mehmet Kaya, geçen yıl enerji maliyetlerinin artması ve son olarak asgari ücretin vergi yükünün işverene bırakılması nedeniyle üretimde daralma ve işçi çıkarmaların yaşandığını vurgulayarak, “Bir işçi çıkarma süreci var maalesef. Asgari ücret hak edilen bir ücret. Bunu da görmemiz gerekiyor. Bu enflasyon ortamında daha düşük bir ücretin olabilme şansı yoktu. Maliyetlerin artması nedeniyle özellikle tekstilde yerli firmaların üretimlerini Pakistan, Hindistan, Bangladeş ve Mısır gibi ülkelere kaydırdığını görüyoruz. Devletin bu teşvik sistemini hızla bir an önce gözden geçirmesi gerekiyor. Bu tip durumlarda hükümetin çok hızlı kararlar alması gerekiyor. Burada üretim maliyetini düşürecek, vergide bazı muafiyetler getirecek ve enerjide de bazı teşvikler getirilecek adımların atılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

 ‘Habur Sınır Kapısı fiziki olarak yetersiz’

Bir soru üzerine Diyarbakır ve bölge illerinin en büyük ihracatının Irak ve Kürdistan Bölgesi’ne olduğunu hatırlatan Kaya, Habur Sınır Kapısı’nın fiziki olarak yetersiz olduğunu, günlük 4 bin olan araç geçiş sayısının 15 bine yükselmesi için yeni düzenlemenin bir an evvel yapılması gerektiğini kaydetti. Silvan'da OSB’nin tam olarak bittiğini ve şu an cet raporu hazırlandığını ve bu yıl içerisinde bitirerek arsa dağıtımına başlayacakları bilgisini veren Başkan Kaya, “Silvan'daki Organize Sanayi Bölgesi Silvanlı, Bismilli, Diyarbakırlı yatırımcılar kadar Batmanlı yatırımcıların da orada yatırım yapmasını sağlayacak. Çünkü Batman Havaalanına 25 kilometrelik bir Organize Sanayi Bölgesi kuruyoruz” dedi.  Üretimde maliyetlerin artması ve asgari ücretin vergi yükünün işverene yüklenmesi nedeniyle kentteki fabrikalarda yaşanan daralma ve işçi çıkarmalara dikkat çeken Mehmet Kaya, “Devletin teşvik sistemini hızla bir an önce gözden geçirmesi gerekiyor” dedi.

Kalifiyeli eleman yetiştirme eğitimleri artacak

Mesleki eğitimlere önem verdiklerini dile getiren Kaya, “Kalifiyeli eleman yetiştirmeyi önemsiyoruz. Bu anlamda sanayi mektebimiz var biliyorsunuz zaten, endüstri meslek lisemiz ve organize sanayi bölgesinde teknik liselerimizde eğitimi de vereceğiz. Çünkü sadece organize sanayi bölgelerini açmak. Tek başına yeterli değil. Bizim en büyük sermayemiz genç nüfusumuz olan beşerî sermayemizdir” sözlerini kullandı. Başkan Mehmet Kaya ayrıca, Kürtçe’nin okullarda verilmesi konusunda da desteklerini sürdüreceklerini vurguladı.

“4 kadın girişimciden 4 bin kadın girişimciye ulaşıldı”

Türkiye’nin ilk TSO Meclis Başkanı Nevin İl de, sürdürülebilir bir kalkınma ve daha iyi bir toplumun oluşabilmesinin tek yolunun toplumun tüm kesiminin sürece dahill olması gerektiğine işaret etti. “Odamız 2018’de iş başına geldikten sonra önümüze koyduğumuz en önemli projelerimiz gençlerin ve kadınların hem iş hayatına kazanımlar sağlamaktır” diyen Nevin İl, sözlerine şunları ekledi:

“Hem gençler hem kadınlarla ilgili çok ciddi çalışmalar yürütüyoruz. Gençlerle ilgili bizim sanayi teknoloji birimimiz, gençlerin alana dair fikirlerin oluşması hem de yeni alanlar oluşturan bir Sanayi mektebidir. Politika merkezi gibi kadınlarla ilgili ise çok daha özel bir çalışmasını bu anlamda sizlerin desteği o dönemde çok önemliydi. Bizim kamuoyunda yapacağımız çalışmalar konusunda yolumuzu açtı. Bu desteklerinizi sürdürdüğünüzü için de hepinize teşekkür ederim. 4 tane kadın üyeyle iş başına geldik, 2 tanesi meclis üyesi, 2 tanesi meslek komitesi üyesi. Yoğun bir çalışma ve fikir alışverişiyle yol haritamızı oluştururken, Kadın Meclisinin de temel dinamiklerini bilerek yolumuza davet ettik. 2019’da Kadın Meclisimizi kurduk. 2019’dan 2022 Kasım ayına kadar sürdürdüğümüz çalışmalar sizlerin de desteğiyle başladığımız bin 900 tane kadın girişimci ki bunun ancak 400’ü aktifti. Bin 900 girişimci sayımız her kuruluş ve birimden iş insanlarının desteğini alarak, bu gün sayımız 4 bini aşkın kadın girişimciye ulaştı. Ve bunun en az 2 bine yakın işinin başında aktif görevini yapan konumda olduğunu düşünüyoruz. Kadınlar istihdamda yoksa hayat yarımdır diyoruz.”