“İş yok kahvede oturuyoruz”

Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı ocak döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 259 bin kişi artarak 4 milyon 668 bin kişi oldu. İşsizliğin en yoğun olduğu illerden biri olan Diyarbakır’da da durum içler acısı. Yenigün Gazetesi olarak Diyarbakır’da işsizlik oranları hakkında vatandaşlarla konuştuk. Son zamanlarda ekonomi gidişatının kendilerini zorladığını belirten Diyarbakırlılar, iş bulamadıkları için zamanlarının çoğunu kahvehanelerde oturarak geçirdiklerini vurguluyor

Remziye ÇELİK/Yenigün Özel

DİYARBAKIR YENİGÜN - Türkiye istatistik Kurumu (TÜİK) Diyarbakır Bölge Müdürlüğü, Ocak 2019 işgücü istatistiklerini açıkladı. Buna göre, işsizlik oranı yüzde 14,7 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Ocak döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 259 bin kişi artarak 4 milyon 668 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 3,9 puanlık artış ile yüzde 14,7 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 4,1 puanlık artış ile yüzde 16,8 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 6,8 puanlık artış ile yüzde 26,7 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 3,9 puanlık artış ile yüzde 15,0 olarak gerçekleşti. Artan işsizlik verileri ile vatandaşın iş bulması neredeyse imkansız hale geldi. İş bulamayan vatandaşın genellikle kıraathanelerde zaman öldürmesi ve burada artan kalabalık insanların durumunu gözler önüne sermektedir.

İstihdam oranı yüzde 44,5 oldu

İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Ocak döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 872 bin kişi azalarak 27 milyon 157 bin kişi, istihdam oranı ise 1,9 puanlık azalış ile yüzde 44,5 oldu. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 345 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 526 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 17,0'si tarım, yüzde 19,9'u sanayi, yüzde 5,4'ü inşaat, yüzde 57,7'si ise hizmet sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,7 puan, inşaat sektörünün payı 1,6 puan azalırken, hizmet sektörünün payı 2,3 puan arttı. Sanayi sektörünün payı ise değişim göstermedi.

İşgücüne katılma oranı yüzde 52,2 olarak gerçekleşti

İşgücü 2019 yılı Ocak döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 387 bin kişi artarak 31 milyon 825 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,1 puanlık artış ile yüzde 52,2 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,2 puanlık azalış ile yüzde 71,1, kadınlarda ise 0,4 puanlık artışla yüzde 33,6 olarak gerçekleşti. Ocak 2019 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,6 puan artarak yüzde 33,1 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,7 puan artarak yüzde 22,5 oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 223 bin kişi azalarak 28 milyon 14 bin kişi olarak tahmin edildi. İstihdam oranı 0,4 puan azalarak yüzde 45,9 oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 170 bin kişi artarak 4 milyon 295 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,6 puan artarak yüzde 13,3 oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı 0,2 puan azalarak yüzde 52,9 olarak gerçekleşti. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, tarım sektöründe 22 bin, sanayi sektöründe 82 bin, inşaat sektöründe 44 bin, hizmet sektöründe 76 bin kişi azaldı.

“Memleketimizde durum içler acısı”

Artan işsizlik verileri ile vatandaşın iş bulması neredeyse imkansız hale gelirken, iş bulamayan Diyarbakırlı vatandaşlar genellikle kafe ve kıraathanelerde zaman geçiriyor. Söz konusu mekânlardaki artan kalabalık insanların yaşamış olduğu durumunu ortaya koyarken, Yenigün Gazetesi olarak Diyarbakır’daki işsizlik sorunu vatandaşla konuştuk. Yenigün’e konuşan maliye mezunu Mehmet Açıkgöz, beş senedir üniversiteyi bitirdiğini ve işe giremediği için uzun zamanlar mevsimlik işçisi olarak çalıştığını şu an ise işsiz olduğunu söyledi.  Açıkgöz, “2013 yılında üniversite eğitimimi tamamladım. Birkaç yıl mevsimlik işçisi olarak turizm bölgelerinde çalıştım. Ondan sonra kendi memleketimde olmak istedim ve memlekete geldim. Fakat memleketimizde de durum içler acısı. İş bulmak zorlaştı. Görsel bir şey yok belki ama burada şu an bir semt Pazarı kurulu ve pazarda insan yok denecek kadar az. Ekonominin durumu iyi değil. Devlet yetkilerinin bu gidişat için bir çözüm bulmalarını bekliyoruz” dedi.

“İş yok diye kahvede oturarak zaman öldürüyoruz”

İş bulamadığı için ailesi ile şehir dışına mevsimlik işçi olarak gittiklerini söyleyen Şükrü Çelik isimli vatandaş, geri kalan vakitlerini kıraathanede geçirdiğini söyledi.  Çelik; “Memlekette iş yok diye mevsimlik işçi olarak dışarıya gidiyoruz. Bahar ayının sonlarına doğru gider, sonbahara kadar çalışırız. Kışın da iş olmadığı için çoğu zaman kahvede oturarak zaman öldürüyoruz. Çünkü yapacak bir şeyimiz yok. Diyarbakır’da durum ortada, çoğu insan iş bulamıyor.  Bunlar iyi zamanlarımız. Bundan öncesi de kötüydü. Eminim ki daha kötü zamanlarımız da olur” şeklinde konuştu.

“İşsizlik durumumuza alışkınız”

Nurettin adlı vatandaş inşaat işçisi ve iş olmadığı zamanların çoğunu kahvede geçirdiğini söylüyor; “İnsanlar iş bulamıyor. Her şey çok pahalı ve fiyatlar her geçen gün daha da artıyor. Pazara gidemiyoruz, ihtiyaçlarımızı karşılayamıyoruz. Kendim inşaatta çalışıyorum ve çoğu günler iş olmadığı için gelip kahvede oturuyorum. İş oldu yaparım yoksa da iş çıkmasını beklerim. Biz durumumuza alışkınız.”