Toplum yaşlanıyor: ‘Demografik dönüşüm’ hızlandı

Türkiye'de yaşlı nüfusun giderek artması, doğurganlık ve ölüm hızlarındaki yavaşlama, küresel yaşlanma süreci olarak nitelendirilen "demografik dönüşüm" sürecini hızlandırdı. Türkiye için önerilerde bulunan Dünya Yaşlanma Konseyi Başkanı Kemal Aydın,”Her çalışandan 10 lira kesilerek yaşlılık bakım fonu oluşturulabilir, ekokentler kurulabilir” dedi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 65 yaş ve üzeri nüfus 5 yılda yüzde 24 artarak, geçen yıl 8 milyon 245 bin 124 kişiye ulaştı. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise 2021 itibarıyla yüzde 9,7'ye çıktı. Verilerin tehlikeli boyutlara ulaştığı ifade edilirken, Meclis’te kurulan Yaşlıların Sorunlarını Araştırma Komisyonu’nda toplumun giderek yaşlandığına vurgu yapıldı.

Yaşlı nüfus 2080 yılında 27 milyonu aşacak

Gazete Duvar’dan Müzeyyen Yüce’nin  haberine göre  TÜİK Demografi İstatistikleri Daire Başkanı Önder Değirmenci, yapılan hane halkı nüfus projeksiyonlarına göre 2080 yılında yaşlı nüfusunun 27 milyon 413 bin 359 olmasının beklendiğini söyledi. Yine aynı yıl toplam nüfusun 107 milyon olacağı öngörülürken yaşlı nüfus, toplam nüfusun yüzde 25’ini oluşturacak. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içerisindeki oranının yüzde 10’u geçmesini ‘toplumun yaşlanması’ olarak ifade eden Değirmenci, “En yüksek yaşlı nüfusa sahip ilk 3 ülke sırasıyla, yüzde 34’le Monako, yüzde 28,8’le Japonya, yüzde 22,8’le İtalya olurken Türkiye yüzde 9,7’lik yaşlanma oranıyla 167 ülke arasında 68’inci sırada yer almaktadır” dedi. Yaşlı nüfusun en yüksek olduğu ilin ise 2021 yılında yüzde 20’yle Sinop olduğunu belirten Değirmenci, en düşük olduğu ilin de yüzde 3,5 oranıyla Şırnak olduğuna vurgu yaptı.

Yaşam süresi 78 yıl

Değirmenci, hayat tabloları istatistiklerine de dikkat çekti. Türkiye’de yeni doğan bir kişinin 78,6 yıl yaşayacağının tahmin edildiğini kaydeden Değirmenci, yeni doğan bir kişinin Türkiye şartlarında yaşama oranı erkeklerde 75,9 yıl iken, kadınlarda 81,3 yıl olarak kayıtlara geçtiğini söyledi.

Türkiye’de 5 bin 859 kişi 100 yaşın üzerinde

Değirmenci 2021 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarını da paylaştı. Buna göre Türkiye’de 100 yaş üzeri toplam 5 bin 859 kişi yaşıyor. Yüz yaş ve üzeri kişilerin 815’i İstanbul’da yaşarken, en az kişinin yaşadığı il ise 8 kişiyle Ardahan oldu.

Yaşlıların işgücüne katılımı yüzde 11

Türkiye’de yaşlı nüfusu oluşturan yüzde 9,7’lik kısmın yüzde 8’ini 5 ve daha yukarı yaş grubunun oluşturduğuna dikkat çeken Değirmenci, 2021 yılında yaşlı nüfusun yüzde 64,7’sinin 65-74 yaş arasında olduğunu, 75 ve 84 yaş arasında olan yaşlı grubun ise yaşlı nüfusun yüzde 27,3’ünü oluşturduğu söyledi. Değirmenci, yaşlı nüfusun iş gücüne katılma oranının ise 2021 yılında 11,3 olarak belirlendiğini ifade ederek, “Yine, iş gücüne katılma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, bu oran 2021 yılında yaşlı erkek nüfusta 18,6 iken, yaşlı kadın nüfusta 5,4 oldu. Yine, 2021 yılında yaşlı nüfustaki işsizlik oranının yüzde 3 olduğu görülmektedir” dedi.

‘Yaşlılık bakım fonu oluşturulabilir’

Dünya Yaşlanma Konseyi Başkanı Dr. Kemal Aydın da yerinde yaşlanmanın önemine dikkat çekerken, yaşlı nüfusun yaşam kalitesinin de artırılmasına vurgu yaptı. Yaşlıların bakımı kapsamında bir fon oluşturulabileceğini ifade eden Aydın, “Her çalışandan 10 lira kesildiği zaman; 30 milyon çalışan var, 10 lirayla 300 milyon bir fon oluşacak” dedi. Aydın, ayrıca yerinde yaşlanma programları kapsamında ‘ekokent’ projesinin de hayata geçirilebileceğini anlatırken, “Şu an 12-13 milyona yakın emeklilerimiz var. 3,5 milyonun üzerinde de emeklilikte yaşa takılan var. 50 yaş üstü de 23 milyon insanımız var. Biz bu insanları ekokentler kurarak tekrar üretime yönlendirebiliriz” ifadelerine yer verdi. Yaş almış kişilerin büyük kentlere göçlerinin önüne geçilmesi, aktif yaşlanma planlarının hayata geçirilmesi için TOKİ ile konut projesi üzerine görüşmeler yaptıklarını da sözlerine ekleyen Aydın, “Burada birinci hedef, her yaşama uygun, her yaş için konut planlarımızın olmasıdır. İyi yaşlanmak için milyonlarca yeni konut seçeneği” ifadelerine yer verdi.

‘3 çocuk politikası bile yetmiyor; 5 çocuk’

Türkiye’nin 2075 yılına gelindiğinde dünyada olduğu gibi çok yaşlanmış olabileceğini belirten Aydın, genç nüfusunun artırılması için 5 çocuk önerisinde bulundu. Aydın, konuşmasının devamında şunları söyledi:

“Eğer bugünden sosyal güvenlik sistemlerini kurmazsak, bugünden harekete geçmezsek çok büyük sıkıntılar da bizi bekliyor. Şu an bile Ege ve Batı bölgesinde normal nüfus oranı, dengeleme oranı 1,7’ye düşmüş. Romanya’dan, İtalya’dan sonra falan 3’üncü ülkeyiz çocuk nüfusu açısından. Artık, Sayın Cumhurbaşkanımızın 3 çocuk politikası bile yetmiyor; 5 çocuk... Çünkü Batı’da çocuk oranı tamamen azaldı; yüzde 2,2 iken şu an 1,7. Yani gelecekte yaşlılara bakacak, sigortaya para ödeyecek gencimiz olmayacak. Onun için bu verilerle, istatistiklerle çalışmalarımız hızlandırmamız gerekiyor.”