Ekranlara ‘zorunlu’ değil ‘öncelikli yayın’ ayarı

RTÜK, “Kamu spotu ve zorunlu yayın ifadelerinin izleyicide olumsuz algı oluşmasına sebebiyet verdiği” gerekçesiyle yönetmelik değişikliği yaptı. Artık “Zorunlu yayın” yerine “Öncelikli yayın” ifadesi kullanılacak. Karara muhalefet şerhi düşen RTÜK üyesi Faruk Bildirici, “Yayınlanması ‘zorunlu’ olan bu yayınları izleyicilere ‘öncelikli’ diye sunmak, ‘Zamları fiyat ayarlaması olarak adlandıralım’ demekten farklı bir anlama gelmez” dedi

DİYARBAKIR YENİGÜN - Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), televizyonlarda yayınlanan kamu spotlarında yönetmelik değişikliğine gitti. Oy çokluğuyla alınan karara göre spotlar televizyonlarda yayımlanırken “Zorunlu yayın” ve “Kamu spotu” ibaresine yer verilmeyecek. RTÜK’ün bu kararı, ilgili yönetmelikteki değişikliklerin Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girecek. Üst Kurul’da oy çokluğuyla alınan bu karara karşı çıkan RTÜK üyesi Faruk Bildirici, “Kamu spotları ve zorunlu yayın spotlarının kılıfı değiştirilerek, izleyiciler ve bütün toplum kandırılmak isteniyor” dedi. Bildirici, muhalefet şerhinde “Kamu spotları ve zorunlu yayın spotlarının biçimi, içeriği ve yasal mevzuatı değiştirilmeden sadece kılıfı değiştiriliyor. Böylece televizyonlarda ücretsiz yayınlatılan iktidar propagandası ve bakanlık tanıtımlarının daha çok izlenmesi amaçlanıyor” görüşüne yer verdi.

“Bedava etkinlik tanıtımı”

Bildirici, muhalefet şerhinde bu değişikliklere karşı çıkmasının gerekçelerinin satır başları şu şekilde:

“40-45 saniyelik bir spot filmi radyo ve televizyonlarda ücretli olarak yayınlatmanın maliyeti son derece büyüktür. Ama bu spotlar ücretsiz yayınlanıyor. Bu yüzden de RTÜK’e çok sayıda zorunlu yayın ve kamu spotu başvurusu yapılıyor; başvuruların büyük bölümü de bakanlıklardan geliyor. Son olarak Üst Kurul gündemine gelen Okçular Vakfı’nın hazırladığı Malazgirt Zaferinin yıldönümüyle ilgili tanıtım filmi, kamu spotlarının amaç dışı kullanımına ve istismarına somut bir örnek oluşturdu. Üst Kurul, Okçular Vakfı’nın üç tanıtım filminin yayınlanmasına izin vererek, iktidara yakın sivil toplum kuruluşlarının tüm reklam ve etkinliklerinin tanıtım faaliyetlerini radyo ve televizyon kanalları üzerinden bedava yapmalarının yolunu açmış oldu.

“Yasalarla çelişki doğacak”

 “Zorunlu yayın” ifadesi hem yönetmelikte hem de yayınlanacak spotlardan kaldırılıyor ve bunlara “öncelikli yayın” denilmek isteniyor. Ama “öncelikli yayın” ifadesinin medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara zorunlu yayın yükümlülüğü getiren yasalarda bir karşılığı yoktur. RTÜK yasasında “uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır” deniyor. İlgili diğer yasalarda da “zorunlu yayın” ifadesine yer veriliyor. Dolayısıyla “öncelikli yayın” ifadesinin kullanılması halinde Yönetmelikle yasanın ilgili maddesi ve diğer yasalar arasında çelişki doğacaktır. Yasalar değiştirilmeden yönetmelikteki bu ifade değiştirilemez.

“Zam yerine fiyat ayarlaması”

Yayınlanması “zorunlu” olan bu yayınları izleyicilere “öncelikli” diye sunmak, “Zamları fiyat ayarlaması olarak adlandıralım” demekten farklı bir anlama gelmez. İzleyicide olumsuz izlenim varsa da logosunu “öncelikli” diye değiştirmeniz o izlenimi değiştirmeye yetmez. Üstelik hazırlanan logolar, izleyicileri söz konusu yayının niteliği konusunda yeterli şekilde bilgilendirmekten çok uzak. O logoları gören izleyiciler, reklam mı, zorunlu yayın mı, kamu spotu mu olduğunu anlamakta güçlük çekeceklerdir.” Kaynak: Gazeteduvar