Dağlık köylerde kış hazırlığı

Kışın sert ve uzun geçtiği Kulp'un dağlık köylerinde hummalı bir kışa hazırlık çalışması başladı. Köylüler 4 ayı bulan kış mevsiminde tüketmek için pekmez, konserve, torak gibi yiyecekler hazırlıyor

DİYARBAKIR YENİGÜN - Kışı ve sert uzun geçen Diyarbakır'ın Kulp ilçesine bağlı köylerde, kış için hazırlıklar yoğunlaştı. Köylüler, bu mevsimde tüketmek için incir reçeli, kurutulmuş incir salça ve süt ürünlerini (Katığ) yerin altına yerleştiriyor. Bahar ve yaz aylarında yetiştirilen sebzeler ve meyveler kışa hazırlık için toparlanıp elden geçiren vatandaşlar, hayvanlardan elde edilen süt ürünlerini de hem bozulmaması hem de daha da güzel bir tat almak için yılardır muhafaza ettikleri toprağa gömüyor. İlçenin Akçesir (Akçesêr) Mahallesi’ne bağlı Kıpovit Mezrası’nda yaşayan kadınlar, kışa nasıl hazırlandıklarını Mezopotamya Ajans’a anlattı.

Kış için aylarca hazırlık yapılıyor

Köylerinde kışın sert ve uzun geçtiğini belirten Fehime Bozkurt, bunun için de yazları bu mevsime hazırlandıklarını söyledi. Bozkurt,  kışın tüketmek üzere hazırladığı incir reçeli yaptığını söyledi. Tamamı organik olan domateslerden elde ettikleri salçayı da anlatan Bozkurt, dağlık alanda yetişen domatesin salçaya ayrı bir tat kattığını ifade etti.  Bozkurt, salça yapımına ilişkin şu bilgileri paylaştı:

“Domatesleri ezdikten sonra bidonlar içinde 3-4 gün bekletiyoruz. Güneşte tuttuğumuz domatesleri daha sonra süzgeçten geçirerek torbalara koyuyoruz. İki gün de torbada kalıyor, bu şekilde suyunu bırakıyor. Suyunu bıraktıktan sonra iki gün de güneşe seriyoruz. Kıvamına geldiğin de tuzlayıp kaplara koyup kış için saklıyoruz.” Kış için bir de incir kuruttuklarını kaydeden Bozkurt, ikiye böldükleri inciri, güneşte kuruttuklarını ve kışın da tükettiklerini ifade etti.Bozkurt, üzümden pekmez sebzelerden de konserve yaptıklarını söyledi.

‘Büyüklerimizden gelen bir gelenek’

Yayla ve köyün etrafındaki dağlarda beslenen hayvanlarının sütünün tadının güzel olduğunu belirten Cahide Yıldız, otlattıkları hayvanlardan elde ettikleri sütten yoğurt, yağ ve çökelek (torak) yaptıklarını belirterek, “Yaptığımız çökeleği tuzlayıp kaplara koyuyoruz. Kışın için de yerin altına serin bir yerde saklıyoruz. Büyüklerimizden bunu gördük, bugün biz de aynısını yapıyoruz. Yaklaşık olarak 6 ay gibi yerin altında kalıyor” dedi.

Katığın saklandığı yer serin olmalı

Yerin altına sakladıkları süt ürünlerini “Katığ” diye adlandırdıklarını söyleyen Yıldız, sakladıkları yerin serin olması gerektiğini kaydederek, şöyle devam etti: “Serin bir yerde olması tadının hem daha iyi olmasını hem de bozulmamasını etkiliyor. Toprağın yapısına göre tadı da değişiyor; mesela yeri serin değilse yani toprak serin değilse tadı iyi olmuyor.  Genelde yerin altına peynir, yağ, çökelek ve dut koyuyoruz.”