‘Savaş mağduru çocuklar travma yaşıyor!’

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının ardından binlerce aile çocukları ile birlikte vatan topraklarından kaçmaya devam ederken, uzman psikolog, savaştan en çok etkilenen çocukların travma yaşayarak duygu boşluğuna düştüğünü, şok hissini günlerce yaşadığını söyledi

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının ardından binlerce aile çocukları ile birlikte vatan topraklarından kaçmaya devam ediyor. Çocukların dehşete düştüğü ve güvenlik hislerinin zede aldığı travmatik durum olan şok hissi günlerce yaşanmaya devam ederken, göç ettikleri ülkelerde gelecek kaygısı ve eğitimsizliğe neden oluyor. Sosyal Yardımlaşma Rehabilitasyon ve Adaptasyon Merkezi Derneği’nde görev yapan (SOHRAM-DER) Psikolog Emine Rıdvan, savaşın çocuklar üzerinde duygu durum aktarımı konusunda ana dillerini kullanamadıkları için travma süreci uzadığını ifade etti.

“Çocuklar hiç bilmedikleri dile karşı duygu aktarımı problemi yaşıyor”

Savaştan kaynaklı baba çocuğunu, eşini, ailesini geride bırakmak zorunda kaldığını aktaran Rıdvan, “Kayıp süreçleri, yas süreçleri, ciddi bir travmatik süreç beraberinde getiriyor. Çocuğun yüreğinde yaşadığı bu derin sancılar maalesef ki psikolojik açıdan çocuğu derinden etkiliyor. Çocuklar bir ilgi ve sevgi görmeyi bekliyorlar. Çünkü bu süreçte ciddi bir umutsuzluk, bir kayıp ve korku meydana geliyor. Dolayısıyla çocuğun burada tamamlamak duygular karşımıza çıkıyor. Biz burada çocuklarımıza gerekli özveriyi, sosyal çalışmayı, yarım bırakmak zorunda kaldığı her türlü olanağı, desteği onlara sunmamız gerektiğini düşünüyorum. Çocuklarla sık karşılaştığımız sorunlardan biri, iletişim. İletişim açısından birçok problem yaşayabiliyoruz. Aynı zamanda duygu durum aktarımı konusunda. Çünkü çocuklar duygularını ifade etmek için kendi ana dillerine ihtiyaç duyuyorlar. Fakat daha önce hiç kullanmadıkları bir dille karşı, duygu durum aktarımında bir problem yaşayabiliyor. O duygu dünyasındaki o boşluğu, o acıyı tam anlamıyla aktarmakta zorluk çekiyorlar” dedi.

“Şok hissi günlerce yaşanıyor, eğitim yerini gelir kapısına bırakıyor”

SOHRAM DER İdari İşler Koordinatörü Yeter Yılmaz, yıllardır Suriye’deki ailelere destek olduklarını, aynı durumun Ukrayna üzerinde de olduğunu hatırlatarak savaşın insanlar üzerinde şok hissini günlerce devam ettirdiğini kaydetti. Eğitimden uzak kalan çocukların ise gelir kapısı durumuna düşerek geleceklerinin yok olduğunu dile getiren Yılmaz, “Mağdurların, masum insanların travma yaşadığı bir savaş. Hiçbir halk, mağdur savaş taraftarı değildir. Maalesef ki, taraftar olmayan insanların ummadıkları, beklemedikleri bir andaki gelen başkalarının kurduğu planlara göre yıkım. Hiç beklenmedik bir anda olan, hiçbir zaman insan yaşadığı ortamda değişiklik talep etmez kuşkusuz. Ama bir irade geliyor, sizin orada yaşamınızı tehdit eder ve canınızı kurtarma pahası kalıyor ortada. Aslında ilk başta ailesini sonra tek bir canının derdine düşüyor ki, o patlamalarda, o saldırılarda kim canını nerede kurtarabilirim derdinde. Çünkü bu planlanarak yapılabilen bir şey değil, bu esnada en çok da çocukların, travmaları dayanılır değil, annelerin, babaların buna karşı yıkımları çok büyük oluyor” şeklinde konuştu.

“8 yıldır Suriyeli savaş mağdurlarıyla çalışıyoruz”

Çocukların bilinmezliğe göçtüklerini belirten Yılmaz, sözlerini şöyle tamamladı:

“Gittikleri yerde ne ile karşılaşacak, yaşadıkları şeylerin onlarda neler bırakacağını, onlar o anda onu düşünemeden şok anındaki bir duyguyu günlerce yaşıyorlar. Gittikleri yerde aslında bir umut için gidiyorlar. Onlara uzanacak her el için yaşam umududur. Kesinlikle biz bunu iliklerimize kadar yaşadık. Yıllarca da yaşadık. 8 yıldır Suriyeli savaş mağdurlarıyla çalışıyoruz ve yaralar üstüne yaralar ekliyorlar. Yıllar geçtikten sonra da o yaralar açığa çıkıyor, tetikleyici noktalar olabiliyor. İşsizlik, ekonomi aile içindeki şiddete kadar sebep oluyor. Eğitimden koparak sokaklarda gelir kapısı olarak görüldüğü çocuk işçiliğine sebep oluyor her savaş. Bu sadece Ukrayna değil, dünyanın neresinde olursa olsun bir yıkım yaşanıyorsa çocuklar üzerinde geleceğimizi mahvetmektir. Ukrayna'dan Polonya'ya giden çocuklar acaba ulaşabildikleri yerde ne yaşıyorlar. Nasıl bir daha hayata devam edebilecekler önemli olan bu.” (İHA)