‘Diyarbakır engelli hakları konusunda pilot bölge olsun istiyoruz’

Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı Engelli ve Yaşlı Şube Müdürlüğü tarafından "Yerel Yönetimlerde Engelli Politikaları ve Uygulamaları" paneli Kültür ve Kongre Merkezinde düzenlendi. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanları Serra Bucak ve Doğan Hatun ile Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Engelliler Komisyonu Eş Sözcüsü Hatice Betül Çelebi, Akademisyen Fırat Keser, istihdam uzmanı Sinan Ok’un konuşmacı olduğu panele, ilçe belediye eş başkanları, Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Emrullah Gördük, Mardin Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Raci Bilici, Genel Sekreter Yardımcıları Zerrin Türk ve Özgür Yıldız, meclis üyeleri, daire başkanları, engelli dernekleri, sivil toplum örgütleri ve meslek kuruluşlarının yöneticileri ile engelliler katıldı.

Eş Başkan Hatun: Şehir planlaması engellilerin durumuna göre yapılmalı

Panelde konuşan Eş Başkan Hatun, 5 yıllık Stratejik Plan hazırlığı yaptıklarını, kentin her sorununu çözmek için kurumlar ve halkla bir araya geldiklerini belirterek, “Onlarla istişarede bulunuyoruz. Sorunları tek tek tespit edip birlikte çözüm arıyoruz. Bu çözüm arayışının, şehrimiz için barışa, özgürlüğe ve demokrasiye yol açacağını biliyoruz. Toplumun her kesimi yaşamda eşit olmalıdır. Özellikle şehir yaşamında engelliler giderek daha fazla engelle karşılaşıyor. Bu sorunu çözelim. Yıllardır yerel yönetimlerimizin Engelli Bireyler Komisyonu vardı, bu komisyon pek çok çalışma yaptı. Kayyımlardan önce de bu komisyon çok aktif çalışıyordu ama maalesef kayyımların atanmasıyla her alanda olduğu gibi bu alanda da çok eksiklik yaşandı. Adeta engellilerin yaşamı evin içine hapsedildi. Bu uygulamaları doğru bulmuyoruz. Şehir sadece engelli olmayanlar için değildir, şehir, mahalleler, evler, sokaklar, meydanlar, caddeler, kaldırımlar herkes için aynı olmalı ve engelliler burada rahat bir şekilde yaşamlarını sürdürebilmelidir. Engellilerin durumu hayatın her alanında dikkate alınmalı ve şehir planlaması buna göre yapılmalıdır. Bugün parklardan kaldırımlara, mimariden mühendisliğe kadar şehir planlamasıyla ilgili kararlar almamız gerekiyor ki öncelikle zihnimizdeki engelleri kaldıralım. Önce beynimizdeki bariyerleri kaldıralım, sonra tüm alanları ona göre planlayalım, özgür bir yaşamı yeniden her birlikte örelim” şeklinde konuştu.

Eş Başkan Bucak: Engellilere yönelik çalıştayı özgün tuttuk

Panelde konuşan Eş Başkan Bucak ise, engellilere yönelik bu çalışmaya önem atfettiklerini belirterek, 5 yıllık Stratejik Planı için odak toplantılarını gerçekleştirdiklerini, ancak engelli çalıştayını biraz bu çalışmadan özgün tuttuklarını söyledi. Engellilere yönelik çalışmaların, 5 yıllık Stratejik Planda görülebilecek hizmetlerin ötesinde bir zihniyet, algı ve tarz dönüşümü olarak gördüklerini vurgulayan Bucak, engellilik tanımının dar bir alana sıkıştırıldığını kaydetti.

‘Yerel yönetimlere görev düşüyor’

Kentlerin, parkların, sokakların, kamu alanlarının bu dar çerçevede yapılandırıldığını dile getiren Bucak, “Engelliler görmezden gelinerek kamusal hizmetler dayatılıyor. Engellileri ailenin içine, ailenin bakımına tıkayan, onları yanlızlaştıran, ailelerin bu bakımdan dolayı çektikleri eziyetleri görmezden gelen bir anlayış var. Yerel yönetimlerde bunları nasıl aşabiliriz? Bunları konuşmamız lazım. Ayrımcılığın çeşitli versiyonlarının her gün bize dayatılarak yaşatıldığı bir coğrafyadayız. Engellilerin de merkezi yönetimlerin bu ayrımcı politikalarından payını aldığını biliyoruz. Bu sistematik çalışma engellilerin en dezavantajlı gruplardan biri olduğunu kabul ederek, bu sosyal politikalardan, kültürel yapılardan yoksun bırakma, engelleme biçimiyle karşımıza çıkmakta. Bu coğrafyada yaşadığımız krizler, burada yaşayan herkesi kırılganlaştırıyor. Yaşamların zorlaştığı, engellendiği, yoksun bırakıldığı bir yerde engellilerin bundan en çok payını alan kesim olduğunu söylemek doğru olur. Bu yapısal bir görmezden gelmedir. Yerel yönetimlerin, bu görmezden gelmeyle mücadele etmesi gerekir. Biz Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi olarak denkleştirme politikasını savunuyoruz. Bu anlamda merkezi yönetime ne kadar görev düşüyorsa yerel yönetimlere daha da fazla görev ve sorumluluk düşüyor” dedi.

‘Norm kadro engeli kalktı’

Diyarbakır’ın, engellileri aktif birey olmalarının yolunu açığa çıkaracak bir model olmasını istediklerini kaydeden Bucak, şöyle konuştu: “Amed’in bir pilot bölge olmasını istiyoruz. Bu öncü kentin Türkiye’nin her kentine örnek olmasını istiyoruz. Biliyorsunuz Engelli Daire Başkanlığının kurulması için bir adım attık. Sosyal politikalar açısından içinin doldurulması için çalışmalar başlattık. Geçen hafta bakanlık tarafından bir norm kadro açıldı, bu güzel ve olumlu bir haber. Engelli Dair Başkanlığını açmak için norm kadro engeli de kalktı. Dairemizde görevlendirilecek arkadaşlarımız engelli arkadaşlarımızdan oluşmasını önemsiyoruz. Kendi personelimizde bir bilinçlendirme çalışması yapacağız. Toplumda değişimi hedefleyen bir planı önümüze koyacağız. Kentteki engelli nüfusunu ortaya çıkarma çalışması yürüteceğiz. Bu şekilde sağlıklı verilere ulaşacağız.”

‘Sizlerle yol yürümek istiyoruz’

Toplu taşımada engelli bireylerin yaşadığı sorunlara dikkat çeken Bucak, bu konuda taviz vermeyeceklerini ve denetimleri sürdüreceklerini söyledi. Bucak, “Kişinin doğduğu ya da engellinin oluştuğu andan itibaren bağımsız şekilde yaşamını sürdürebilmesini sağlamak ve bu hakkı güvence altına almakla sorumluyuz. Bunun hayata geçirilmesi için en büyük sorumluluğun bizde olduğunun farkındayız. Ve bunu hayata geçirmeye kararlıyız. Sizlerle büyümek, sizlerle yol yürümek, Amed’i engellilerin hakları ve gerçekleştirmek istedikleri hayalleri noktasında pilot bir kent yapmak istiyoruz” diye konuştu.

Çelebi: Engelliler toplumun çeşitliliğidir

DEM Parti Engelliler Komisyonu Eş Sözcüsü Hatice Betül Çelebi ise, engellilerin toplumun çeşitliliği olduğunu ifade ederek, “Engelli konusunda bizi inandırmaya çalıştıkları ezberleri bozmaya geldik. Engelliler bu toplumun eşit yurttaşları ve herkes gibi bu topluma katılım sağlama hakkına sahip kişiler. Engellilik meselesi yaşam hakkı meselesidir. Engellilerin hakkını savunmak için engelli adayı olmanıza gerek yok” şeklinde konuştu.

Akademisyen Fırat Keser de, “Yerel yönetimlerde engelliler için politika ve uygulamalar: AB ülkeleri ve Türkiye’den örnekler” konusunda sunum yaptı.

İstihdam uzmanı Sinan Ok’un konuştuğu panel, soru-cevap bölümüyle sona erdi.