Kadın terziliği; ülkemizde Birinci meşrutiyette batı ile ilişkilerin yoğunlaşması ve batı kurum ve kuruluşlarının ülkede yaygın hale gelmesi ile azınlıklara birçok hakların tanınması üzerine gelişen moda akımının getirdiği bir meslektir.
Bu zamandan sonra İstanbul’da Gayri Müslim kadınların moda evleri ve terzihaneler açtıkları görülür.
Açılan Biçki ve Dikiş kursları ile kadın terziliği gelişir ve kurumlaşır.
Diyarbakır’da da böyle olmuştur. Gerçi evlerde ev hanımları ev hayatı içeresinde ailenin bireylerinin elbiselerini kendileri dikmiştir. Ancak kentte mevcut Gayri Müslim tebaaya mensup kadınların. Kadın Terziliğini geliştirdiğini ve bunu bir ticarethane olarak yerleştirdiğini görmekteyiz. Bu kadınların yanlarında çalışan Müslüman kızlara da terzilik mesleğini öğrettikleri de bir vakıadır.
Gerek cumhuriyetten önce ve gerekse sonrasında ülkemizin bir çok yerinde Maarif vekaletinin açmış olduğu biçki ve dikiş kursları ve ayrıca Kız sanat okulları sayesinde genç kızlarımızın terzilik alanındaki yetenekleri gelişmiştir.
Ünlü Erkek Terzileri
Şemsi Usta: Dörtyol’da eski tarihi taş Otel Ankara Otelinin girişindeydi dükkanı. Müşterileri okumuş yazmış kişilerdi yıllarda ilerici fikirlere sahip bir insandı.
Yusuf Menekşe: Uzun yıllar Diyarbakır’da sanatını icra etti. Müşterileri Hakim Savcı, Avukat ve bürokratlardan oluşuyordu. Daha sonra Ankara’ya giden Milletvekillerinin ısrarı ile Başkentte Terzilik mesleğini devam ettirmiştir.
Yusuf Em: Müşterileri kentin idarecileri ve daha çok öğretmen kesimiydi.
Tūccar Terzi Ali İlhan: Dükkanı İnönü caddesinde Merkez Bankası yanındaydı. Diyarbakır’ın ilk Tüccar Terzisiydi. Yani Terziliğinin yanı sıra kumaşta satardı. Müşteri dükkanında kumaşını seçer ve hemen provasına başlanırdı. Kentin Tüccar ve siyaset adamları ve iş adamları en belirgin müşterisiydi
Şaban Soydamal Şan Tūccar Terzi:-O yılların en genç ve girişken terzi esnafıydı. Kardeşleri Fehmi ve Recai ile birlikte çalışırlardı. Hemen her sosyal kesimden müşterileri vardı. Sonraki yıllarda Diyarbakır’ın hazır giyim alanında büyük mağazacılığın öncülüğünü yaptı.GALERİ ŞAN isimli mağazaları kentin büyük mağazalından biriydi.
Terzi Ramiz, Celal sis, Mehmet Menteş, Halis Eronat, Cemil inan, Ömer Uyar, Uludağ Terzihanesi
Ömer S. Uyar 1954 yılı sonunda, o sırada inşaat halinde olan Çelenk Apartmanının altındaki iki büyük dükkândan sağ tarafta, Yalova Oteli ve Yalova Kahvesi tarafında olan dükkânı kiralıyor ve hızlı bir şekilde dükkânın doğramalarını ne camekânlarını yaptırıyor.
Dükkânın vitrinini kumaşlarla düzenliyor ve “Kadınlara Mahsusu Güzel Biçki Terzihanesi” tabelasını asıyor.
1956 yılında Duayen Terzi Ustası Hikmet Mercan İstanbul’dan Diyarbakır’a geliyor. İstanbul’da terzilik yaparken mesleğinde ilerlemek için Paris’e gitmiş ve diplomalı terzi olarak İstanbul’a geri dönmüş. İstanbul, Beyoğlu’nda bir dikimevi ve terzi tekâmül (yetiştirme) kursu açmış. Kursunun tanıtımını yapmak ve öğrenci kazanmak için Anadolu’nun birçok vilayetlerini dolaşırken Diyarbakır’a da gelmiş. Diyarbakır’ın terzilerini bir araya getirerek onlara biçki metotları konusunda bilgiler vermiş, kurmuş olduğu kursu tanıtmış. Devam Edecek