Hafta başında Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, il bazında 100 bin nüfusa karşılık gelen Kovid-19 vaka sayılarını açıkladı. Buna göre Diyarbakır ‘da 26 Haziran-2 Temmuz tarihlerinde 62,41 olan oran 3-9 Temmuz tarihlerinde 14,41’lik bir artışla 100 binde 76,82’ye yükseldi.
Bu oran Ankara’da, 100 bin kişide 59,10, İstanbul’da 56,75, İzmir’de 22,16.
Diyarbakır’ın üç büyükşehri geride bıraktığı artış ürkütücü.
Peki, bunun sebebi ne?
Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Dr. Elif Turan’a göre, tedbirlerin kalkmasıyla oluşan hareketlilik ve rehavet ile beraber bölgede aşılamanın düşük olması.
Diyarbakır’da neredeyse tüm sivil toplum aşılama konusunda uyarılarda bulunmasına rağmen aşılama oranının beklenen seviyeye ulaşmaması düşündürücü.
Aşılama oranının yüzde 70 80 arasında olması gerekirken bu oran bölgede düşük.
İstenilen düzeyde aşılama olmazsa toplumsal bağışıklık kazanılamayacağı gibi vaka sayıları yükselmeye devam edeceği endişesi hakim.
Günlük Covid-19 Tablosu'nda paylaşılan haritada Doğu ve Güneydoğu illerindeki aşılanma oranı, düşük kaldı. Neredeyse tamamı kırmızı olan iller arasında aşılama oranı en düşük olanlar; Bitlis, Siirt, Şanlıurfa, Mardin, Diyarbakır, Muş, Batman, Şırnak, Ağrı ve Bingöl.
Peki, bölgede aşılama oranı neden düşük?
Bununla ilgili farklı spekülasyonlar mevcut. En fazla da eşitsizlik, adaletsizlik vurgusu.
Ancak göz ardı edilen bir konu var.
Söz konusu illerin tamamının ülkedeki en fazla genç nüfusa sahip iller olması.
Teyit.org’da yer alan bir bilgi bunu gözler önüne seriyor.
Bulgular
Doğu ve güneydoğu illerinde aşılama oranlarının düşük olmasının nedeni yaş ortalaması.
Türkiye’de aşılama sağlık çalışanlarının ardından yaşlı nüfusa uygulandı.
Doğu ve güneydoğu illerinde yaşlı nüfus oranı hayli düşük.
Aynı bölgedeki yaşlı nüfusun fazla olduğu Tunceli'de aşılama oranları yüksek.
Aşılama haritası oluşturulurken, genel nüfusa bölünerek bulunan aşılama oranıyla ortalama yaşların illere göre dağılımına bakıldığında güçlü bir ilişki görülmüş. Ancak bu yüksek ilişkinin temelinde bir kasıt değil, yaş gruplarının dağılımındaki farklılık var.