Rawest Araştırma Merkezi'nin Doğu ve Güneydoğu’daki 8 il ile 25 ilçede yaptığı araştırmada, Kürt ebeveynlerin anne ve babaları ile Kürtçe, çocukları ile daha çok Türkçe konuştukları ortaya çıktı.
21 Şubat Dünya Ana Dil Günü’ne denk düşen malumun ilanı araştırmada başka neler var bir bakalım.
Ebeveynlerin büyük çoğunluğu çocuklarının Kürtçe öğrenmesini istiyor. Her 4 kişiden 1’i çocuğunun Kürtçe öğrenmesi için herhangi bir çaba sarf etmediğini söylüyor.
– Ebeveynlerin büyük çoğunluğu çocuklarını Kürtçenin (de) eğitim sürecinde yer aldığı bir okula göndermek istiyor. Yine yaklaşık 4’te 3’ü Kürtçenin Türkçe ile birlikte resmi dil olarak kabul edilmesini talep ediyor.
– Ebeveynler Kürtçe’yi kendilerinin de aktif olmasını gerektiren kitap okuma gibi alanlarda çok az kullanırken müzik dinleme, video izleme gibi tek yönlü iletişimde daha yoğun kullanıyor.
– Araştırmaya katılan ebeveynler ile çocukları karşılaştırıldığında Kürtçe kullanımı 3’te 1 oranında azalmış, Türkçe kullanımı aynı oranda artmış. İki dilin birlikte kullanıldığı durumda süreç Türkçenin artışı ve Kürtçenin azalışı şeklinde ilerlemektedir.
– Ebeveynlerin kendi aileleri ile iletişimde anadili kullanmaları ile çocuklarının anadili kullanmaları arasında önemli bir düşüş görülüyor. Ebeveynlerin anne-baba ile sadece Kürtçe konuşma oranı yüzde 48 iken bu oran çocuklarında yüzde 13.
– Ebeveynlerin bu konuda en çok yakındıkları konu, çocuğun çevresindeki uyaranların kahir ekseriyetinin Türkçe olması ve kendi şahsi çabalarıyla bu durumun üstesinden gelememeleri.
– Sonuç olarak, kullanımı kuşaklar arasında ciddi oranda azalan Kürtçenin eğitim ve bürokraside yer alması talebi de büyük bir oran tarafından sahiplenilmektedir.
…
Diyarbakır Eğitimi İzleme ve Reform Girişimi (DİERG), geçtiğimiz aylarda bir çağrı yapmıştı. Ebeveynlere çağrıda bulunan DİERG, “Ortaokullarda ders seçme döneminin 9 Ocak 2020’de sona ereceğini hatırlatarak, Ortaokulların 5, 6, 7 ve 8. sınıflarında öğrenim gören öğrencilerin ve ebeveynlerin kendi anadili olan seçmeli dersi tercih etmelerini önermişti.
Öğrencilerin anadiliyle bir dönem için bile olsa temas etmesi, tanışması, anadilini ders kitabında görmesi ona anadilini, benliğini tanıma, koruma ve devretme şansı veriyor ve bu en azından bu şartlarda iyi bir şans...
Anadil öğretimini amaçlayan dersler diğer seçmeli dersler kadar önemli. Tabi burada öğretmen ve yöneticilere de önemli görevler düşüyor. Ancak bu şartlar altında kim buna ne kadar cesaret eder tartışılır!