Gelelim yanıta; Teknoloji elbette sadece cep telefonu değil. Cep telefonları geniş bir pazarın kâr kaygılı insan sömürme aracıdır ve amacını aşmış; bireysel ve toplumsal dizayn aracına dönüşmüştür demek yanlış olmaz herhalde.
Genelleme yapalım ve sözü Almanya doğumlu, fütürist ve yazar Gerd Leonhard’a bırakalım.
Leonhard, Teknolojiye Karşı İnsanlık adlı kitabıyla, teknolojiyi bambaşka bir açıdan ele alırken 12 maddelik bir manifesto sunuyor önümüze.
“İnsanlık, katlanarak büyüyen ve her şeyi saran teknolojik değişimle nasıl başa çıkabilir?” sorusuyla başlayan kitapta Leonhard, üstel yani üsler halinde katlanarak ilerleyen teknolojinin bir yandan muazzam bir potansiyel sunarken, diğer yandan oluşan bu imkânların çok büyük ve yeni sorumluluklar üstlenmemizi gerektireceğinin de altını çiziyor. Kitabı yazmaktaki öncelikli amacının, “insanlığın refahına katkıda bulunmak olan bilim ve teknolojiyi tekrar nasıl bu yola sevk edebileceğimize, kontrol edebileceğimize ve bunlardan fayda sağlayabileceğimize dair tartışmayı genişletmek ve yeniden alevlendirmek” olduğunu ifade eden Leonhard, teknolojinin amaç değil, araç olduğunu ve asıl amacın da insanlığın mutluluğu ve esenliği olduğunu vurguluyor.
Ben de sonuna kadar katılıyorum. Bu anlamda teknolojideki üstel ilerlemenin hedefini ve nedenlerini tartışmamız gerektiğine inanıyorum. Çünkü belki de bu konu, insanlığın bugüne kadar gördüğü en önemli tartışma konusu olacak. Bu noktada şu kritik soruyu sormak da çok önemli: Bugüne kadar insanlığa hizmet eden bilim ve teknoloji bu yönde devam edebilecek mi?
1.Gelecek İçin Bir Ön Söz “İnsanlığın önümüzdeki 20 yılda değişimi, geçtiğimiz 300 yıldan daha fazla olacak” iddiasında bulunan Leonhard, teknolojik gelişmelerde bir denge yakalamanın son derece büyük bir öneme sahip olduğunun altını çiziyor ve “Yapay zekâdan insan genomuna müdahale edilmesine kadar çeşitli, zorlayıcı konuların yapısını sorgulamak için bugün artık son fırsat” diyor.
2.Teknolojiye Karşı Biz Bu maddede Leonhard; teknolojinin etiğinin olmadığını ve bu nedenle de yaşamlarımızın en mahrem yerlerine, biyolojik süreçlerimize bu kadar müdahil olmasının tartışılması gereken bir konu olduğunu savunuyor.
3. Mega Dönüşümler Dijital dönüşümün, ticari kuruluşlar ve kamu sektörü nezdinde pazarlandığını ifade eden Leonhard, dijital dönüşümün esasen insan yaşamıyla etkileşime geçtikten sonra insanlığın geleceğini sonsuza dek değiştirecek olan 10 mega dönüşümden sadece bir tanesi olduğunu vurguluyor. Bu 10 mega dönüşümü ise şöyle sıralıyor:
Dijitalleşme
Mobilleşme
Ekranlaşma
Aracısızlaşma
Dönüşüm
Akıllanma
Otomasyon
Sanallaşma
Sezinleme
Robotlaşma
4. Otomasyon Toplumu
Bu bölümde çizdiği manzarayla Leonhard aslında çok sarsıcı bir gerçeği gözler önüne seriyor. Bugün yalnızca mavi ve hatta beyaz yakalıları yıkıma uğratacağı üzerinde tartışılan otomasyonun, “yaklaşan otomasyon dalgası” neticesinde yaşlanma hatta doğum gibi biyolojik süreçlerimize etki edeceğini iddia ediyor ve şunu soruyor: “Acaba bir insanlık kabilesi olarak biz, insan egemenliğinden feragat etmeye, egemenlik hakkını teknolojinin bilinmeyen güçlerine teslim etmeye razı mıyız? Tarihteki en büyük ölçekteki özgür irade kaybına, bireyin insani denetimden çıkışına hazır mısınız?” Devam Edecek