Tevfik Fikret’in1912 yılındakaleme aldığı Han-ı Yağma şiiri, Osmanlının düştüğü kaos ortamından nemalananları ele alır. Bir ulusun ayağa kalkmaya çalıştığı bir dönemde, mutlu azınlık, çıkarlarını önceleyerek krizleri kendi lehlerine avantaja çevirirken, halkın yoksullaşmasını, yenilgileri, basının baskı altına alınmasını, Osmanlı Devleti’nin anlatır ve (Ceyhun Atuf Kansu’nun günümüz Türkçesiyle)
şöyle der:
Bu sofracık, efendiler –ki bekler yutulmayı
Huzurunuzda titriyor –şu ulusun hayatıdır
Ulusun ki acılı, ulusun ki eşiğinde ölümün!
Ama sakın çekinmeyin, yiyin, yutun hapırhapır…
Yiyin, efendiler yiyin; bu doyumsuz sofra sizin,
Doyuncaya, tıksırıncaya, çatlayıncaya kadar yiyin!
Efendiler pek açsınız besbelli yüzünüzden;
Yiyin, yemezseniz bugün, yarın kalır mı kim bilir?
Şu doyumcu sofra, bakın gelişinizle övünçlü!
Hakkıdır kutsal savaşınızın, evet, o hak da elde bir…
Yiyin, efendiler yiyin; bu iç şenliği sofra sizin,
Doyuncaya, tıksırıncaya, çatlayıncaya kadar yiyin!
Bütün bu nazlı beylerin ne varsa ortalıkta say:
Soy sop, şeref, gösteriş, oyun, düğün, konak, saray,
Tüm sizindir efendiler, konak, saray, gelin, alay;
Tüm sizindir, tüm sizindir, hazır hazır, kolay kolay…
Yiyin, efendiler yiyin; bu doyumsuz sofra sizin…
…
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerini okuyunca ne hikmetse aklıma bu şiir geldi.
Verilere göre, milyonerlerin sayısı 10 ayda 33 bin 864 kişi artmıi,yurt içinde yerleşik milyonerlerin toplam mevduatı 1 trilyon 199 milyar 102 milyon liraya yükselmiş.
Verilere göre, yurt içinde ve dışında yerleşik milyonerlerin toplam sayısı ekim sonu itibarıyla 213 bin 990 oldu. Geçen yılsonunda 180 bin 126 olan milyoner sayısı da, 10 ayda 33 bin 864 kişi arttı.
Milyonerlerin toplam mevduatı 1 trilyon 289 milyar 779 milyon lira. Yani milyoner başına düşen ortalama mevduat 6 milyon 27 bin lira oldu.
…
7 milyon civarında işçi ya asgari ücretin altında ya da asgari ücrete çok yakın bir ücretle çalışıyor. Çalışan bir asgari ücretlinin eline aylık 2.020, yıllık ise 24.240 TL geçiyor.
Milyoner başına düşen ortalama mevduatın 6 milyon 27 bin lira olduğu sayısal değerde; bir milyoner 2 bin 983 asgari ücretliye denk düşüyor.
Türk-İş’e göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2 bin 102 olarak belirlendiğini de hatırlayalım.
Tüketici Hakları Derneği’ne göre, 2019’un mart ayında toplumun yüzde 20’sinden fazlasının (yaklaşık 16.5 milyon kişi) açlık sınırının altında, yüzde 60’dan fazlasının yoksulluk sınırının altında olmak üzere, yüzde 80’den fazlasının (yaklaşık 65 milyon kişi) açlık ve yoksulluk sınırının altında yaşıyor.
Sözün özü; biri yer, biri bakar, kıyamet ondan kopar!
Kopar mı bilmem ama, kriz de olsa, savaş da olsa birileri hep bundan nemalanır, zenginleşir. Tevfik Fikret de her hal bu manzaraya hayıflanarak yazmış Han-ı yağmayı. Ne diyelim; yiyin efendiler yiyin!