Dün AmidaHöyük'te yerleşimin 8 bin yıl önce başladığı yönünde bir haber okudum.
Amida Höyük, İç Kale’ye girişte hemen sağda yer alıyor.
2002 yılında belediyenin kanal kazısı sırasında ortaya çıkan ve yapılan tespitlerleRoma Hamamı olduğu ve yine farklı medeniyetlere ait yerlerinin tespit edildiği yapıların olduğu bir alan.
Haberde, Höyüğün, Hurri-Mitanniler, Urartular, Persler, Romalılar, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular ve Artukluların da aralarında yer aldığı birçok medeniyete ev sahipliği yaptığı yazıyordu.
Haberde öne çıkarılan “yerleşimin 8 bin yıl önce başladığı” bilgisi yeni bir bilgi değil.
Haberin devamında Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca, Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Yıldız başkanlığında yürütülen kazı çalışmalarının bu yılki bölümünün tamamlandığı ve Höyükte milattan önce 3-4 bin yıllarında başladığı bilinen yerleşimin daha eski olduğunun belirlendiği bilgisi verilmişti.
Prof. Dr. Yıldız’ın verdiği bilgilerin yer aldığı haberdedaha sonra şu bilgiler verilmiş:
1962 yılındaki ilk arkeolojik kazıda Artuklu hükümdarı Melik Salih NasıreddinMahmud (1200-1222) dönemine ait sarayın temelleri ile renkli taş ve cam küplerden oluşan mozaik süslemelerin ortaya çıkarıldı.
Geçen yılki kazıda höyüğün içinden geçen bir su kanalı ve kanala ulaşan tünel tespit edildi. Bu suyun, Artuklular döneminde ünlü İslam alimi El-Cezeri'nin yaptığı sistemle Artuklu sarayına çıkarılırken, sarayın eyvanında bulunan selsebil, havuz ve doğudaki hamam kalıntısı ile kazıdan çıkan su künklerinin Artuklu sarayına su çıkarıldığının kanıtı olduğuna işaret ediliyor.
Ve El-Cezeri, bu sarayda yaklaşık 25 yıl kalmış ve bugünkü otomasyon sistemleri, sibernetik ve robot biliminin öncü çalışmaları gerçekleştirilmiş.
Evliya Çelebi 1650'deki ziyaretine ilişkin divanhanenin çok süslü olduğunu ve bunların sadece Mısır'daki Kayıtbay Medresesi'nde bulunduğunu belirtmiş. Buradaki cam ve taş mozaik, bölgedeki tek örnek.
Höyükte milattan önce 3-4 bin yıllarında başladığı bilinen yerleşimin 8 bin yıl öncesine dayandığı belirlendi. (Devam Edecek)