Sürekli strese maruz kalmak ve bununla nasıl baş edileceğini bilmemek hem ruhsal hem de fiziksel hastalıklara yol açabiliyor
Günlük hayat koşulları, iş stresi ve benzeri birçok unsur, stresin hayatımızın bir parçası haline gelmesine neden oluyor. Stresin kontrolünün kişinin elinde olduğunu, stresle başa çıkabilmeyi öğrenmek gerektiğini belirten Psikolog Yasir Atalay, stresin sebeplerini ve onunla mücadele etmenin yollarını anlattı. Kişinin ilk önce yapması gereken şeyin hayatında strese yol açan durumların listesini çıkarması olduğunu vurgulayan Atalay, daha sonra buna yönelik önlemlerin alınması gerektiğini ifade etti. Atalay; Stresi, kişinin belli alanlarda, arkadaşlarıyla, iş yerinde ya da toplumdaki olaylarda zorlandığı durumlar karşısında yaşadığı bir takım tepkiler olduğunu tanımadı.
“Yaşadığımız durumu tanımlamalıyız”
Stresin nefes nefese kalma ya da kalp çarpıntısı gibi bir takım semptomlarla kendini gösteren bir durum olduğunu belirten Atalay, “Kişi aslında bu durumu tanımlayamadığı için kendi üzerinde bir tehdit olarak algılamaya başlıyor. İlk etapta bizim yapacağımız şey; Yaşadığımız durumu tanımlamak. Çünkü bu tarz durumlarda zihnimize bir takım olumsuz düşünceler gelmeye başlıyor ve bu düşünceler de beraberinde bir takım duygu fırtınaları oluşturmaya başlıyor. Bu durumda istemediğiniz kişinin davranışlarını sergileyeme başlarsınız.”
Zihindeki duygular nasıl azalır?
Ciddi şekilde stres yaşayan kişinin dünya ile bağlantısını kurması gerektiğini kaydeden Atalay şunları söyledi:
“Peki, dünya ile bağlantıyı nasıl kuracağız? Örneğin çevresinde gördüğü 5 tane şeyin ne olduğunu, duyabildiği 5 tane sesin ne olduğunu, koklayabildiği 3-4 şeyin ne olduğunu, tat duyusuna ve dokunma duyusunun pürüzlü mü, pürüzsüz mü olduğuna odaklandığı zaman ne olur zihindeki o yaşadığı duygu fırtınalarının etkisi en azından azalmaya başlar. Bu şekilde süreci yapılandırmaya başlar.”
“Stresle mücadele eden bir sürü insan var”
Stresin kişilerin hayat kalitesini ciddi şekilde düşürdüğünü belirten Atalay, “Stres sağlık yönünden de olumsuz etkisi var. Bu süreçte kişinin mide ile ilgili problemler yaşamasına, zihninde sürekli bir takım ağrıların oluşmasına, fizikler ağrılar yaşamasına sebep olabiliyor. Kişiler bu şekilde doktor doktor dolaşmaya başlarlar ama en sonunda derler ki herhangi bir şeyiniz yok ve bu da strese bağlıdır. Eğer siz stres yaşıyorsanız bilin ki yalnız değilsiniz. Şu an dünyanın dört bir yanında stresle mücadele eden bir sürü insan var.” diye konuştu.
“Önemli olan bizi mutsuz eden bu duyguyu tanımlamaktır”
Stresi yaşamanın olumsuz bir şey olmadığını, önemli olan şeyin stresi tanımlamak olduğunu vurgulayan Atalay, şunları kaydetti:
“Önemli olan bizi mutsuz eden bu duyguyu tanımlamaktır. Bunları biz tanımladığımız zaman mücadelede etmeye başlıyoruz. Yapacağımız en iyi şeylerden bir tanesi; Bu süreci fark edip ve fark ettikten sonra adını koymak lazım. ‘Bu işle ilgili problem yaşıyorum’ diyerek sorunun adını koyup yeniden odaklanmak ve yeniden dünya ile bağlantı kurmak bizim stres konusunda çok daha sağlıklı bir şekilde mücadele etmemizi sağlıyor. Aslında insanın kendi kendine yardım etme tekniklerini sürekli yapması lazım.” Stresle mücadele etmenin yollarını aramak gerektiğini söyleyen Atalay, kişiye iyi gelen her neyse onunla çokça vakit geçirmenin stresi kontrol altında tutabileceğini belirtti.
“Kararlılık süreci sorunu daha iyi yapılandırmamızı sağlar”
Kişilerin kendilerine sıkıntı veren tüm kötü his ve düşüncelerden uzak durması gerektiğini ifade eden Atalay, konuşmasını şu sözlerle sürdürdü:
“Sıkıntı veren his ve düşüncelere yer açtığımız zaman, yani değiştiremeyeceğimiz şeyleri kabul etmek, değiştirebileceğimiz şeylerle ilgili mücadele etmek ve bunlarla ilgili kabul ve kararlılık süreci sorunu daha iyi yapılandırmamızı sağlar. Onun için bu süreci kabul edip ona göre ne yapabiliriz sorusunu sormamız en azından süreç açısından daha kıymetli olabilir diye düşünüyorum.”(İLKHA)