Volkan Beşenk/YENİGÜN HABER – Asırlardan beridir her derde deva olan ama son yıllarda unutulmaya yüz tutan HACAMAT yeniden popüler olmaya başladı. Alternatif Tıp alanında en başta yer alan Hacamat cilt yüzeyine uygulanarak gerçekleştiriliyor. Küçük bir damarın altında oluşturulan vakum kuvvetini kullan terapötik bir teknik olan hacamatın yararlarını saymakla bitiremezken bu tedaviyi de işin ehillerinin yapması oldukça önemli.
HACAMAT NEDİR?
Hacamat top ve çan gibi çeşitli şekil ve ebatlardaki kupalar ile uygulanan tamamlayıcı ve geleneksel bir tedavi yöntemidir. Bu nedenle hacamat “kupa terapisi”, “kupa tedavisi”, “vantuz terapisi” gibi isimlerle de bilinir. Eski zamanlarda çölek, bambu veya metal gibi materyaller kullanılmış olsa da şu anda cam veya sert plastik olarak bilinen (PVC) daha çok tercih edilmektedir. Temel olarak yaş ve kuru olmak üzere iki çeşit kupa tedavisinden bahsedilebilir. Ancak uygulama tipine göre hareketli, boş, iğne ve su kupa tedavileri, sıcak ve herbal kupa olarak da sınıflandırmak mümkündür.
HACAMATIN FAYDALARI
Bilimsel birçok araştırma hacamatın lokalize ve sistemik hastalık veya semptomlar üzerinde olumlu etkileri olduğu belirlenmiştir. Bu olumlu etkileri cilde yakın yerleşim gösteren periferik kan dolaşımını etkileyerek ve bağışıklığı geliştirerek sağladığı düşünülmektedir. Hacamat tamamlayıcı bir tıp uygulamasıdır, bu nedenle tek başına değil modern tıp yöntemleri ile kombine bir şekilde uzman önerisi ve takibi ile uygulanmalıdır. Hacamat faydaları kısaca şu şekilde sıralanabilir:
• Ciltteki kan akışını teşvik etmek,
• Cildin biyomekanik özelliklerini güçlendirmek,
• Ağrı eşiğini arttırmak,
• Metabolizmanın iyileştirilmesini sağlamak,
• İltihabı azaltmak,
• Hücresel bağışıklığı desteklemek,
• Ağrı sinyallerinin mekanizmasını değiştirmek,
• Yapay ve bölgesel inflamasyon ile bağışıklık sistemini uyarmak,
• Lenfatik sistemdeki lenf akışını arttırmak,
• Ürik asit ve kolesterolün azaltılmasını sağlamak,
• Vücut konforunu ve rahatlamasını teşvik etmek,
• Kas gerginliğini azaltmak,
• Toksinleri vücuttan uzaklaştırmak,
• Hareket etme kolaylığı sağlamak,
• Ateroskleroz gibi kardiyovasküler hastalıklara karşı önlem oluşturmak,
• Periferik sinir sistemini uyarmak,
•Hemoglobinin moleküler yapısını ve fonksiyonunu değiştirerek kırmızı kan hücresi sayısını arttırmak.
HACAMAT HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELİR?
Hacamat ile kanın vücutta belirli bölgelere çekilmesi ve vakumlanarak bu bölgelerden uzaklaştırılması sağlanır. Hacamat, çoğunlukla ağrıya neden olan durumları ya da doğrudan ağrıyı hafifletmek amacıyla tercih edilen geleneksel bir terapidir. Kimi hastalarda kronik sağlık sorunlarına yardımcı olmak amacıyla da kupa terapilerine başvurulmaktadır. Hacamat şu hastalıkların semptomlarını giderme veya hafifletme konusunda fayda sağlayabilir:
• Romatoid artrit ve diğer artritler,
• Sırt ağrısı, boyun ağrısı, diz ağrısı ve omuz ağrısı,
• Astım ve diğer solunum problemleri,
• Karpal tünel sendromu,
• İrritabl bağırsak sendromu ve diğer gastrointestinal bozukluklar,
• Baş ağrısı ve migren,
• Yüksek tansiyon,
• Kaygı ve depresyon,
• Fibromiyalji,
• Yüz felci,
• Zona hastalığı,
• Lumbar disk fıtığı,
• Akne,
• Öksürük,
• Şeker hastalığı,
• Alerji,
• Damar varisleri.
HACAMAT NE ZAMAN YAPILIR?
Hacamat uygulamasının yapılacağı günler, ayın yerçekimi gücüne bağlı kan değişiklikleri nedeniyle ay takvimine göre, ayın 17, 19, 21 ve 23. günleridir [1]. Hacamat terapisinin özellikle oruç zamanında yapıldığında daha etkili sonuçlar düşünülmektedir. Ancak bunlar hacamat için önerilmiş günlerdir, kişinin sağlık durumu ve ihtiyaçları doğrultusunda sağlık uzmanının da onayıyla herhangi bir zamanda yapılabilir.
HACAMAT NASIL YAPILIR?
Hacamat uygulamalarının farklı yöntemleri vardır. Seçilen yöntemlere göre uygulama adımları değişiklik gösterebilir. Terapiyi uygulayacak uzman kupaları birkaç dakika boyunca uygulama alanında bırakır. Bazı yöntemlerde, uygulama bölgesini germek ve bu bölgeye masaj yapmak için bardaklar kısa süreliğine hareket ettirilebilir. Bardaklar genellikle bitkiler veya doğrudan bardak içerisine yerleştirilen ateş ile ısıtılır. Ateş kaynağı kaldırılır ve ısıtılan kabın açık kısmı cilt üzerine yerleştirilir. Sıcak bardak cilt üzerine yerleştirildiğinde bardağın içindeki hava soğur, cildi ve kasları bardağın içerisine çeken bir vakum oluşur. Kan damarları basınç değişikliğine bağlı olarak tepki oluşturur ve cilt üzerinde kızarıklık oluşabilir. Modern hacamat uygulamalarında geleneksel ısı yöntemleri yerine vakum oluşturabilmek için kauçuk pompalar kullanılmaktadır. Hacamat uygulama yöntemlerinden şu şekilde bahsedilebilir:
• Kuru Hacamat: Yalnızca emme yöntemi kullanılır.
• Islak ve Kanlı Hacamat: Hem emme hem de kontrollü tıbbi kanama kullanılabilir.
• Masajlı ve Hareketli Hacamat: Uygulama bölgesine masaj yapmak için kupalar yerleştirilir ve uygulama alanında hareket ettirilir.
• Hızlı Hacamat: Vücudun belirli bir bölgesindeki bardakların hızlı ve tekrarlı bir şekilde emilip bırakılması şeklindedir.
HACAMAT HANGİ BÖLGELERE YAPILIR?
Hacamat uygulamaları hekimler, fizyoterapistler, masaj terapistleri ve akupunktur uzmanları gibi çeşitli sağlık hizmeti sağlayıcıları tarafından gerçekleştirilebilir. Uzmanlar kupaları en sık sırt kısmına uygularlar. Yüz bakımı veya kozmetik amaçla yapılan uygulamalar yüz bölgesine yapılacaktır. Diğer uygulama bölgeleri bel, göğüs, karın, kalça, baldır ve bacaklar şeklinde sıralanabilir. Bu bölgelerde yapılan kupa terapisinin ardından iz, kızarıklık veya renk değişikliği genellikle 7 gün içerisinde kaybolur.
HACAMAT ÖNCESİ VE SONRASI NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Hacamat uygulaması çoğunlukla güvenilir bir yöntem olarak kabul edilir. Ancak dikkat edilmesi gereken birçok nokta vardır. Hacamat uygulamasının hamilelik üzerindeki etkileri hakkında kapsamlı araştırmalar mevcut değildir, bu nedenle hamile kadınların hacamat tedavisi alması tavsiye edilmemektedir. Ayrıca anemi, hemofili, kardiyovasküler, egzama, sedef, epilepsi, kalp pilli ve felç öykülü hastaların da hacamat tedavisinden kaçınması önerilir. Kupa tedavisi düşük yan etkili bir uygulama olsa da herkes için uygun değildir. Bu nedenle hacamat ve benzeri alternatif tedavilerin denemeden önce mutlaka uzman hekim görüşüne başvurulmalıdır.
Etkili bir sonuç elde edebilmek için hacamat terapisinden önce 2-3 saat kadar önce besin alımını sonlandırmak veya hafif yemekler tercih etmek gerekebilir. Ayrıca uygulama öncesinde ve sonrasında bir iki gün boyunca proteince fakir bir diyet tavsiye edilir. İşlemin ardından 24 saat boyunca duş alınmaması da verilebilecek öneriler arasında bulunur. Hacamat uygulamasını yapan sağlık profesyoneli işlemden önce hastaların kapsamlı bir sağlık geçmişini talep edebilir. Hacamat seansları çoğunlukla 5-10 dakika kadar sürebilir. Uygulamadan sonra gelişebilecek basit kızarıklık ve izler bir hafta içerisinde geçer.
Eğitimli sağlık uzmanları tarafından uygulanan hacamat çoğunlukla güvenilirdir. Ancak bardakların cilt ile temas ettiği bölgede hafif rahatsızlık hissi, kas gerginliği ve ağrısı, baş ağrısı, mide bulantısı, kaşıntı, yara izi, morarma, yanık, çürük ve cilt enfeksiyonları gibi yan etkiler görülebilir. Uygulama sırasında veya sonrasında nadiren de olsa hastaların tansiyon ve kalp atış hızında düşüş ve ardından bayılma gelişebilir. Bayılma en sık ıslak hacamattan sonra gerçekleşir. Bu ve benzeri durumlarda mutlaka hekiminizi bilgilendirmeniz gereklidir. İşlem sırasında kullanılan kupa ve ekipmanlar kan ile kirlenirse veya hastalar arasında doğru prosedürlerle sterilize edilmezse hepatit B ve C gibi kan yolu ile bulaşan hastalıklar yayılabilir.
Hacamat ağrıya neden olmayan bir terapidir, ancak işlem sırasında ciltte hafif boyutta bir gerginlik hissedilebilir. Terapinin ardından hafif bir morarma veya ağrı hissedilebilir, ancak başarı ile gerçekleşen hacamat tedavisinde hasta ciddi bir rahatsızlık hissetmemelidir. Tedavinin ardından oluşan emme kuvveti nedeniyle cilt altındaki kılcal damarlar çatlayabilir. Bir veya iki hafta içinde kaybolması gereken kırmızı, yuvarlak izler oluşabilir.