Ağustos ayında Manhattan Savcılığı'nın, Türkiye’den çalınan ve Manhattan üzerinden yasa dışı yollarla satılan antik eserlerle ilgili kaçakçılık ağınan yönelik soruşturmada, Ohio eyaletindeki Clevelant Sanat Müzesi'nde yer alan başsız bronz heykele el konuldu. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanı Zeynep Boz, Marcus Aurelius'un 1800 yıllık heykelinin Burdur'daki Bubon Antik Kenti’nden yağmalanan bronz heykel grubundan olduğunu söyledi. Boz, "Eserin iadesi için müze ile daha önce defalarca irtibata geçtik. Her seferinde müze taleplerimizi delil yetersizliği sebebiyle geri çevirdi. Biz Anadolu kökenli olduğunu tespit ettiğimiz eserle alakalı incelemelerde bulunmak için eserin yer aldığı müzeden belgeler isteriz. Bu belgeleri şeffaf bir politika sergileyen müzeler ekseriyetle paylaşır. Ancak Cleveland Sanat Müzesi belgeleri bizimle paylaşmadı. Yeterli personellerinin olmadığını ve yoğun bir çalışma programlarının olduğunu gerekçe gösterdiler. Eserin iadesi konusuna işbirlikçi olmadılar" dedi.
'KANITLAR GÜN GİBİ ORTADA'
Manhattan Savcılığı'nın yürüttüğü çalışmaya Bakanlık olarak ortak olduklarını ve ikna edici delilleri savcılık ile paylaştıklarını belirten Boz, "Savcılık sunduğumuz delilleri incelmesinin ardından eserin ülkemize ait olduğuna ikna olmuş oldu. Ve çok ahlaklı bir hareket yaparak uzun yıllardır bu eserin Anadolu kökenli olduğunu ve Türkiye’nin bunun gitmesine rıza göstermediğini, yani bunun kaçak gittiğini bile bile elinde bulunduran kişilere, kurumlara güzel bir mesaj verdi. 'Bunu yapamazsın' dedi ve ilgili mahkemeden aldıkları kararla esere el koydular. Tabii bir esere el konması onun hemen bu ülkeye geliyor olduğu anlamına gelmiyor. Ancak bizim ve savcılığın çalışmaları bu yönde devam edecek. Davamıza sahip çıkacağız. Bu çok net. Çünkü kanıtlar gün gibi ortada. Bu heykelin nereye ait olduğu bir yorum meselesi değil. İnanıyorum ki müze de artık bu durumu anlayacak ve bu el koyma olayına rıza göstererek eserin Türkiye'ye iadesinin sağlanmasına engel olacak hukuki bir teşebbüste bulunmayacak. Beklentimiz bu yönde; ancak bulunursa biz hazırız. Elimizden geleni, doğru bildiğimiz davamız için yapmaya devam edeceğiz" diye konuştu.
Boz, savcılığın bu yaklaşımının sadece Türkiye'yi değil, tüm köken ülkeleri mutlu ettiğini belirterek, "Global bir noktadan bakınca şunu görüyorsunuz; bir kolluk birimi yanlış giden bir şeye 'dur' diyor. Bu bizim pazar ülkelerde çok sık gördüğümüz bir yaklaşım değil. Bu konunun sahiplenilmesi bizim için önemli. Adaletin yerini bulması hepimiz için umut verici" dedi.
MANHATTAN SAVCILIĞI'NIN DAHA ÖNCE EL KOYDUĞU ESERLER
Manhattan Savcılığı ile eser iadesi konusunda 2018'den bu yana yakın bir şekilde çalıştıklarını ifade eden Boz, daha önce kendileri tarafından sağlanan deliller ve savcılığın sahip olduğu delillerin harmanlanmasıyla çok başarılı el koymalar ve eser iadelerinin ortaya konduğunu hatırlattı. Savcılığın daha önce Türkiye'ye ait olduğu gerekçesi ile el koyduğu ve yurda dönmesini sağladığı eserler arasında ABD'li milyarder Michael Steinhardt'ın antik sanat eseri koleksiyonunda bulunan eserler, ABD'li sanat koleksiyoncusu Shelby White'ın koleksiyonunda bulunan Perge Antik Kenti kökenli olduğu tespit edilen ve içlerinde bronz bir heykelin de olduğu eserler ve uzun yıllardır Metropolitan Museum'da sergilenmiş Bubon Antik Kenti Kökenli bronz heykel yer alıyor.