Türkiye'de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 1 milyon 65 bin 911 kişi artarak 84 milyon 680 bin 273 kişiye ulaştı. Diyarbakır’ın nüfusu bir yılda 7 bin 942 kişi aratarak 1 milyon 791 bin 373’e yükseldi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları’nı açıkladı. Buna göre, Türkiye'de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 1 milyon 65 bin 911 kişi artarak 84 milyon 680 bin 273 kişiye ulaştı. Erkek nüfus 42 milyon 428 bin 101 kişi olurken, kadın nüfus 42 milyon 252 bin 172 kişi oldu. Diğer bir ifadeyle toplam nüfusun yüzde 50,1'ini erkekler, yüzde 49,9'unu ise kadınlar oluşturdu. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, ülkemizde ikamet eden yabancı nüfus(1) bir önceki yıla göre 458 bin 626 kişi artarak 1 milyon 792 bin 36 kişi oldu. Bu nüfusun yüzde 49,7'sini erkekler, yüzde 50,3'ünü kadınlar oluşturdu.
Nüfus artış hızı binde 12,7 oldu
Yıllık nüfus artış hızı 2020 yılında binde 5,5 iken, 2021 yılında binde 12,7 oldu. Türkiye'de 2020 yılında yüzde 93 olan il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı, 2021 yılında yüzde 93,2 oldu. Diğer yandan belde ve köylerde yaşayanların oranı yüzde 7'den yüzde 6,8'e düştü. İstanbul'un nüfusu, bir önceki yıla göre 378 bin 448 kişi artarak 15 milyon 840 bin 900 kişi oldu. Türkiye nüfusunun yüzde 18,71'inin ikamet ettiği İstanbul'u, 5 milyon 747 bin 325 kişi ile Ankara, 4 milyon 425 bin 789 kişi ile İzmir, 3 milyon 147 bin 818 kişi ile Bursa ve 2 milyon 619 bin 832 kişi ile Antalya izledi.
Nüfusu en az olan il 83 bin 645 kişi ile Tunceli oldu
Tunceli, 83 bin 645 kişi ile en az nüfusa sahip olan il oldu. Tunceli'yi, 85 bin 42 kişi ile Bayburt, 94 bin 932 kişi ile Ardahan, 145 bin 826 kişi ile Kilis ve 150 bin 119 kişi ile Gümüşhane takip etti. Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısında meydana gelen değişimi gösteren grafikler olarak tanımlanmaktadır. Türkiye'nin 2007 ve 2021 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalmaya bağlı olarak, yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği görülmektedir.
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı 33,1'e yükseldi
Ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya kadar nüfusu oluşturan kişilerin yaşları küçükten büyüğe doğru sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır. Ortanca yaş aynı zamanda nüfusun yaş yapısının yorumlanmasında kullanılan önemli göstergelerden biridir. Türkiye'de 2020 yılında 32,7 olan ortanca yaş, 2021 yılında 33,1'e yükseldi. Cinsiyete göre incelendiğinde, ortanca yaşın erkeklerde 32,1'den 32,4'e, kadınlarda ise 33,4'ten 33,8'e yükseldiği görüldü.
Ortanca yaşı en düşük olan il Şanlıurfa
Ortanca yaşın illere göre dağılımına bakıldığında, Sinop'un 41,8 ile en yüksek ortanca yaş değerine sahip olduğu görüldü. Sinop'u, 41,2 ile Kastamonu, 41 ile Balıkesir ve Giresun izledi. Diğer yandan 20,6 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip il oldu. Şanlıurfa'yı, 21,6 ile Şırnak ve 22,7 ile Siirt takip etti. Ortanca yaşın illere ve cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde, erkeklerde 40,7 ile Sinop en yüksek ortanca yaşa sahip olan il olurken, 20,1 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip olan il oldu. Kadınlarda 42,9 ile Sinop yine en yüksek ortanca yaş değerine sahip olan il olurken, Şanlıurfa 21,1 ile en düşük ortanca yaş değerine sahip olan il oldu.
Çalışma çağındaki nüfusun oranı yüzde 67,9 oldu
Çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş grubundaki nüfusun oranı, 2007 yılında yüzde 66,5 iken 2021 yılında yüzde 67,9 oldu. Diğer yandan çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı yüzde 26,4'ten yüzde 22,4'e gerilerken, 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise yüzde 7,1'den yüzde 9,7'ye yükseldi.
Toplam yaş bağımlılık oranı azaldı
Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk ve yaşlı birey sayısını gösteren toplam yaş bağımlılık oranı, 2020 yılında yüzde 47,7 iken 2021 yılında yüzde 47,4'e düştü. Ekonomik olarak aktif olan birey başına düşen çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı, yüzde 33,7'den, yüzde 33'e gerilerken, çalışan birey başına düşen yaşlı birey sayısını ölçen yaşlı bağımlılık oranı ise yüzde 14,1'den yüzde 14,3'e yükseldi. Diğer bir ifadeyle, Türkiye'de 2021 yılında, çalışma çağındaki her 100 kişi, 33 çocuğa ve 14,3 yaşlıya bakmaktadır. Nüfus yoğunluğu olarak tanımlanan "bir kilometrekareye düşen kişi sayısı", Türkiye genelinde 2020 yılına göre 1 kişi artarak 110 kişiye yükseldi. İstanbul, kilometrekareye düşen 3 bin 49 kişi ile nüfus yoğunluğu en yüksek olan ilimiz oldu. İstanbul'dan sonra 563 kişi ile Kocaeli ve 368 kişi ile İzmir nüfus yoğunluğu en yüksek olan iller oldu. Diğer yandan nüfus yoğunluğu en az olan il ise bir önceki yılda olduğu gibi, kilometrekareye düşen 11 kişi ile Tunceli oldu. Tunceli'yi, 20 kişi ile Ardahan ve Erzincan illeri izledi. Yüz ölçümü büyüklüğünde ilk sırada yer alan Konya'nın nüfus yoğunluğu 59, en küçük yüz ölçümüne sahip Yalova'nın nüfus yoğunluğu ise 344 olarak gerçekleşti.
Diyarbakır’ın nüfusu 1 milyon 791 bin 373 kişi oldu
Diyarbakır’ın nüfusu ise bir yılda 7 bin 942 kişi aratarak 1 milyon 791 bin 373’e yükseldi. Diyarbakır’ın yıllık nüfus artış hızı yüzde 4,5 oldu. 2019-2020 arasında ise Diyarbakır’ın yıllık nüfus artış hızı yüzde 15,3 idi. Bu oranlara göre kentte nüfus artış hızında azalma olduğu görülüyor. Bölge illerinde de bazı illerin nüfusunda azalma olduğu görülüyor. Kent nüfusundaki azalma ise bölge kentlerinin göç vermeye devam ettiğini ve illerdeki cazibenin yetersiz olduğunu gösteriyor. İşte bölge illerinin yeni nüfusu;
Ağrı’nın nüfusu 535 bin 435’ten 524 bin 644’e düştü. Bingöl’ün nüfusu ise 281 bin 768’den 283 bin 112’ye yükseldi. Bitlis’in nüfusu da 350 bin 994’ten 352 bin 277’ye çıktı. Elazığ’ın nüfusu da bir yılda 587 bin 960’tan 588 bin 088’e yükseldi. Erzincan’ın nüfusu 234 bin 431’den 237 bin 35’e yükselirken, Erzurum’un nüfusu da 758 bin 279’dan 756 bin 893’e geriledi. Antep’in nüfusu ise 2 milyon 101 bin 157’den 2 milyon 130 bin 432’ye çıktı. Hakkari ise 280 bin 534 kişi olan nüfusunu 278 bin 218 kişiye düşürdü. Mardin’in nüfusu ise 854 bin 716’dan 862 bin 757’ye yükseldi. Muş’un nüfusu da 411 bin 117 kişiden 405 bin 228 kişiye düştü. Siirt ise nüfusunu 331 bin 070’ten 331 bin 980’e 910 kişi arttırdı. Tunceli’nin nüfusunda ise 202 kişi aratarak 83 bin 443’tn 83 bin 645’e yükseldi. Urfa’nın nüfusu ise 2 milyon 115 bin 256 kişiden 2 milyon 143 bin 020’ye yükseldi. Van’ın nüfusunda ise 8 bin 327 kişi azalarak 1 milyon 149 bin 342 kişiden 1milyon 141 bin 015 kişiye düştü. Batman’ın yeni nüfusu ise 620 bin 278’den 626 319’a çıktı. Şırnak’ta nüfusu azalan iller arasında. Kentin nüfusu 557 bin 762’den 546 bin 589’a 11 bin 173 kişi azaldı. Iğdır’ın nüfusu da 201 bin 314’ten 203 bin 149’a yükseldi.