Dünyada vaka sayılarının rekor kırmasına yol açan Covid-19'un Omicron varyantı farklı belirtileri ile de dikkat çekiyor. Özellikle pandeminin ilk dönemlerinde en çok görülen belirti arasında yer alan tat ve koku almama durumu omicronda görülmüyor. Omicron belirtileri arasında en çok boğazda ağrı, burun tıkanıklığı, kuru öksürük, vücutta ağrı görüldü. Omicron varyantı belirtileri arasında son dönemde ishal de görülmeye başlandığı bilim insanları tarafından açıklandı.
2019 yılından bu yana devam eden coronavirüs salgının şu ana kadar en tehlikeli varyantı haline gelen omicron nedeniyle çok sayıda ülkede vaka sayısı rekoru kırıldı. Tehlike her geçen gün büyürken, omicron belirtileri de dikkat çekiyor. Bilim insanları virüs bulaştıktan çok kısa bir süre sonra hastaların yüzde 20’sinde ishal belirtisi görüldüğünü açıkladı.
Omicron beliritleri nelerdir?
ABD merkezli medya kuruluşu Business Insider, Omicron varyantının belirtileri ile ilgili kapsamlı bir analiz yayınladı.
Güney Afrika, İngiltere, ABD ve diğer ülkelerde Omicron varyantı hastalarının önce boğaz ağrısı şikayetiyle doktorlarla iletişime geçtikleri kaydedilirken, Omicron varyantının önceki varyantların aksine burundan önce boğazı enfekte ettiği öne sürüldü.
ABD'nin Connecticut eyaletinde görevli Dr. Jorge Moreno'nun görüşlerine yer verilen haberde, bölgede Omicron varyantı hastalarının sayılarının giderek arttığını ve semptomların da benzer bir şekilde yaygınlaştığı belirtildi.
Yale Tıp Fakültesi'nde görevli Dr. Moreno, “Bu yeni varyant hastalarının belirtileri aynı. Kuru bir boğaz ağrısı ve bir şey yutmak istediklerinde keskin bir acı. Bu semptom diğer Covid-19 semptomlarından önce çıkıyor. Boğazda bir gıcık gibi değil, boğazlarının kuru hissettiğini söylüyorlar” dedi.
Norveç, Güney Afrika ve Birleşik Krallık'ta da benzer semptomların duyulduğuna dikkat çeken uzmanlar bu belirtileri hissedenlerin test yaptırması gerektiğini söyledi. Business Insider'ın haberinde Omicron varyantının ilk tespit edildiği ülkelerden olan Güney Afrika'nın en büyük sağlık sigorta şirketi Discovery Health'in CEO'su Ryan Noach'ın sözlerini hatırlattı. Noach da belirtilerin sırasıyla boğazda ağrı, burun tıkanıklığı, kuru öksürük, vücutta ağrı şeklinde görüldüğünü söyledi.
“Belirtileri şekil değiştiriyor”
Öte yandan Moreno, boğaz ağrısıyla birlikte sinüste doluluk ve baş ağrısının birlikte geldiğini de aktardı.
Johns Hopkins Bloomberg Kamu Sağlığı Fakültesi'nde görevli Dr. Andy Pekosz ise, “Omicron varyantıyla ilgili bildiğimiz bir diğer şey de semptomların diğer varyantlara göre farklı olması. Covid-19'da en çok karşılaşılan koku kaybı Omicron'da yok. Daha çok öksürük ve boğaz ağrısı Omicron'un belirtileri arasında” dedi.
İshal Omicron belirtileri arasına girdi
ABD Hastalık Kontrol Merkezi (CDC), corona virüsünün birçok semptomu olduğunu hatırlatırken, Omicron varyantının ise daha önceki dalgalarda görülmeyen belirtileri olduğunu duyurdu. İngiliz basınında yer alan haberlerde CDC ve Johns Hopkins Tıp Fakültesi’nde görevli uzmanlar hastaları inceledi ve virüs bulaştıktan çok kısa bir süre sonra ortaya çıkan yeni bir belirtiye dikkat çekti.
Bilim insanları ve uzmanlar virüs bulaştıktan çok kısa bir süre sonra hastaların yüzde 20’sinde ishal görüldüğünü açıkladı. Omicron varyantının belirtilerinin önceki varyantlardan farklı olduğunu ve tespit edilmesinin zor olduğuna dikkat çekilirken uzmanlar bu belirtiye dikkat edilmesi gerektiğini altını çizdi.
CDC, “Eğer tuvalete gittiğinizde ishal olduğunuzu görürseniz, bu Omicron varyantının bulaştığına dair bir işaret olabilir” açıklamasını yaptı. ABD merkezli medya kuruluşu NBC Chicago ise, “Bağışıklık sistemiyle ilgili sorun yaşayanların ishal ya da benzeri gastrointestinal semptomlar yaşaması olası” yorumunu yaptı.
Johns Hopkins Tıp Fakültesi’nden yetkililer de hastaların yaklaşık yüzde 20’sinde bu belirtinin görüldüğünü duyurdu.
Omicron belirtileri arasında ilk sırada boğaz var
Bilim insanları Omicron varyantı tespit edilen hastalarda en çok görülen belirtileri sıraladı. Yapılan incelemeler sonrasında Omicron varyantı tespit edilenlerin yüzde 83'ünde öksürük, yüzde 78'inde burun akıntısı ya da burun tıkanıklığı tespit edilirken, yüzde 74'ünde ise halsizlik görüldü.
Yüzde 12'sinde koku kaybı
Omicron şikayeti olan hastaların yüzde 72'sinde boğaz ağrısı, yüzde 68'inde baş ağrısı, yüzde 54'ünde ateş, yüzde 23'ünde tat kaybı ve yüzde 12'sinde koku kaybı tespit edildi.
Yapılan incelemeler sonucunda hastaların yüzde 42'sinin hastalığı hafif geçirdiği ve hiçbirinin hastaneye kaldırılmadığı da belirtildi.
Omicron belirtileri soğuk algınlığına benziyor
Uzmanlar, “Omicron varyantı soğuk algınlığına daha çok benziyor” yorumunu yaptı.
İngiltere’nin çok okunan tabloid gazetelerinden Daily Star ise, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin verilerine göre Omicron varyantında kuru öksürük, boğazda gıcık ve kaşıntının öne çıkan semptomlar olduğuna dikkat çekti. Gazete özellikle boğazda gıcık ve kaşıntıya dikkat edilmesi gerektiğini yazdı.
Öte yandan halsizlik, burun akıntısı ve hapşırma gibi belirtilerin de olduğu fakat bunların diğerlerine göre daha hafif geçtiği belirtildi.
Omicron varyantı beliritleri arasında tat ve koku kaybı yok
İlk Omicron varyantı hastalarını tespit edip bunu üst mercilere aktaran Dr. Angelique Coetzee de, “Genelde olağandışı semptomlar görülüyor. Aşırı halsizlik gibi. Fakat vakaların hiçbirinde tat ve koku kaybı yok” dedi.
Güney Afrika’daki Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü’nde görevli Dr. Wassila Jassat da, “Tshwane kentinde tespit edilen Omicron vakalarından hastaneye kaldırılanların yüzde 87’si aşı olmayanlar” dedi.
Burun akıntısı, baş ağrısı ve yorgunluk belirti olabilir
İngiliz The Guardian, Soweto kentindeki hastanenin yoğun bakım ünitesinin başkanı Rudo Mathivha’nın sözlerine de dikkat çekti. Mathivha, “Şu an Covid-19 hastalarında demografik bir değişim görüyoruz. Gençler yani 20’lerinden 30’larının sonundaki insanlar daha ağır olarak hastaneye geliyor ve yoğun bakıma alınıyor. Bunların yaklaşık yüzde 65’i aşısız. Geri kalanlar da tek doz aşılı” dedi. Fakat bu demografik farklılığın bir sebebinin gençlerde aşılanma oranlarının düşük olması olabileceği kaydedildi.
İngiltere'de yapılan araştırmalarda, varyantın, Covid'den çok soğuk algınlığına benzediği belirtilirken, burun akıntısı, baş ağrısı ve yorgunluk gibi semptomların Omicron'un ayırt edici özellikleri olduğu vurgulandı.
Omicron belirtileri klasik virüs özelliklerinden farklı
Omicron'un çok görüldüğü İngiltere'deki vakalar analiz edildiğinde, virüsün en yaygın belirtilerinin burun akıntısı, baş ağrısı, yorgunluk, hapşırma ve boğaz ağrısı olduğunu bildirdi.
Bunların hiçbiri, uyarılarda bulunulan öksürük, yüksek ateş veya tat ve koku alma duyularında eksiklik gibi klasik virüs belirtileri arasında olmadığı belirtildi.
ZOE Semptom İzleme Çalışması'nı yürüten epidemiyolog Profesör Tim Spector, özellikle yeni yıl öncesi toplu etkinlikler düşünüldüğünde herkesi ‘dikkatli olmaya çağırdı'. “Umarım insanlar artık Omicron'un baskın özelliği gibi görünen soğuk algınlığı semptomlarını tanırlar” dedi.
‘Evde kalın uyarısı'
Spector, “Omicron semptomları ağırlıklı olarak soğuk algınlığı semptomları, burun akıntısı, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve hapşırmadır, bu nedenle insanlar Covid olabileceği için evde kalmalıdır.” ifadelerinde bulundu.
Uyarı, Omicron'un geçmiş varyantlardan daha hafif hastalığa neden olduğuna dair çok sayıda araştırma ile de uyumlu olduğu için oldukça önemli.
Omicron varyantı nedir?
Dünya Sağlık Örgütü yeni varyant B.1.1.529'u ‘endişe verici tür’ olarak sınıflandırdı ve Omicron olarak adlandırdı. Bilim insanlarının delta varyantından daha bulaşıcı ve tehlikeli olduğunu söyledi.
Omicron bir diğer adıyla nu varyantı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından kaygı uyandıran varyantlar listesine eklenen beşinci varyant oldu.
Uzmanlar bu varyant içerisinde tam 32 farklı mutasyon tespit edildiğini açıklarken, bu virüsün corona virüsü aşılarına karşı daha dirençli olabileceğini duyurdu.
Bilim insanları, “Bu varyant şu ana kadar karşılaştıklarımız arasında en tehlikelisi olabilir” yorumunu yaparken şu ana kadar sadece 10 vaka tespit edildiği belirtildi. Üç farklı ülkede bulunduğunu açıklayan London College Üniversitesi'nde görevli bilim insanı Profesör François Balloux, “Bu varyant muhtemelen teşhis konulmayan bir AIDS hastasına bulaştıktan sonra mutasyona uğradı” dedi.
Omicron varyantında önce duyacaksınız!
İngiliz basını, Omicron varyantına yakalandığını düşünen kişilerin sessizce bedenlerini dinlemeleri gerektiğini yazdı. Ülkenin çok okunan gazetelerinden Daily Star, “Hastalık yayılırken bilim insanları Omicron'un ilk işaretlerinden birinin sadece dikkatlice kulak kabartarak bulunabileceğini söyledi. Bunun sebebi ise Omicron varyantının seste çatallanma ve boğukluk yaratması” yorumunu yaptı.
Gazeteye konuşan Covid Çalışma Uygulaması ZOE'nin başındaki isim olan Profesör Tim Spector, “Omicron varyantının en belirgin semptomları arasında burun akıntısı, baş ağrısı, halsizlik ya da boğuk ses olabilir” dedi. Öte yandan gece terleme ve hapşırmanın da yeni varyantla birlikte insanları tehdit eden semptomlardan biri olduğu belirtildi.
Gazete, Omicron varyantının boğazda verdiği hasar sebebiyle sesin akışını bozduğunu aktarırken, diğer semptomların ise grip benzeri olduğuna dikkat çekti.
“Omicron tat – koku kaybı yapmıyor”
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, ‘Omicron' varyantına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
“5-11 yaş arası çocukların aşılanması lazım”
Doç. Dr. Savaşçı, mRNA aşılarının da 6 aydan sonra koruyuculuğunun düştüğünü belirterek, şunları söyledi:
“Dolayısıyla bizim ülkemizde de 30 yaş üzerine de mutlaka 3'üncü doz mRNA aşılarının hak tanınmasını gerçekleştirmemiz gerekiyor. 5-11 yaş arası çocukların da aşılanma programına hızlıca alınması lazım. Ara tatilde de antikor oluşturup daha sonraki dönemlerde daha rahat eğitim ve iş hayatımız ile günlük hayatımıza devam etmemiz için bu çok önemli çünkü seyrin nasıl gideceğini bilmiyoruz.
Ölüm vakalarımız bu şekilde devam ederse ‘Omicron' varyantı ile de bu sayı katlanmaya devam ederse günlük 500-1000'i bulan ispatlı-ispatsız vakalar olarak ölüm vakalarımız gerçekleşebilir. Bu aylık neredeyse 25 bin vatandaşımızın hayatını kaybetmesi ile sonuçlanabilir.
Bir de akciğer dokusunda, nörolojik hastalıklar, böbrek yetmezliği, kalp hasarı gibi birçok sistemi etkileyen bir hastalık. Dolayısıyla bu hastalığı hiç geçirmemek veya en azından hafif düzeyde akciğer tutulumu olmadan aşı ile korunarak geçirmek önemli olacaktır.”
“Omicron'da yüzde 7 oranında yoğun bakıma yatış”
Doç. Dr. Savaşçı, ‘Omicron' varyantının hafif seyrederek, hakim varyant olması durumunda pandeminin bitip bitmeyeceğine ilişkin şöyle konuştu: “Tedbirli yaklaşmakta her zaman fayda vardır. ‘Omicron' vakalarında ölüm yok değil; Afrika'da da hayatını kaybeden var, İngiltere'de de var. Onun dışında ‘Omicron' varyantında yüzde 7 oranında yoğun bakıma yatış var. ‘Yüzde 7 oranında' demek aslında; vaka sayıları günlük eğer 40 bin, 100 bin, 200 bin olunca ciddi bir sayı oluyor. Yoğun bakıma yatanlarda da yüzde 30-40 kayıp olunca ölüm vakaları aslında katlanarak artmış oluyor.
Dolayısıyla her şey bitmiş değil. Keşke virüs tamamen etkisini kaybetse hafif bir grip gibi geçse ama şu an bunları konuşmak için çok erken. Asla tedbirleri elden bırakmayacağız. Hastanemizde de ne yazık ki ‘Delta' varyantından hayatını kaybedenler devam etmekte, ‘Omicronda da vaka sayıları artarsa hem hastane iş yükünü hem de sağlık çalışanlarının emek yükünü artıracaktır.
Ülkemize de ekonomik ve sosyal anlamda ciddi bir yük getirecektir. Dolayısıyla vatandaşlarımızın bu günlerde dikkat etmesi gereken husus; 3üncü, 4üncü doz aşılarını olmaya, hiç aşı olmayanların da hızlıca aşılanması ve aşılanmaya her yaş grubunda geçmeliyiz.”