Diyarbakır Barosu tarafından düzenlenen panelde konuşan yazar Nadire Güntaş Aldatmaz , yeni nesil Kürtlerde neredeyse hiç kimsenin Kirmançkî konuşmadığına dikkat çekerken, yazar Selim Temo ise, “Dilimiz bedenimizin bir uzvu olmalı” dedi
DİYARBAKIR YENİGÜN - Diyarbakır Barosu, "Dünya Anadil Günü" nedeniyle Tahir Elçi Konferans Salonu’nda panel düzenledi. Moderatörlüğünü avukat Şêxa Filik’in yaptığı panelde, yazar Selim Temo, avukat Mehmet Emin Aktar ve yazar Nadire Güntaş Aldatmaz konuşmacı olarak yer aldı. Açılış konuşmasını yapan Şêxo Fîlîk, Diyarbakır Barosu tarafından kurulan Dil Komisyonu’nun çalışmalarını anlatarak bu çalışmalarının Kürtçe için önemli bir yer tuttuğunu söyledi. Panelde ilk olarak konuşan yazar Selim Temo, konuşmasını yok sayılan Kürtçe üzerine değil geniş bir coğrafyaya yayılmış yok sanılan Kürtçe edebiyatı üzerine yapacağını söyledi. Sirilanka ve Madagaskar’da yazılan Kürtçe şiirlere denk geldiklerini anlatan Temo, zengin bir edebi serveti olan Kürt edebiyatının gün yüzüne kavuşamayan örneklerinin olduğunu kaydetti. Temo, Ortadoğu’da Kürt Edebiyatının tarih içinde geçirdiği aşamaları yanı sıra Kürt yazar ve şairlerinin değişkenlik gösteren eğilimlerinin nedenlerini örneklerle anlattı. Temo, son olarak her Kürdün zengin olan dillerini bedenlerinden bir uzuv olarak görmeleri gerektiğini belirtti.
Türkiye anlaşmalara uymak zorunda
Ardından konuşan avukat Mehmet Emin Aktar, Türkiye’de Kürtlerin yıllardır karşı karşıya kaldıkları, dillerini kullanamamanın yasal bir dayanağının olmadığını aktardı. Kürtçe’nin yasa yoluyla yasaklanmadığını ancak kamusal hayatta yasaklı olduğunu savunan Aktar, bu konuda hukuki yolların daha fazla kullanması gerektiğinin altını çizdi. Türkiye’nin taraf olduğu anlaşmaların olduğunu ve bu anlaşmalardaki maddelere uymak zorunda olduğunu aktaran Aktar, Kürtlerin en doğal hakları olan anadilde eğitim hakkını kullanmasının gerekli olan şartların yerine getirilmesi için her Kürdün uluslararası mahkemelere başvurması gerektiğini belirtti.
‘Yeni nesil Kirmançkî konuşmuyor’
Yazar Nadire Güntaş Aldatmaz ise Rawest Araştırma Merkezi tarafından, Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Van, Ağrı, Bingöl, Şırnak ve Tunceli kent merkezleri yapılan “Kürtçe araştırması” anketinin sonuçlarını değerlendirerek Kürtçe’nin Kirmançkî lehçesi için tehlike çanlarının çaldığına işaret etti. Araştırmada Kirmançkî’yi kadınların konuştuğunu söyleyen Aldatmaz, “Anket sonuçları bize gösteriyor ki yenil nesil ile 50 yaş üzeri nesil arasında dil bilme oranında uçarım var. Yenil nesil neredeyse hiç Kirmançkî konuşmuyor. Kirmançkî’nin ne kadar konuşulduğu üzeri verilerden yoksunuz. Bu nedenle hep UNESCO’yu referans alıyoruz. Son yapılan anket araştırmasında gençlerin babalarıyla konuşmak yerine anneleriyle konuştuklarına şahit olduk. Buda kadınların dili yaşatma konusunda ne kadar önemli bir yerde durduklarını bize gösteriyor” dedi. Panelin ardında Diyarbakır Barosu Dil Komisyonu tarafından verilen Kürtçe kursun mezunlarına sertifika verildi. (Haber Merkezi)