Diyarbakırlı Bilsem Sevgi, 22 yıldır asgari ücretle çalışıyor. Annesine, babasına ve işsiz kardeşine bakıyor. “Asgari Ücret Tespit Komisyonu” 2020 yılı asgari ücret rakamı üzerinde tartışırken, Bilsem Sevgi, hükümet adına görüşmeye katılan bakanlara, “Giydikleri ayakkabının fiyatıyla bir ay geçinmeye çalışıyoruz. Bunu unutmasınlar” çağrısında bulundu
Vecdi ERBAY
DİYARBAKIR – Dicle Üniversitesi Hastanesi’nin koridorlarında yürürken hastane çalışanlarından biri, “Asgari ücret 2 bin 600 olacak Bilsem” dedi. Bilsem Sevgi yürümeye devam ederken bana döndü, “Beni görünce para geliyor insanların aklına” dedi gülerek.
Muhtemelen öyledir. Çünkü Bilsem Sevgi DİSK’e bağlı Genel İş sendikasında aktif görev alan bir isim. Öte yandan 2020 yılı asgari ücret rakamını belirlemek için işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan “Asgari Ücret Tespit Komisyonu” 3’üncü toplantısını gerçekleştirdi. İşçiler adına görüşmeye katılan Türk-İş, 2020 yılı asgari ücret önerisini 2578 lira olarak belirlerken Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) “En az 3200 lira olmalı” diyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise asgari ücretin ağır statüdeki işlerde 2 bin 331 TL, orta statüde 2 bin 86 TL, hafif statüde bin 940 TL olması gerektiğini açıkladı.
Asgari ücretle çalışan Bilsem Sevgi ile buluşmamızın nedeni ise, mevcut asgari ücret 2020 lira geçinebiliyor mu sorusuna cevap aramak. Yanı sıra asgari ücretle ilgili tartışmalar hakkında bir asgari ücretlinin düşündüklerini de öğrenmek istedik.
‘ASGARİ ÜCRET GEÇİNEMEMEKTİR’
Bilsem Sevgi’ye 22 yıldır asgari ücretle çalışıyor. Asgari ücretle çalışmanın nasıl bir şey olduğunu en iyi bilenlerden biri olduğunu düşündüğüm için ilk sorum, “Asgari ücret ne demektir sizin için?” oldu. “En düşük ücretle çalışmaktır” dedi ve ekledi: “Aslında asgari ücret geçinememektir. Birçok şeyden mahrum kalmaktır. Mesela doktorlar sağlıklı olmak için yiyecekler öneriyor. Doğru söylüyorlar ama biz bu yiyecekleri hangi parayla alacağız. Günde bir avuç fındık yiyin diyorlar ama biz fındık alamıyoruz ki yiyelim.”
‘BAK ŞİMDİ NASIL OLUYOR’
Bağlar Kaynarpınar Mahallesi’nde oturan Sevgi kira ödemiyor. Annesi, babası ve inşaat teknikeri işsiz kardeşiyle birlikte yaşıyor. Evin geçimini kendisi sağlıyor. Evin kira olmaması bir avantaj. Ama geride faturalar, mutfak masrafları ve diğer giderler var.
2020 lira yetiyor mu 4 kişilik aileyi geçindirmeye? Sevgi, “Bak şimdi nasıl oluyor: Maaşı alıyorum, faturaları, borçları ödüyorum ve pazara çıkmak için bir kenara para ayırıyorum. Sonra bütün ay yine borçlanıyorum. Asgari ücretle çalışan bütün arkadaşların durumu budur. Kredi kartı kullananlar ayrıca bankaya borçlanıyor. İşte bu koşullarda çalışıyoruz” diyor
‘BİZİM PAZARDA AVOKADO OLMAZ’
Alışverişi pazardan yaptığını söylüyor Sevgi. Ama her pazardan alışveriş yapmıyor çünkü bazı semtlerde fiyatlar aynı olmuyor. “Bağlar’daki pazar ile Ofis’teki pazarda fiyatlar değişiyor. Hatta satılan şeyler bile değişiyor. Hindistan cevizi, avokado, kivi gibi şeyler bizim pazara gelmez. Gelse ne olacak, pahalı olduğu için alamayacağız. Biraz mandalina, biraz elma alıp gidiyoruz.
Türkiye’nin son iki yıldır ekonomik krizde olduğunu belirten Sevgi, zamlar nedeniyle 2020 liranın eriyip gittiğini söylüyor. Sevgi, “Elektriğe eskiden 50 lira veriyorduk diyelim, şimdi en az 100 lira ödüyoruz. Yani 2020 lira ile zaten zor geçiniyorduk, bu zamlardan sonra hiçbir kıymeti kalmadı” diyor.
‘EN İYİ TEKLİFİ DİSK YAPTI’
“Haberler moralimi bozduğu için televizyon izlemiyorum” diyen Bilsem Sevgi, asgari ücret görüşmelerini takip etmek için yeniden haberleri izlemeye başlamış. DİSK’in önerdiği 3200 liranın yetersiz bulsa da en iyi öneri olduğunu söylüyor.
Sevgi, “Aslında bütün sendikalar birleşse, yumruğunu masaya vursa hükümet kabul eder. Biz de mağdur olmayacağız o zaman. Ama bazı sendikacıların hükümetle anlaştığını görüyoruz. Arkada başka şey konuşuyorlar, kameraların karşısında başka şey. Bizi düşünsünler istiyoruz. Bu hastaneye emek veriyoruz mesela. Bütün gün temizlik işlerine bakıyorum. DİSK’in istediği 3200 lira emeğimin karşılığı değil ama bizim için en iyi teklifi DİSK yaptı” diyor.
Bilsem Sevgi asgari ücretin belirlenmesiyle ilgili görüşmeleri takip ediyor ve görüşmelerin devam ettiği masanın etrafında hükümet adına oturanlara çağrıda bulunuyor: “Biz çok şey istemiyoruz. Bakanlar bizim alacağımız ücret için karar verirken sadece taktıkları kravatın, giydikleri ayakkabının fiyatını düşünsünler. Onların ayakkabı fiyatıyla biz bir ay geçinmeye çalışıyoruz. Bunu unutmasınlar.”