Van’da endemik bitkilerin karışımıyla yapılan kentin tescilli ürünü olan otlu peynir, yaşanan ekonomik kriz nedeniyle sofraların vazgeçilmezi olmaktan çıktı. Küçükbaş hayvan varlığı bakımından ilk sıralarda yer alan Van’da, yıllara göre hayvan sayısının giderek azalması süt ve peynir üretimini de durdurma noktasına getirdi. Aynı zamanda ekonomik kriz, kuraklık, yayla yasakları, yem ve saman fiyatlarındaki artış da peynir fiyatlarına yansıyor.
İnsanlar pahalılık nedeniyle artık peynire ulaşamazken, ilkbahar mevsiminde olunmasına rağmen peynirin kilosu 170 ile 300 TL arasında satılıyor. Kısa bir süre sonra yeni bir zammın gelmesi beklenirken, peynir fiyatları nedeniyle Van Peynirciler Çarşısı’nın esnaf da müşteri de şikâyetçi.
PEYNİRE YENİ ZAM BEKLENİYOR
24 yıldır peynircilik yapan Tuncer Bilici, peynir fiyatlarının fiyatının et fiyatındaki artışa göre zamlandığını söyledi. Geçen yıl 150 TL’ye satılan peynirin bu yıl 170 TL’ye satıldığını ve yakın zamanda yeni zamlar beklediklerini belirten Bilici, “Çoban parası, hayvanların bakımı ve yem fiyat artışından kaynaklı da peynir fiyatı yükseliyor. 15 gün sonra da bir zam bekliyoruz. Bu zamlar oldukça peynire ilgi de her yıl biraz daha düşüyor. Ekonomik krizin olumsuz yansımalarını biz de yaşıyoruz. Yani 10 kişilik bir aileyi düşünürsek bu insanlar nasıl peynir alabilir ki? Artık işi sadece büyük marketler ve firmalar yapıyor. Biz küçük esnaflar artık bitmiş durumdayız” diye konuştu
Pazarda 40 yıldır peynircilik yaptığını ifade eden Rüstem Apaydın ise, “Türkiye'deki ekonomik sıkıntılar her yönüyle bize de yansıyor” dedi. Her yıl Mayıs’ın 15 ile birlikte peynir fiyatlarında yükseliş yaşandığını hatırlatan Bilici, “Şuan taze peynir kilosu 170 TL’den başlıyor, 300’e kadar çıkıyor. İnek peynirini 150 TL’den, koyun peynirini 200’TL’den satıyoruz. Süt oranı arttığı zaman peynir oranı da artar. Bu açıdan havaların ısınmasını bekleyeceğiz” dedi.
'HEDİYELİK ÜRÜN OLDU'
Peynir üreticilerinin yem ve saman fiyatlarına yapılan zamlar nedeniyle peynir fiyatlarını arttırmak zorunda kaldıklarını ifade eden Bilici, “Peynir fiyatları yüksek olunca arz ve talepte sorun yaşıyoruz. Geçen yıl çarşıya hemen hemen aylık 2 ton peynir geliyordu ama bu yıl çok düştü. Bizim satışlarımız genelde artık il dışına oluyor. Wan peyniri artık hediyelik ürün gibi oldu. Yani en büyük satışı dışarıya yapıyoruz” diye belirtti.
PEYNİR ARTIK GRAMLA ALINIYOR
Peynir alabilmek için on dükkan gezdiğini ancak fiyatların yüksek olması nedeniyle alamadığını dile getiren Abdullah Kurt, “Fiyatlar pahalı olduğu için peynir yerine 2 kilo cacık aldım. Eski peynirin fiyatı 300 TL’den satılıyor. Peyniri ile bilinen bir kent ama halkı peynir alamıyor. Peynir var ama insanların alacak gücü yok. Geçen yıl 2 kilo aldığımız peyniri bu yıl gram olarak alıyoruz. Hangisi ucuz ise ona yöneliyoruz” sözleriyle ekonomik krize dikkat çekti.