Geçen yıllara kıyasla asgari ücret tartışmaları bu yıl erken başladı. TÜİK tarafından belirlenen enflasyon oranı yüzde 20 civarında ancak vatandaşlar ve işçi sendikaları, gerçek enflasyonun daha yüksek olduğu görüşünde. Asgari ücretin en az 5 bin lira yapılması gerektiğini vurgulayan vatandaşlar, hükümetten taleplerinin dikkate alınmasını istedi. Yenigün Haber’e konuşan Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya ve DİSK Diyarbakır 2 No’lu Şube Başkanı Hasan Hayri Eroğlu ise “İşçi enflasyona ezdirilmemeli, real enflasyonun üstünde zam yapılmalıdır” dedi
Yılmaz Yiğitler / YENİGÜN ÖZEL - Asgari ücret tartışmaları tüm hızıyla devam ediyor. 7 milyondan fazla vatandaşı ilgilendiren asgari ücret görüşmeleri önümüzdeki günlerde başlayacak. Son günlerde yaşanan enflasyon ve kurdaki artışla birlikte gözler asgari ücret artışına çevrildi. Peki asgari ücret zammı ne kadar olmalı? Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya asgari ücretin real enflasyonun üstünde belirlenmesi gerektiğini belirterek, “İşverenin üzerindeki vergi yükü kaldırılmadır” dedi. DİSK Diyarbakır 2 No’lu Şube Başkanı Hasan Hayri Eroğlu ise “2 kişilik bir ailenin açlık sınırı 5 bin 200 liradır, asgari ücret en az 5 bin 200 lira olmadır” diye konuştu.
‘İşverenin üstündeki vergi yükü kaldırılmalı’
Yenigün Haber’e konuşan, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya asgari ücret artışına ilişki; “Enflasyonun üzerinde bir zam yapılmalıdır” diyerek işverenin üstündeki vergi yükününde kaldırılması gerektiğine vurgu yaptı. Kaya; “Bu yılki asgari ücret diğer yıllardaki asgari ücret artışı gibi olmamalı. Bazı hassasiyetlere dikkat edilmeli. Asgari ücretin enflasyona ezdirilmeyeceği şekilde enflasyonun üstünde bir rakam verilmeli. Tabi bu yapılırken kayıt dışılığa ve işsizliğe yol açılmaması anlamında asgari ücretin üzerindeki verginin kaldırılması gerekiyor. Gerek işveren üzerindeki vergi gerekse de kamuya yatırılan verginin belli bir süreliğine de olsa kaldırılması gerekir. Hem işçinin geçinebileceği bir ücret verilmesi hem de iş insanın da özelliklede yoğun istihdam sağlayan iş insanın işçi çıkarma ve istihdam yükünü kaldıramaz noktaya gelmemesi anlamında vergi yükünün kaldırılması gerekiyor. Eğer bunlara dikkat edilmezse ister istemez bu rakamlarla işveren kayıt dışı işçi çalıştırmak ya da yabancı uyruklu işçi çalıştırmak gibi bir yönteme gidecektir. Bu durum hem genç kesimde fazla olan işsiz sayısını daha da artıracak hem de bir kamu zararı da oluşturacaktır. Dikkat edilmesi gereken iki şey var; bir İşçiye real enflasyonun üzerinde bir zammın yapılması ikincisi ise işverenin üzerindeki yükü de kaldırmak” dedi.
“5 bin 200 lira açlık sınırıdır”
DİSK Diyarbakır 2 No’lu Şube Başkanı Hasan Hayri Eroğlu ise yoksulluk ve gıda artışı dikkate alınarak asgari ücretin en az 5 bin 200 lira olması gerektiğine dikkat çekti. “Asgari ücret saptanırken bütün ücretlerde iyileşme sağlayacak vergi ve prim desteği sağlanmalıdır” diyen Eroğlu şunları söyledi;
“En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyinde olmalıdır ve diğer emek gelirlerindeki artışlar asgari ücret artışının altında kalmamalıdır. Gerek yoksulluk sınırı gerek gıda fiyatları artışı ve gerekse ekonomik büyüme dikkate alındığında 2022 yılında asgari ücreti en az net 5 bin 200 TL olmalıdır. Yaşanan enflasyon oranları ve çarşıda, pazardaki gerçekçi rakamlar alınıp değerlendirilerek 5 bin 200 lirayı asgari ücret tespiti yapıldı. Bunlar gerçekçi ramaklardır. Ayrıca bu hesaplama dövizdeki son dalgalanmadan önce yapılmıştır. Dövizdeki artış hemen fiyatlara yansıyor. 5 bin 200 lira açlık sınırıdır. DİSK’in yapmış olduğu araştırmalar 2 kişilik bir ailede açlık sınırı 5 bin 200 liradır. Asgari ücret 5 bin 200 liranın altında olmamalıdır”
“Yasal engel yok”
Asgari ücretin yılda iki kez belirlenmesi gerektiğini ifade eden Eroğlu; “ DİSK’in talebi asgari ücretin tamamıyla vergi dışı bırakılması ve yüzde 20’lik olan dilimlerinde yüzde 15’e çekilmesi gerekiyor. Bize göre asgari ücret 6 ayda bir belirlenmeli. Bunun önünde herhangi bir yasal engelde yok. Asgari ücretin belirlenmesi için yılsonuna kadar beklenmesi şart değil. 2008 yılında asgari ücret 2 defa belirlendi, bu yapılabilir. Görüşmeler içinde DİSK yok, TÜRKİŞ, HAKİŞ işveren sendikaları ve hükümet katılıyor. Rakamı birlikte belirliyorlar” diye konuştu.
Vatandaşlar: Her şeye zam geliyor, geçinemiyoruz
Asgari ücrete ilişkin konuşan vatandaşlar da alım gücünün düşüklüğüne vurgu yaparak; “Her şeye zam geliyor, geçinemiyoruz. Eskiden kiloyla sebze ve meyve alırken şimdi tane işi alıyoruz. Hükümetin asgari ücreti en az 5 bin lira yapması gerekiyor. Aksi taktirde geçenimeyiz. Taleplerimiz dikkatte alınsın” dediler.