Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, arpa ve buğdayda rekoltenin düşeceği göz önünde bulundurularak açıklanan müdahale alım fiyatlarının revize edilmesini talep etti. Bayraktar, buğday ile arpada rekolte tahmini ve çiftçilerin destek beklentisine ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, 2023-2024 üretim sezonunda bahar aylarında yağışların düzensiz ve geç gelmesi ve sıcaklıkların aniden yükselmesinin bazı bölgelerde bitkide dane oluşumunu olumsuz etkilediğini belirtti.
Ani sıcaklık değişimlerinin bitkiyi strese soktuğunu vurgulayan Bayraktar, "Sıcaklık değişikliklerine uyumlu bitki çeşitlerinin geliştirilmesiyle sıcaklık stresinin etkisi ve verimdeki düşmeler önlenebilir. Sıcaklıklardaki aşırı yükselişler bitkinin su ihtiyacını artırdığı için sulamaya talep de dolaylı artıyor. Bu da üretim maliyetini önemli ölçüde artırıyor" değerlendirmesini yaptı.
Ülke geneli ve bölgelere göre nisan ve mayıs yağışları miktarlarını paylaşan Bayraktar, hububatın suya en çok ihtiyaç duyduğu mart, nisan ve mayıs aylarında düzensiz yağışların tarımsal üretim üzerinde tehdit oluşturduğuna işaret etti.
ÇİFTÇİ UMDUĞUNU BULAMADI
İklimsel nedenlerle hasadın bu yıl erken başladığını ve ülke genelinde neredeyse yarısının tamamlandığını belirten Bayraktar, şöyle devam etti:
"Başta Adana olmak üzere Çukurova'da hasat tamamlandı. Çukurova'da verimde geçen yıla göre artış görülüyor ancak hasadın bazı illerde devam edip bazı illerde sona yaklaştığı ve buğday ekilişinin yüzde 11'ini oluşturan Marmara Bölgesi ile hasadın hızla devam ettiği buğday ekilişinin yüzde 37'sini oluşturan İç Anadolu Bölgesi'nde çiftçilerimiz verimde de umduğunu bulamadı. İlkbaharda oluşan olumsuz iklim şartları nedeniyle özellikle arpa rekoltesinde geçtiğimiz yıla göre önemli oranda düşüş bekliyoruz. Ziraat odalarımızdan aldığımız bilgiler doğrultusunda hasadı devam eden arpada rekoltenin geçen yıla oranla yüzde 15 azalarak 9,2 milyon tondan 7,8 milyon tona, buğday rekoltesinin ise yüzde 8-10 azalarak 22 milyon tondan yaklaşık 20 milyon tona düşeceğini tahmin ediyoruz."
Serbest piyasada fiyatların, müdahale alım fiyatının altında gerçekleştiğini ifade eden Bayraktar, serbest piyasada arpa fiyatlarının müdahale alım fiyatı açıklanmadan önceki fiyatlara göre yüzde 7,7, buğday fiyatlarının ise yüzde 6 gerilediğini aktardı. Arpa fiyatlarının geçen hafta ortalama ton başına 7 bin 70 lira, ekmeklik buğday fiyatlarının ton başına 9 bin 8 lira, makarnalık buğday fiyatlarının ise ton başına 9 bin 607 lira seviyelerine kadar düştüğünü kaydeden Bayraktar, "Ekmeklik buğday fiyatlarında müdahale alım fiyatı açıklandıktan sonraki dönemlerde borsalarda yüzde 5 ile yüzde 13,4, arpada ise yüzde 10,7 ile yüzde 14,8 oranlarında düşüş oldu. Buğday fiyatlarındaki gerilemede her ne kadar arz artışı ve kalite düşüklüğünün etkisi olsa da ürününü borsada satma imkanı olmayan ve borcundan ötürü bir an önce satmak isteyen özellikle küçük aile işletmesine sahip üreticilerimiz ürününü müdahale alım fiyatının oldukça altında tüccara satmak zorunda kalıyor. Bu olumsuz tablonun ortadan kaldırılması ve rekoltenin düşeceği göz önünde bulundurularak acilen açıklanan müdahale alım fiyatlarının revize edilerek, buğday için ton başına 1750 lira, arpa için ton başına 750 lira fark ödemesi desteğinin artırılması gerekiyor" değerlendirmesinde bulundu.