Diyarbakır’ın Çınar ilçesinde yaşanan elektrik dalgalanmaları ve kesintilerinden dolayı pamuk tarlalarında yeteri miktarda sulama yapamadıklarını belirten çiftçiler, ekinlerinin kuruma riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.
YENİGÜN HABER – Çınar ilçesine bağlı Yaprakbaşı (Barê) Mahallesi'nde çiftçilik ile uğraşan vatandaşlar, son dönemde artan elektrik dalgalanmaları ve kesintilerinden muzdarip olduklarını belirtti.
Çiftçiler, ekinlerine yeteri miktarda sulama yapılamadığından tarlalarının kurumak üzere olduğunu, faturalarına yansıtılan tutarın ise tüketimin üzerinde bir meblağ olduğunu iddia etti.
Başta Güneydoğu Anadolu Bölgesi olmak üzere ülke genelinde oluşan kuraklıktan olumsuz etkilendiklerini dile getiren Çiftçi Mehmet Selim Bıldırcın, "Bu yıl pamuk ektik. Kuraklık olmasına rağmen kuru toprağı kendi imkânlarımızla pamuk yetiştirmeye çalışıyoruz. Pamuk tam olgunlaşıp hasat zamanı yaklaşınca elektriklerimiz kesiliyor ve bu kesintiden dolayı sulama yapamıyoruz." dedi.
Gün içerisinde birkaç kez elektrik kesintisi yaşadıklarını ifade eden Bıldırcın, "Faturalarımız kabarık geliyor, sayaçları okumadan kendi yanlarından bize fatura çıkarıyorlar. Bizler; buradan ekmek yemek, emeğimizin karşılığını almak istiyoruz. Fakat DEDAŞ personeli bize zulüm ediyor, hakaret ediyor. Biz bu sorunlara çözüm bulunmasını istiyoruz. Yetkililer çiftçilerin durumunu sorsun." ifadelerini kullandı.
"Sezon ortasında şu an pamuklarımız yanmak üzere"
Ali Uyar ise "Kullandığımız elektrikte sürekli sıkıntı yaşıyoruz. Günde birkaç kez elektrik kesintisi oluyor. Bu kesintiler, trafo ve sulama yaptığımız pompalara zarar veriyor. Sezon ortasında şu an pamuklarımız yanmak üzere. Bu saatten sonra suda versek boştur. Herhangi bir hasat elde edemeyeceğiz." şeklinde konuştu.
Bu yıl şu ana kadar 110 bin TL elektrik faturası ödediğini söyleyen Uyar, "Buna rağmen düzenli bir elektrik alamıyorum, enerji kullanamıyorum. Şu an 150 dönüm pamuğum var, 150 bin lira elektrik faturası gelmiş. Sayacımı okumadan, bilgisayardan çıkarıp göndermişler. Yetkililerden gereğinin yapılmasını istiyorum." dedi.
Başka ülkelerde çiftçiye üretimin artması için destek verildiğini belirten Serdar Demirtaş, "Ülkemizde ise adeta 'çiftçilik yapmayın' deniliyor. Biz çiftçilerin en büyük sorunu DEDAŞ’tır. Geçtiğimiz günlerde elektrik 10 defa gidip geldi. Bunun yanında öyle yüksek tutarlı elektrik faturaları yansıtılıyor ki tüm ürünlerimizi satsak dahi ödeyemeyiz." diye belirtti.
Devletin elektrik faturaları üzerinden yaptığı desteklemenin etkisinin çok olduğuna vurgu yapan Demirtaş, "Geçen yıl ödediğim 90 bin TL'lik elektrik faturasının dışında kalan yüzde 45’lik kısmını devlet vermeseydi 150 bin TL ödeyecektim. 150 bin TL elektrik faturası verirsek bize çiftçiliğimizin karşılığı ne kalacak? Kendi imkânlarımızla sondaj kuruyoruz. Elektrik hatlarımızda bir sıkıntı çıktığında kendimiz halletmemiz söyleniyor. Eğer bu sondajlar özele aitse DEDAŞ'ın bir lira dahi masraf yapmadığı işten neden para alıyor?" diyerek sitemini dile getirdi.
"DEDAŞ, devletin verdiği destekleme tutarlarına el koyuyor"
DEDAŞ’ın olağandışı muamelede bulunduğunu iddia eden Demirtaş, " Devlet, 'çiftçiye bu kadar destekleme veriyorum' diyor ama DEDAŞ bu paraya el koyuyor. Şimdiye kadar devletin verdiği 130 bin TL'lik desteklemeye DEDAŞ bloke koymuş. Geçenlerde DEDAŞ’a gittiğimde faturamı ödemeden bir kuruş dahi para çekemiyordum. Aklımıza bu soru geliyor: Bu yetkiyi DEDAŞ’a kim vermiş, gücünü nereden alıyor? Hükümet mi veriyor?" şeklinde konuştu.
Elektrik kesintilerinden kaynaklı olarak tesisatlarda oluşan aksaklıklara dikkati çeken Demirtaş, "Sulama yaptığımızda yaşanan sık elektrik kesintileri yüzünden sondaj malzemelerimiz yanıyor. Her bir tamirat en az 10 bin lira demek. Düşünün yılda 2-3 kez sondajda sıkıntı yaşanıyor. Niye? Elektrikte yaşanan dalgalanmalar ve kesintileri yüzünden." ifadelerini kullandı.
"Hak ettiğimiz hizmeti alamıyoruz"
Kesilen yüksek faturalara rağmen hak ettikleri hizmeti alamadıklarını belirten Serdar Demirtaş, “Bildiğim kadarıyla 1985 yılında köyümüze elektrik geldi ve halen aynı hat üzerinden enerji alıyoruz. Madem bu kadar para bizden alınıyor, abone başı en az 90 bin lira para toplanıyor neden elektrik kesintisi yaşıyoruz? Bize 'elimizden gelen budur' deniliyor. Elinizden gelen buysa o zaman ben de para vermem. Ama adamlar askeriyeyi arkalarına alıp geliyor, trafolarımız zorla söküyor, hakkımızda soruşturma açıyorlar." diye belirtti.
Demirtaş, "Paramızı vereceğiz ama 50, 60, 70 bin TL gibi imkânlarımız ölçüsünde istesin. 100, 120, 150 bin TL fatura olur mu? Üretimin azaldığı söyleniyor, elbette azalacak. Gübre yüzde 200-300 arttırılırsa mazot aynı şekilde zam alırsa, bir de bunun üzerine DEDAŞ’ın uygulamaları meşru görülürse çiftçi üretime ara vermek zorunda kalacak. O zaman da saman, arpa ve mercimek başka yerden alınacak. Çitçinin bütün maliyeti artınca tabi buğday fiyatı da ekmek fiyatı da artacak. Yani yaptığımız masraflar ile gelirimizi karşılaştırdığımızda bize kalan sadece işçiliğimizdir, başka bir şey kalmıyor. Ondan sonra 'niye ekmek fiyatı arttı?' diye soruyorlar." dedi.
Demirtaş yetkililerden yaşanan soruna bir çözüm bulunması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
Bu soruna bir çözüm bulunmasını istiyoruz. Tükettiğimiz enerji nispetinde faturalarımızı ödemeye hazırız. Örneğin 100 dönümüm var, hesaplasın. Ne kadar elektrik harcadıysam ücretini veririm. DEDAŞ hem halktan hem de yüzde 45 devletten alıyor, yani 2 defa kazanıyor. Bu işin sorumlusu hükümettir. Geçe gün sondajın yanındayken yaklaşık 10 defa elektriklerimiz gidip-geldi. Pamuk ve arpaya yeteri kadar sulama yapamıyoruz. Bu sıkıntılar üzerine ilçe merkezine, DEDAŞ’a gidilseydi hoş olmayan durumlar ortaya çıkabilirdi.
"DEDAŞ keyfi muamele uyguluyor"
DEDAŞ’ın keyfi muamelede bulunduğunu iddia eden Hamit Demiroğlu, "DEDAŞ Diyarbakır’dan gelmeden sondajımızın üzerine bıraktığı bir cihazın çalışmadığını iddia ederek kaçak kullandığımızı söylüyor, yüksek faturalar kesiyor. Gücümüz bu yüksek faturaları ödemeye yetmiyor. Pamuk, buğday ve arpamızı satıyoruz, elimizde gübre ve mazot için para kalmıyor. DEDAŞ neden dönüm bazında fatura göndermiyor da kendi kafasından faturalandırıyor. Biz çiftçiler, dönüme göre fatura gönderilmesini istiyoruz." ifadelerini kullandı.
Demiroğlu, "Kendi adıma konuşacak olursam çiftçi kayıt sistemim belli. 2020’de 136 dönüm pamuk ektim, 134 bin 700 TL'lik fatura geldi. Pamuk, mazot, fatura ve gübre desteği alamadım, DEDAŞ neden kafasına göre hesabımdaki parayı kendi hesabına atıyor? Vatandaşın dalgıcı, trafosu elektrik dalgalanması nedeniyle arızalanıyor. Pamuğumuz su olmadığından yanıyor. DEDAŞ milletin derdine çare bulsun." şeklinde konuştu.
"Yetkililerin yaşanan soruna bir çözüm bulması gerekiyor"
Yapılan uygulamaları sert bir dille eleştiren Nakşibendi Demirtaş ise "Aslında suçlu olan DEDAŞ değil, bu yetkiyi verendir. DEDAŞ’ın yaptığı bu zulme karşı devletten bir yardım istiyoruz. Bunları durdurmaları lazım. Herkese kabarık faturalar gönderiyorlar. Hesaplarımıza bloke konulduğundan faturayı ödeyemiyoruz, icralık olmuşuz. Üstelik bize doğru dürüst bir enerji de vermiyorlar. Elektriği açıp bırakıyorlar. İbrenin 300'e inip 500’e çıkması dalgıcın yanmasına sebep oluyor. Geçen gün aynı şekilde 3-4 kadememiz oldu. Bundan DEDAŞ’ı suçlu görüyoruz. Devletin buna bir çözüm bulması gerek, bir çözüm bulunmazsa DEDAŞ bu uygulamasını sürdürür." diye belirtti.
Kaçak muamelede adil davranılmadığını iddia eden Demirtaş, "Ellerinde görüntü varmış, başkasının görüntüsünü bize foto montaj yapıyor. Ondan sonra gidiyoruz mahkemeye elimizde görüntü var, peki bu görüntü nasıl geldi? Benim trafomun numarası var mı? Yok. Bu görüntü bize ait değil ki, başkasının ama gelip bizimkine fotomontaj yapıyorlar. Biz DEDAŞ’a gidip derdimizi anlatmak istiyoruz, bir türlü anlatamıyoruz. Bizi kale almıyorlar, çaresiz kalmışız. Çınar bölgesinde yetkililer hiçbir zaman yardımcı olmadı. Trafomun teli kopuyor, 'özeldir, yapamıyoruz' diyorlar. Enerjiyi kesmelerini istiyoruz, onu da yapmıyorlar. Devletin buna çözüm bulması lazım." diye konuştu.
DEDAŞ'tan açıklama
Çiftçinin, elektrik kesintileri ve yüksek faturalara ilişkin tepkileri hakkında İLKHA'ya açıklama yapan DEDAŞ yetkilileri de "Tarımsal sulama abonelerinde faturalandırma işlemi Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS) üzerinden ve aylık olarak yapılmaktadır. Şikayet konusu elektrik kesintilerinin ise arıza kaynaklı olduğu tespit edilmiş olup AOB (Arıza Onarım ve Bakım) ekiplerimizin müdahalesiyle giderilmiştir." dedi. (İLKHA)