Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği, market zincirlerine karşı küçük esnafın desteklenmesi ve pandemi sürecini az kayıpla atlatmaları amacıyla ‘Alışverişini yerel esnaftan yap, esnafına sahip çık’ kampanyası başlattı. Konuyla ilgili Yenigün Haber’e konuşan DESOB Başkanı Alican Ebedinoğlu, dayanışma çağrısından sonra yerel esnafa yönelimde hareketlilik yaşandığını söyledi. İşlerinde ciddi düşüş olduğunu kaydeden kent esnafı ise yerel esnafa destek olmak için vatandaştan zincir marketleri boykot etmelerini istedi
Ahmet Baran/YENİGÜN ÖZEL - Pandemi sürecinden etkilenen küçük esnafı desteklemek amacıyla Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (DESOB), ‘Alışverişini yerel esnaftan yap, esnafına sahip çık’ kampanyası başlattı. Kampanyaya ilişkin Yenigün Haber’e konuşan DESOB Başkanı Alican Ebedinoğlu, sayıları her geçen gün artış gösteren market zincirlerine karşı direnen küçük esnafı desteklemek gerektiğine dikkat çekti.
‘Ulusal marketler mantar gibi türüyor’
Başlatmış oldukları destek kampanyasının ardından yerel esnafa ciddi yöneliş olduğunu ve gözle görülür bir değişim yaşandığını ifade eden Ebedinoğlu, “Mantar gibi şehrin her köşesinde türeyen market zincirlerine karşı direnen yerel esnaflarımız var. Haksız rekabetin olduğunu gördüğümüz için yerel esnaf ve vatandaşlar arasında dayanışma ortamı kurmaya karar verdik ve projemizi başlattık. Çalışmamızın sahaya yansımasını görmeye başladık. Vatandaşlarımız duyarlı davrandılar ve yerel esnafa yönelişte hareketlilik başladı” dedi.
‘Pandemi esnafa darbe vurdu’
Pandemi sürecinin küçük esnafta tahribat yarattığını dile getiren Ebedinoğlu,“Pandemi ile birlikte büyük darbeyi alan yerel esnaflar büyük bir çıkmaza sürüklendi. Çıkmaza giren esnafımızın bir diğer sorunu ise market zincirleri ve ulusal marketler oldu. Esnafın en az şekilde etkilenmesi için vatandaşlarımızı yerel esnafa yönlendirmek için dayanışma kampanyası başlattık” diye kaydetti.
‘Market zincirleri şehrin istihdamına katkı sunmuyor’
Zincir marketlerin günlük sıcak parayı diğer illere aktardığının altını çizen DESOB Başkanı Ebedinoğlu, “Elde edilen günlük sıcak para diğer bölgelere gönderiliyor. Diyarbakır’a hiçbir katkısı olmadığı gibi yerel esnafımız mağdur oluyor. Büyük market zincirleri mantar gibi türemelerine rağmen Diyarbakır’da fabrikaları bulunmuyor. Diyarbakır’da istihdama yönelik bir katkılarını şimdiye kadar hiç göremedik. Diyarbakır için en büyük istihdamı sağlayan yerel esnafımızın desteklenmesi gerekiyor” diye konuştu.
‘Vatandaşın desteği yerel esnafın yanında’
Kampanyanın ardından yerel esnafa yönelim olduğunu belirten Ebedinoğlu, şu ifadeleri kullandı:
“Dayanışma kampanyamızın ardından esnafa yönelim başladı. Vatandaşlarımıza desteklerinden dolayı teşekkür ediyoruz. Gözle görülür bir hareketlilik izliyoruz. Bu dayanışmanın devamlılık sağlaması için elimizden geleni yapacağız. Vatandaşlarımızın duyarlılığına karşı esnaflarımızın kendilerini geliştirmeleri ve rayiç fiyat uygulamalarını engellemek için çalışma ve denetimlerimiz sürüyor. ”
‘Ulusal marketler işlerimizi bitirdi’
Başlatılan destek kampanyasına dair görüştüğümüz yerel esnaflar ise işlerinin son süreçte giderek kötüleştiğini söyleyerek, destek kampanyasından bekledikleri sonucu alamadıklarını vurguladı. Ulusal marketlerden dolayı iş yapamadıklarının altını çizen esnaf Ercan Yaşar Karagöz, “İşlerimiz berbat durumda, kira yardımı müracaat ettik ama bize çıkmadı. Sanat Sokağı’nın yapılmaması da işlerimizi olumsuz etkiliyor. DESOB’un çağrısından bu yana işlerde değişim olmadı. Büyük marketler sadece küçük esnafı değil kırtasiye, kasap, fırın herkesin işlerini bitirdi. Ulusal marketlerin bir kotası yok. İstedikleri yere, istedikleri sayıda market açıyor. Kota uygulanması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
‘Market zincirleri kapitalizmdir’
30 yıldır gıda sektöründe hizmet veren ve son 7 yıldır market işletmeciliği yapan Mustafa Tek de yaşamış oldukları ekonomik sıkıntıları şu sözlerle anlattı;
“Son 7 yılın en kötü dönemini yaşıyoruz. Ekonomik sorunlar ve ulusal marketlerin çoğalmasıyla birlikte bu duruma düştük. Çok ciddi reklam ve propagandalar ile rekabet gücümüzü kırıyorlar. Rekabet gücünün kırılmasında ise halkımızın alım gücünün düşük olmasından kaynaklanıyor. Güneydoğu Anadolu Bölgemizde halkımızın geçim kaynağı olan kırtasiyecilik, zücaciyecilik gibi alt sınıfta açabilecekleri yerlerin önü kesilmektedir. Reyonlarda zücaciye, kırtasiye, gıda ve beyaz eşya ürünlerini görebiliyoruz. vatandaşlarımız sabah 7’de kapıların önünde bekliyorlar. Günlük olarak çok ciddi rakamların Diyarbakır’dan çıkışı oluyor. En büyük kapitalizm sistemi de budur. Kendi şehrimizde ciddi bir emek ve kaynağımız dışarı gidiyor. İç döngüsel zincirlemenin tekeli dönmüyor.”
Vatandaşa boykot çağrısı
Yerel esnafın azda olsa rahatlarsı için zincir marketlerin boykot edilmesi gerektiğini savunan Tek,“Vatandaşlarımızın en azından 2 aylık bir süre için boykot yapmalarını istiyoruz. Boykot bizim ne yapabileceğimizi gösterecektir. Kısa sürede ne yapabileceğimizi gösterebileceğimiz bir boykot yapabilirsek, kendi gücümüzü göreceğiz. Rekabet alanımız sadece kendi çevremizdeki yerel marketlerden ibaret oluyor. Özellikle fiyat kırımlarında kazanmadan kendi yerellerimizle savaşarak daha ciddi sıkıntılara giriyoruz” diye konuştu.
Esnaf, Perakende yasası bekliyor
Perakende yasası talebinde de bulunan Tek,“Hükümet ve iktidara düşen şuanda Avrupa’da uygulanan perakende yasası kanunu uygulanmalıdır. Belli bir mesafeden sonra marketlerin açılmaması sorun yaratıyor. Şuanda bulunduğumuz semtte ortalama 2 km’de yaklaşık 6 tane ulusal market bulunuyor” dedi.