Diyarbakır’da 400 gramlık pide ekmek 50 kuruş zamlanarak fiyatı 5 TL’ye, 200 gramlık somun ekmek ise 25 kuruş zamlanarak 2.50 kuruşa çıktı. Ekmek zammına ilişkin konuşan Diyarbakır Fırıncılar Odası Başkanı Mehmet Emin Güngör, un fiyatlarının 400 TL’nin üzerine çıktığını ve 260 TL’den aldıkları tahsisli unlar da bittiği için maliyetlerin ciddi oranda arttığını söyledi. Hükümetin un fiyatlarına biran önce müdahale etmesi gerektiğini vurgulayan Güngör, “Eğer bir tedbir alınmazsa, un fiyatları 400 TL ve üzeri devam ederse 200 gram ekmek 3,50 TL, 400 gram Diyarbakır ekmeği de 7 TL olur” uyarısında bulundu
Son dönemlerde ekonomide yaşanan sıkıntılar nedeniyle artan maliyetler ekmeğin zamlanmasına sebep oldu. Diyarbakır’da 2021 yılı sona ererken ekmeğe zam yapılmıştı. Ekmeğe bir yılını doldurmadan bir kez daha zam yapıldı. 400 gramlık ekmeğin fiyatı 4.50 kuruştan 5 TL’ye 200 gramlık somun ekmeğin fiyatı ise 2.25 kuruştan, 2.50 kuruşa çıktı. Diyarbakır Fırıncılar Odası Başkanı Mehmet Emin Güngör, ekmek zammına ilişkin Sur Ajans’a değerlendirmelerde bulundu. Un fiyatlarının 400 TL’nin üzerine olduğu koşullarda 400 gram ekmeğin maliyetinin 8 TL’nin üzerine çıktığını ifade eden Güngör, “Biz bu durumdan tedirginiz. Un fiyatının acilen 300 lira bandına çekilmesi gerekiyor. Beklentimiz buğday üreticisine destek verilmesidir. Çiftçinin hak ettiği fiyattan TMO’nun buğday alıp piyasaya 3 bin 500 üzerinden buğday satması gerekiyor. Fırıncıya unun torbasının ise 300 TL civarında satılması lazım” dedi.
‘Diyarbakır ekmeği özel ekmek kategorisinde’
Diyarbakır ekmeğinin özel ekmek kategorisinde olduğunu belirten Güngör, 400 gram ekmeğin fiyatının 5 TL olduğunu söyledi. Mehmet Emin Güngör, “Diyarbakır’ın pide ekmeğinin 12 bin yıllık bir tarihi var. Diyarbakır’ın tırnaklı ekmeğinin 7-8 çeşidi vardır. Yaşlısı genci için ayrı ayrı tırnaklı ekmek çeşidi var. Diyarbakır ekmeğinin maliyeti yüksektir. Şuan tahsisli un da bitti ve şuan piyasada 400 TL’nin altında un yok. TMO’dan alınan tahsisli buğdaylardan üretilen unlar piyasada 260 TL’den fırıncıya satılıyordu” diye konuştu.
‘Maliyetler ciddi oranda arttı’
Nisan ayında komisyon toplantısının yapıldığını ve ekmeğin fiyatının 5 TL olarak belirlendiğini söyleyen Güngör, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ekmek rayiç komisyonu ki, tabii bunun içerisinde kamu kurumları ve belediyeler de var. Biz o komisyon toplantısında haklı olmamıza rağmen feragat ettik. Ekmek 5 TL iken 4 TL’den sattık ama tabii bunu bazı fırıncılarımız uyguladı, bazıları da uygulamadı. Ama son 3 gündür 260 liradan tahsisli unu kestikleri için zammı uygulamak zorunda kaldık. En son fırıncılara 50 çuval verdiler ve bu son parti un dediler. Tahsisli unu kestikleri için de unun torbasının fiyatını 400 liraya çıkardılar. Bazı firmalar 430 liraya kadar da fiyat söylüyor. Şuan 400 gram Diyarbakır ekmeği 5 TL’den satılıyor. 200 gram somun ekmeğin fiyatı ise 2,50 TL. Ama tabii bir tedbir alınmazsa, TMO üzerinden tahsis yapılmazsa ki, bu unun fiyatı 260-300 bandına kadar da kabulümüzdür. Ama şuanki fiyatlarla (400 TL ve üzeri) devam ederse 200 gram ekmek 3,50 TL, 400 gram Diyarbakır ekmeği de 7 TL olur.”
‘Biran önce buğday taban fiyatı açıklanmalı
Buğday taban fiyatının henüz açıklanmadığını ancak Adana’da buğday hasadının başladığını ve verimin de iyi olduğunu belirten Diyarbakır Fırıncılar Odası Başkanı Mehmet Emin Güngör, üreticilere desteklerin yapılmasını ve çiftçilerin ürünlerine hak ettikleri bir taban fiyat verilmesi gerektiğini söyledi. Taban fiyat açıklamasının geciktiğine vurgu yapan Güngör, şunları dile getirdi: “Çukurova’da biçerler tarlaya girdi. Adana’da buğdaylar fabrikalara gelmesine rağmen hükümetten buğdayın taban fiyatıyla ilgili herhangi bir açıklama yapılmadı. Cumhurbaşkanı’nın önceki günkü Adana programında taban fiyat açıklaması bekleniyordu ama olmadı. Hükümetin biran önce buğday taban fiyatını açıklaması lazım. Çiftçinin desteklenmesi lazım. 6 bin 700 liradan Rusya’dan buğday alıp getirip 3 bin 250 liradan veriyorsa bu desteği çiftçiye de yapabilir. Mazotun, gübrenin, ilacın artan fiyatına göre çiftçilerin desteklenmesi lazım. Çiftçi bu sene de zararına ürün satarsa bir sonraki sene ekemez. Adana’da ilk hasat alındı ve 10 numara kaliteli bir buğday var. Adana’da sulu arazi yüzde 90 oranındadır ve bu sene de yağışlar açısından bir problem yaşanmadı.”
‘400 gram ekmeğin maliyeti ise 8 ile 10 TL arasında’
Hükümetin un fiyatlarına müdahale etmesi gerektiğini belirten Güngör, şu ifadeleri kullandı:
“Eğer 2-3 gün içerisinde hükmet una bir tedbir almazsa büyük şehirlerde 200 gram ekmek için 400 bin liradan alınan un ile ekmeğin maliyeti 4,50-5 TL’yi buluyor. 400 gram ekmeğin maliyeti ise 8 ila 10 TL arasındadır. Biz bu durumdan tedirginiz. Un fiyatının acilen 300 lira bandına çekilmesi gerekiyor. Beklentimiz buğday üreticisine destek verilmesidir. Çiftçinin hak ettiği fiyattan TMO’nun buğday alıp piyasaya 3 bin 500 üzerinden buğday satması gerekiyor. Fırıncıya unun torbasının ise 300 TL civarında satılması lazım.”
‘Mayıs ayı tahsisli buğday teslimatları sürüyor’
Diyarbakır TMO Müdürü Abdurrahman Güneş ise Mayıs ayı tahsisli buğday teslimatlarının sürdüğünü söyledi. Güneş: “Mayıs ayı için Tahsisli Buğday teslimatımız devam ediyor. Ay sonuna kadar teslimat devam ediyor ve Diyarbakır’da 11 firma bizden tahsisli buğday aldı. Mayıs ayı için toplamda Diyarbakır merkezdeki firmalara 6 bin 400 ton tahsisli buğday verdik. Şuan parasını veren malını çekiyor. Tahsislerimiz bize taahhüt edilen rakamlar üzerinden devam ediyor ve bizden buğday alan firmalar taahhütlerine göre piyasaya un vermek zorundalar. Tabii her firmanın taahhüdü farklıdır ama taahhütlerine göre piyasaya un vermiyorlarsa fırıncılar bu konuda şikayetlerini yapabilirler. Taahhüt edilen rakamla kesilen fatura arasında bir fark varsa fırıncılar şikayetlerini yapar.” Haziran ayında hasat başladığı için tahsisli buğdayın üreticilere zarar vereceğinden kaynaklı bu dönemde yapılmasının doğru olmadığını ifade den Güneş, Mayıs ayı teslimatlarının devam ettiğini belirtti.